Wat is sociologie?.

Presentatie over: "Wat is sociologie?."— Transcript van de presentatie:

1 Wat is sociologie?

2 Wat is sociologie? Is sociologie wat?

3 Wat is sociologie? Is sociologie wat? Stelt sociologie wat voor?

4 Leerboeken sociologie als boterbabbelaars

5 Sociologen als brabbelaars
Leerboeken sociologie als boterbabbelaars Sociologen als brabbelaars

6 Sociologen als brabbelaars:
Leerboeken sociologie als boterbabbelaars Sociologen als brabbelaars: Autosociologen Verkeersociologen Sportsociologen Mediasociologen

7 Wat is sociologie?

8 Wat is sociologie? Het is een wetenschap

9 Wat is sociologie? Het is een wetenschap met Vragen, problemen

10 Wat is sociologie? Het is een wetenschap met Vragen, problemen en
Uitspraken, hypothesen, theorieën

11 Wat is sociologie? Het is een wetenschap met Vragen, problemen en
Uitspraken, hypothesen, theorieën en Bevindingen, onderzoeksuitslagen

12 Sociologie gaat over Samenlevingen

13 Samenlevingen Sociologie gaat over
In het bijzonder over * De ongelijkheden tussen hun inwoners

14 Samenlevingen Sociologie gaat over
In het bijzonder over * De ongelijkheden tussen hun inwoners * De cohesie die ze vertonen

15 Samenlevingen Sociologie gaat over
In het bijzonder over * De ongelijkheden tussen hun inwoners * De cohesie die ze vertonen en * De rationaliseringsprocessen die zich binnen hen voltrekken

16 De sociologie heeft drie hoofdvragen

17 Ongelijkheidprobleem Cohesieprobleem Rationaliseringprobleem
De sociologie heeft drie hoofdvragen Ongelijkheidprobleem Cohesieprobleem Rationaliseringprobleem

18 Ongelijkheidprobleem Cohesieprobleem Rationaliseringprobleem Marx
De sociologie heeft drie hoofdvragen Ongelijkheidprobleem Cohesieprobleem Rationaliseringprobleem Marx Durkheim Weber

19 Ongelijkheidprobleem Cohesieprobleem Rationaliseringprobleem Marx
De sociologie heeft drie hoofdvragen Ongelijkheidprobleem Cohesieprobleem Rationaliseringprobleem Marx Durkheim Weber

20 Hoofdvragen zijn vragen die een groot aantal kleinere vragen op dezelfde noemer brengen

21 Hoofdvragen zijn vragen die een groot aantal kleinere vragen op dezelfde noemer brengen
In de loop van de collegereeks wordt duidelijk uit welke onderdelen de hoofdvragen van de sociologie bij hun bedenkers bestaan

22 Welke nieuwe deelvragen latere sociologen te berde hebben gebracht
Hoofdvragen zijn vragen die een groot aantal kleinere vragen op dezelfde noemer brengen In de loop van de collegereeks wordt duidelijk uit welke onderdelen de hoofdvragen van de sociologie bij hun bedenkers bestaan Welke nieuwe deelvragen latere sociologen te berde hebben gebracht

23 Welke nieuwe deelvragen latere sociologen te berde hebben gebracht
Hoofdvragen zijn vragen die een groot aantal kleinere vragen op dezelfde noemer brengen In de loop van de collegereeks wordt duidelijk uit welke onderdelen de hoofdvragen van de sociologie bij hun bedenkers bestaan Welke nieuwe deelvragen latere sociologen te berde hebben gebracht En hoe latere sociologen hoofdvragen op betere wijze hebben gesteld

24 Namen van latere sociologen die in de collegereeks aan bod komen
Ongelijkheid Bernstein Luxemburg Sombart Cohesie Hirschi Merton Lazarsfeld Rationalisering Merton Blau Elias

25 Vragen worden beantwoord met theorieën

26 Vragen worden beantwoord met theorieën
Theorieën hebben een kern en die kern wordt in de loop van de tijd steeds anders aangekleed

27 Theorieën vormen theoretische tradities
Vragen worden beantwoord met theorieën Theorieën hebben een kern en die kern wordt in de loop van de tijd steeds anders aangekleed Theorieën vormen theoretische tradities

