Onderzoek naar effecten van schaal

Presentatie over: "Onderzoek naar effecten van schaal"— Transcript van de presentatie:

1 Onderzoek naar effecten van schaal
Reflectiebijeenkomst De Alliantie 28 maart 2017 dr. ir. Rik Koolma

2 Doel presentatie Open gedachtenwisseling met praktijkmensen over voorlopige resultaten lopend onderzoek. Zijn bevindingen plausibel te verklaren etc.? Gewijzigde inzichten voor onderzoek?

3 Quiz vraag 1 Als we alle corporaties op een rij zetten van klein naar groot, hoeveel verhuureenheden heeft dan de middelste corporatie in rij?

4 Stand van zaken onderzoek
Wat betreft kosten per verhuureenheid schaalnadelen Fusies sorteren weinig effect zowel positief als negatief. Meerwaarde wordt vaak niet bereikt. Bij meervoudig input-outputmodel laag omslagpunt. Door aggregatie echter te weinig inzicht in verklaringen (blackbox)

5 Stand van zaken praktijk
Volgens wetgever omslagpunt bij woningen (zwaardere fusietoets) Mogelijk andere redenen om te fuseren dan kostenvoordelen/efficiency. Nieuwe trend: kleine corporaties fuseren vanwege complexiteit (nieuwe woningwet)

6 Nieuwe analyses VU CorpoData set 2002 – 2012 Trendbreuk rond 2013.
Nieuwe ontwikkelingen dus buiten beeld. Achterliggende periode wel interessant.

7 Drie benaderingen Economy of scale: schaalvoordeel vaste kosten en schaalnadeel complexiteit organisatie Economy of scope: activiteiten combineren (leereffecten & betere bezetting capaciteit) Resource dependency: schaal zorgt voor gemakkelijker beschikking hulpbronnen.

8 Economy of scale verwacht beeld met schaaloptimum

9 Model economy of scale

10 theorie en praktijk: Netto bedrijfslasten per VHE

11 theorie en praktijk: Totale onderhoudslasten per VHE

12 theorie en praktijk: Kapitaalslasten (rente) per VHE

13 theorie en praktijk: Totale lasten per VHE

14 Economy of scale conclusie
Sector wijkt af van verwacht beeld met schaaloptimum Wel oplopende kosten boven schaalpunt, maar geen aflopende kosten tot schaalpunt. Mogelijke verklaring: geen schaalvoordeel bij verdeling vaste kosten en geen effectuering marktmacht richting aannemers en leveranciers?

15 Economy of scale ‘bijvangst’
Bevinding bij controlevariabelen vanaf schaalomslagpunten: onderhoudskosten per VHE zijn lager naarmate aandeel bijstandsontvangers in werkgebied groter is. Mogelijk verklaringen?

16 Economy of scope: kostenvoordeel uit dingen tegelijk doen

17 Model economy of scope: in 2 stappen

18 Scope meten met productiecijfers

19 Scope meten met productiecijfers

20 theorie en praktijk stap 1 van schaal naar scope

21 theorie en praktijk: stap 2 van scope naar kosten

22 Economy of scope conclusie
Schaal leidt tot meer Scope en Scope leidt tot lagere Netto bedrijfslasten omgeslagen over de productieaantallen Verwacht beeld omslag naar nadeel niet significant, maar wel wegvallen voordeel bij VHE

23 Economy of scope discussie
Diversificatie van productie leidt tot lagere kosten per eenheid van productie mits de schaal van de organisatie onder bepaald niveau blijft. Schaalniveau benadert dat van de politiek/wetgever.

24 Quiz multiple choice Wat is het profiel van corporaties met onbebouwbare grond? Grotere omvang Werkzaam buiten stedelijk gebied Bouwer van koopwoningen Vermogend

25 Theorie resource dependency
Niet laagste kosten maar strategische keuze. Door juiste schaal veiligstellen van essentiële hulpbronnen, noodzakelijk voor ‘overleven’

26 Resource dependency: schaal voor minder afhankelijkheid hulpbronnen

27 Model resource dependency

28 Praktijk in twee stappen alleen duidelijk effect van meer personeel

29 Resource dependency conclusie
Schaal leidt tot naar verhouding meer personeel en dat leidt tot minder vernieuwing huurvoorraad. Effect volledig omgekeerd van verwacht beeld Schaal vanaf 2500 VHE negatief gecorreleerd met nieuwbouw huurwoningen per VHE in voorraad.

30 Resource dependency discussie
Nieuwbouwhuur productie delen door VHE doet voordeel van groot zijn verdampen. Contra-intuïtief omslagpunt 2500 VHE ook bij dit onderzoek Kapitaal ‘dependent’ van WSW, grond in overvloed. Beide onafhankelijk van schaal. Verklaring uitblijven schaalvoordelen op kapitaalintensieve activiteiten

31 Doel presentatie bereikt?
Open gedachtenwisseling met praktijkmensen over voorlopige resultaten nieuw onderzoek. Zijn bevindingen plausibel te verklaren etc.? Gewijzigde inzichten bij onderzoek?