Toegankelijkheid Gezondheidszorg België

Presentatie over: "Toegankelijkheid Gezondheidszorg België"— Transcript van de presentatie:

1 Toegankelijkheid Gezondheidszorg België
‘Studium Generale’ BeMSA Gent 6 maart 2017 Dr. Peter Persyn

2 Inhoudstafel Begrippenkader Gezondheidszorg België
Sociale Bescherming Gezondheidszorg Gezondheidszorg België Trends in gezondheid Ziekteverzekering Toegankelijkheid

3 Begrippenkader Sociale Bescherming België = Breed
Gezondheidszorg & Ziekteverzekering Gezin: geboortepremie, adoptie, kinderbijslag, kinderopvang Werk & werkloosheid Arbeidsongeschiktheid, -ongeval & beroepsziekte Verlof, tijdskrediet & loopbaanonderbreking Sociale hulp & maatschappelijke integratie, >< sociale uitsluiting Pensioenen Personen met aangeboren beperking of blijvende invaliditeit Ouderdom, levenseinde & overlijden

4 Gezondheidszorg België (1)
Federale + Regionale bevoegdheden

5 Gezondheidszorg België (2)
150j Belgische GHZ: afspraken RIZIV-Verstrekkers-Ziekenfondsen 1980: gemeenschappen bevoegd voor persoonsgebonden materies gezondheidszorg, welzijn (‘bijstand personen’), onderwijs, sport, cultuur NB GHZ: vnl. beperkt tot gezondheidspreventie en –opvoeding 1998: Vlaamse preventieve Gezondheidsdoelstellingen : fed. wet patiënterechten, euthanasie, 1e Lijn, HA-kringen 05/2003: Vlaams decreet Zorgregio’s - federaal niet ingevoerd… 12/2010: 1e Eerstelijnsconferentie (Minister Vandeurzen) 10/2011: 6e Staatshervorming (6e SHV) 12/2013: 1e Symposium Eerste Lijn (opvolging 2010) 7/2014: Regering Bourgeois & 10/2014: Zweedse coalitie federaal 02/2017: 2e Symposium Eerste Lijn

6 Gezondheidszorg (3) Zorgregio’s Vlaanderen

7 Gezondheidszorg (4)

8 Gezondheidszorg (5) Verdeling Logo’s: 14 VL + 1 Brussel

9 Gezondheidszorg (6) 2011: 6e SHV “Vlinderakkoord”

10 Gezondheidszorg (7) Vanaf 1 juli 2014 wordt Vlaanderen bevoegd voor
Ondersteuning gezondheidszorgberoepen eerste lijn en organisatie eerstelijnsgezondheidszorg Erkenning van gezondheidszorgberoepen Preventie- & sensibiliseringsacties Ziekenhuisbeleid Financiering ouderenzorg en geestelijke gezondheidszorg (GGZ) Revalidatieovereenkomsten

11 Vlaamse Sociale Bescherming
Algemene principes: Regie van de eigen zorg zolang mogelijk in eigen handen te houden Verplichte aansluiting (!) bij de Vlaamse Zorgverzekering: 50€/jaar (25€/jaar) Zeven pijlers van de Vlaams Sociale Bescherming: VZV: Tenlasteneming door de Vlaamse Zorgverzekering forfait 130€/maand BOB: BasisOndersteuningsBudget voor personen met een handicap 300€/maand THAB: Tegemoetkoming hulp aan bejaarden 5 cat.: €/maand Terugbetaling zorg in woonzorgcentra (WZC), initiatieven beschut wonen (IBW) en psychiatrische verzorgingstehuizen (PVT) Terugbetaling van hulpmiddelen Gezinszorg: systeem van inkomensgerelateerde eigen bijdragen thuiszorg Terugbetaling van zorg in Revalidatie en Geïsoleerde G en Sp diensten

12 Federale Sociale Bescherming
Pensioenen Ziekte-en Invaliditeitsverzekering Verplichte ziekteverzekering: verplichte aansluiting bij Ziekenfonds van keuze: Hulpkas ‘van ambtswege’ NMBS (900) Geeft recht op: Gedeeltelijke terugbetaling raadplegingen en behandelingen – remgeld Forfaitaire tegemoetkoming hospitalisaties – derde betaler regeling Gedeeltelijke terugbetaling medicatie, medisch materiaal en hulpmiddelen Gewaarborgd loon bij ziekte Fonds Beroepsziekten (FBZ): lijst van erkende ziekten Arbeidsongevallen: via verzekering werkgever of van zelfstandige