28 Nog twee manieren waarop theorieën tot tradities worden

29 Nog twee manieren waarop theorieën tot tradities worden
Theorieën bestaan uit algemene hypothesen waaruit concrete hypothesen kunnen worden afgeleid en in de loop van de tijd steeds meer afleidingen worden gemaakt

30 Nog twee manieren waarop theorieën tot tradities worden
Theorieën bestaan uit algemene hypothesen waaruit concrete hypothesen kunnen worden afgeleid en in de loop van de tijd steeds meer afleidingen worden gemaakt en Soms wordt de bestaande meest algemene hypothese van een theorie nog algemener gemaakt

31 De sociologie kent drie theoretische tradities, voor elke hoofdvraag één, steeds begonnen met de persoon die de hoofdvraag te berde bracht

32 Ongelijkheid Cohesie rationalisering
De sociologie kent drie theoretische tradities, voor elke hoofdvraag één, steeds begonnen met de persoon die de hoofdvraag te berde bracht Ongelijkheid Cohesie rationalisering

33 Historisch materialisme Structureel functionalisme
De sociologie kent drie theoretische tradities, voor elke hoofdvraag één, steeds begonnen met de persoon die de hoofdvraag te berde bracht Ongelijkheid Cohesie rationalisering Historisch materialisme Structureel functionalisme Interpretatief individualisme

34 Historisch materialisme Structureel functionalisme
De sociologie kent drie theoretische tradities, voor elke hoofdvraag één, steeds begonnen met de persoon die de hoofdvraag te berde bracht Ongelijkheid Cohesie rationalisering Historisch materialisme Structureel functionalisme Interpretatief individualisme In de loop van de collegereeks wordt de kern van elke traditie behandeld evenals enige aankledingen ervan en worden uit de algemene hypothesen afleidingen gemaakt

35 De hoofdvragen van de sociologie zijn door haar grondleggers te berde gebracht omdat

36 de toenmalige filosofie
De hoofdvragen van de sociologie zijn door haar grondleggers te berde gebracht omdat de toenmalige filosofie

37 De hoofdvragen van de sociologie zijn door haar grondleggers te berde gebracht omdat
de toenmalige filosofie en de economie, de eerste maatschappijwetenschap die zich van de filosofie afscheidde,

38 over deze vragen heenliepen en hun theorieën te licht werden bevonden
De hoofdvragen van de sociologie zijn door haar grondleggers te berde gebracht omdat de toenmalige filosofie en de economie, de eerste maatschappijwetenschap die zich van de filosofie afscheidde, over deze vragen heenliepen en hun theorieën te licht werden bevonden

39 over deze vragen heenliepen en hun theorieën te licht werden bevonden
De hoofdvragen van de sociologie zijn door haar grondleggers te berde gebracht omdat de toenmalige filosofie en de economie, de eerste maatschappijwetenschap die zich van de filosofie afscheidde, over deze vragen heenliepen en hun theorieën te licht werden bevonden Die theorieën staan bekend als het utilitaristisch individualisme

40 Namen van klassieke filosofen, klassieke economen en hedendaagse economen die in de collegereeks aan bod komen Cohesie Thomas Hobbes John Locke Jeremy Bentham Ongelijkheid Adam Ferguson John Millar Rationalisering Adam Smith Mancur Olson Gordon Tullock 193?-

41 Filosofen als Hobbes ging het om de orde in een een land

42 Filosofen als Hobbes ging het om de orde in een een land
De hypothese was dat mensen op hun eigenbelang uit zijn en zonder een staat dit streven tot burgeroorlog leidt

43 Filosofen als Hobbes ging het om de orde in een een land
De hypothese was dat mensen op hun eigenbelang uit zijn en zonder een staat dit streven tot burgeroorlog leidt Het empirische argument daarvoor was de burgeroorlog in die tijd in Engeland, waar Hobbes woonde

44 Economen als Smith ging het om de welvaart in een land

45 Economen als Smith ging het om de welvaart in een land
En hun hypothese was dat, juist als mensen op hun eigenbelang uit zijn, vrije markten de welvaart voor iedereen verhogen zolang mensen hun belangen maar op vreedzame wijze nastreven

46 Vrije markten leiden volgens de econoom Smith tot meer welvaart omdat ze ervoor zorgen dat productie efficiënt is

47 Vrije markten leiden volgens de econoom Smith tot meer welvaart omdat ze ervoor zorgen dat productie efficiënt is De vraag is dan hoe vrije markten ontstaan, maar volgens de socioloog Weber is die vraag niet meer dan een deelprobleem van het rationaliseringprobleem

48 Vrije markten leiden volgens de econoom Smith tot meer welvaart omdat ze ervoor zorgen dat productie efficiënt is De vraag is dan hoe vrije markten ontstaan, maar volgens de socioloog Weber is die vraag niet meer dan een deelprobleem van het rationaliseringprobleem Andere deelvragen zijn de opkomst van de wetenschap en de formalisering van de staat

49 Volgens de econoom Smith nam bij vrije markten de welvaart van iedereen toe

50 Volgens de econoom Smith nam bij vrije markten de welvaart van iedereen toe
Volgens de kritiek van Marx op de ‘politieke economie’ nemen de winsten van de kapitaalbezitters meer toe dan de lonen van de arbeidende klasse

51 is er zelfs een tendens dat lonen in absolute zin dalen (Verelendung)
Volgens de econoom Smith nam bij vrije markten de welvaart van iedereen toe Volgens de kritiek van Marx op de ‘politieke economie’ nemen de winsten van de kapitaalbezitters meer toe dan de lonen van de arbeidende klasse en is er zelfs een tendens dat lonen in absolute zin dalen (Verelendung)

52 is er zelfs een tendens dat lonen in absolute zin dalen (Verelendung)
Volgens de econoom Smith nam bij vrije markten de welvaart van iedereen toe Volgens de kritiek van Marx op de ‘politieke economie’ nemen de winsten van de kapitaalbezitters meer toe dan de lonen van de arbeidende klasse en is er zelfs een tendens dat lonen in absolute zin dalen (Verelendung) Marx bracht het ongelijkheidprobleem te berde

53 De econoom Smith veronderstelde dat orde mogelijk was, terwijl volgens de filosoof Hobbes er in een samenleving niet altijd orde is

54 De econoom Smith veronderstelde dat orde mogelijk was, terwijl volgens de filosoof Hobbes er in een samenleving niet altijd orde is De socioloog Durkheim wees daarop en hield staande dat zelfs als de mensen vreedzaam samenleven ze nog niet altijd vreedzaam samenleven

55 Durkheim beschouwde de vraag naar orde en geweld als een deelvraag van het cohesieprobleem

56 Durkheim beschouwde de vraag naar orde en geweld als een deelvraag van het cohesieprobleem
Volgens Durkheim handelt een andere deelvraag over de onverbondenheid in een samenleving

57 De vraag naar onverbondenheid bestaat volgens Durkheim op haar beurt uit onderdelen

58 De vraag naar onverbondenheid bestaat volgens Durkheim op haar beurt uit onderdelen
Een van die deelvragen handelt over het aantal mensen dat in een land per jaar door zelfdoding sterft

59 De vraag naar onverbondenheid bestaat volgens Durkheim op haar beurt uit onderdelen
Een van die deelvragen handelt over het aantal mensen dat in een land per jaar door zelfdoding sterft En als de markten van een land vrijer worden stijgt het zelfdodingcijfer

60 Welvaart door Orde En door Vrije markt

61 Welvaart door Orde En door Vrije markt

62 Welvaart Orde Vrije markt Ongelijkheid Cohesie Rationalisering door
En door Vrije markt Ongelijkheid Cohesie Rationalisering

63 Van filosofie en economie Naar sociologie
Welvaart door Orde En door Vrije markt Ongelijkheid Cohesie Rationalisering Van filosofie en economie Naar sociologie

64 Bij een behandeling van de sociologische tradities blijkt dat ze niet alleen de vraag beantwoorden waarmee de traditie begon

65 Bij een behandeling van de sociologische tradities blijkt dat ze niet alleen de vraag beantwoorden waarmee de traditie begon Daarnaast leeft in de economie en de politicologie, een afsplitsing van de filosofie na het ontstaan van de sociologie, het utilitaristisch individualisme op