13 Trends in gezondheid

14 Epidemiologic shift – Age-quake
Toename levensverwachting, toename chronische ziekten CURE CARE Dalende Activiteitsgraad 2015: 4 actieve burgers werken voor één inactieve burger 2060: 2 actieve burgers werken voor één inactieve burger Toenemende vergrijzing 2015: 1,6 miljoen Vlamingen ouder dan 65 jaar 2030: ruim 2 miljoen Vlamingen > 65 jaar (+28%) > extra 80-plussers (zorgnood ++) > 100-jarigen X 4 > Dementie: prevalentie neemt toe met leeftijd - Tsunami

15 Co- en poly-morbiditeit toenemend met leeftijd

16 Vergrijzing (1)

17 Vergrijzing (2) 80- plussers

18 Vergrijzing (3) 100-jarigen

19 Vergrijzing (4) Hoger opgeleid Mondiger Vitaler

20 Dementie Prevalentie neemt toe met leeftijd

21 Gezinsverdunning Toename alleenstaanden

22 Toenemende diversiteit

23 Toename kansarmoede Financieel-econ crisis Asielcrisis – vluchtelingenproblematiek Vereenzaming – sociaal isolement

24 Medische & technologische ontwikkelingen & innovaties

25 Budgettaire uitdagingen & Besparingen

26 Substitutie van de zorg Echelonnering
Specialistische zorg Formele basiszorg Buren/vrienden/ verenigingen Familie/mantelzorgers

27 Toegankelijkheid Problematisch bij kwetsbare groepen
Personen die uit ziekteverzekering vallen, nieuwkomers, daklozen, sekswerkers, druggebruikers en personen met verslavingsproblematiek… 3 W’s: Werken, Wonen en Welzijn (veilige thuis, stabiele affectieve omgeving) Gezonde voeding & beweging Uitstellen of afzien van hulp Financiële drempels Administratieve drempels: paparassen, bureaucratie, … Culturele, religieuze, psychologische drempels Zwakke ‘Health litteracy’ Zwakke gezondheidsvaardigheden Moeite met raadplegen, interpreteren en gebruiken van beschikbare informatie Gezonde keuzes maken

28 Armoederisico België Armoederisico voor totale bevolking voor België, personen met een laag opleidingsniveau (18-64) en ouderen (65+) – EU-SILC, Eurostat 2015

29

30 Financiële Toegankelijkheid verbeteren

31 Financiële Toegankelijkheid verbeteren
Maximum factuur Plafond voor medische uitgaven “uit eigen zak” van het gezin Maximum totaalbedrag na tussenkomst van ziekteverzekering (2016: 450€) Ziekenfonds betaalt alle bijkomende kosten gezin (na terugbetaling) terug 4 soorten: inkomens-MAF sociale MAF MAF voor een kind jonger dan 19 jaar MAF chronisch zieken  Chronisch zieken: Langdurig zieken die bijzonder voorwaarden krijgen obv bepaalde criteria Lijst met erkende zeldzame ziekten

32 Toegankelijkheid verbeteren
2014 : Groenboek en Witboek RIZIV & Artsen van de Wereld Ervaringsdeskundigen: Project tussen POD Maatschappelijke Integratie en RIZIV Inschakelen 15 ervaringsdeskundigen in 3 coördinatoren In 3 grote steden: Gent, Brussel, Charleroi Van 1 juli 2015 tot 31 december 2017 Helpen bij overwinnen van drempels, verhogen van ‘health litteracy’ gezondheidszorg Ervaringsdeskundigen in de armoede : de film Gids "Ervaringsdeskundigen in armoede en sociale uitsluiting" Boek "Ervaringsdeskundigen in armoede en sociale uitsluiting"

33 Toeleiding verbeteren
Buurtgerichte werking WGC Buurthuizen, buurtcentra: De Sloep vzw, De Sleep vzw Huizen van het Kind, Sociale Huizen LDC: Lokale Diensten Centra Geïntegreerd Breed Onthaal: welzijn zorg en gezondheid continuüm Onderbescherming opsporen en tegengaan ‘Outreachend’, werkafspraken, samenwerking en regie, gegevensdeling Actoren: Soc. Diensten OCMW CAW: Centra Algemeen Welzijn DMWZ: Diensten Maatschappelijk Werk Ziekenfondsen Decreet Sociaal Beleid – regie & actor

34 Dank voor uw aandacht!!!