66 Bij een behandeling van de sociologische tradities blijkt dat ze niet alleen de vraag beantwoorden waarmee de traditie begon Daarnaast leeft in de economie en de politicologie, een afsplitsing van de filosofie na het ontstaan van de sociologie, het utilitaristisch individualisme op Verder is een theorie die de drie hoofdvragen tegelijk beantwoord mooi meegenomen

67 Dit heeft hedendaagse sociologen ertoe gebracht een synthese op te bouwen
Deze synthese staat bekend als het technologisch-ideologisch evolutionisme Deze nieuwe theoretische traditie wordt behandeld in de tweede helft van de collegereeks

68 Namen van hedendaagse sociologen die aan bod komen
Ongelijkheid Wiley Wallerstein Klein Cohesie Engbersen Inglehart Mernissi Rationalisering Ritzer De Swaan Schlosser Synthese Lenski Goldthorpe Bourdieu

69 En culturele antropologie?

70 En culturele antropologie?
Sociologie en antropologie zijn parallelle wetenschappen

71 En culturele antropologie?
Sociologie en antropologie zijn parallelle wetenschappen Sociologie vooral ‘eigen land’ en technologisch meest ontwikkelde landen

72 En culturele antropologie?
Sociologie en antropologie zijn parallelle wetenschappen Sociologie vooral ‘eigen land’ en technologisch meest ontwikkelde landen Antropologie voor-industriële samenlevingen

73 En culturele antropologie?
Sociologie en antropologie zijn parallelle wetenschappen Sociologie vooral ‘eigen land’ en technologisch meest ontwikkelde landen Antropologie voor-industriële samenlevingen Zelfde hoofdvragen, wel minder over ongelijkheid en meer over cohesie

74 En ontwikkelingsstudies?

75 En ontwikkelingsstudies?
Sociologie en ontwikkelingsstudies zijn parallelle wetenschappen

76 En ontwikkelingsstudies?
Sociologie en ontwikkelingsstudies zijn parallelle wetenschappen Ontwikkelingsstudies vooral over industrialiserende landen

77 En ontwikkelingsstudies?
Sociologie en ontwikkelingsstudies zijn parallelle wetenschappen Ontwikkelingsstudies vooral over industrialiserende landen Meer over welvaart en veel over ongelijkheid

78 En communicatiewetenschap?

79 En communicatiewetenschap?
Communicatiewetenschap lijkt op sociologie omdat het ook over technologisch hoog ontwikkelde landen en Nederland gaat

80 En communicatiewetenschap?
Communicatiewetenschap lijkt op sociologie omdat het ook over technologisch hoog ontwikkelde landen en Nederland gaat Het gaat vooral over nieuwe media (en rationalisering van de communicatie)

81 En communicatiewetenschap?
Communicatiewetenschap lijkt op sociologie omdat het ook over technologisch hoog ontwikkelde landen en Nederland gaat Het gaat vooral over nieuwe media (en rationalisering van de communicatie) En de gevolgen daarvan

82 En communicatiewetenschap?
Communicatiewetenschap lijkt op sociologie omdat het ook over technologisch hoog ontwikkelde landen en Nederland gaat Het gaat vooral over nieuwe media (en rationalisering van de communicatie) En de gevolgen daarvan Voor wat?

83 En communicatiewetenschap?
Communicatiewetenschap lijkt op sociologie omdat het ook over technologisch hoog ontwikkelde landen en Nederland gaat Het gaat vooral over nieuwe media (en rationalisering van de communicatie) En de gevolgen daarvan Voor wat? Ongelijkheid en cohesie

84 De volgende keer

85 Het ongelijkheidprobleem
De volgende keer Het ongelijkheidprobleem

86 Het ongelijkheidprobleem De kern van het historisch materialisme
De volgende keer Het ongelijkheidprobleem De kern van het historisch materialisme

87 Het ongelijkheidprobleem De kern van het historisch materialisme
De volgende keer Het ongelijkheidprobleem De kern van het historisch materialisme En enige aankledingen daarvan