Ontmoeting met gemeenten Thema: gezag en omgang 7 mei 2014, Gelderland, locatie Zutphen Themamidddag 7 mei 2014: gezag en omgang.

Presentatie over: "Ontmoeting met gemeenten Thema: gezag en omgang 7 mei 2014, Gelderland, locatie Zutphen Themamidddag 7 mei 2014: gezag en omgang."— Transcript van de presentatie:

1 Ontmoeting met gemeenten Thema: gezag en omgang 7 mei 2014, Gelderland, locatie Zutphen Themamidddag 7 mei 2014: gezag en omgang

2 Programma rechtbank Gelderland, locatie Zutphen 14.00- 15.30 uur Welkom door teamvoorzitter mr. M. Vos Introductie zaken ‘gezag en omgang’, ‘vechtscheidingen’ Casus I: zorgperikelen na het verbreken van een relatie Doorverwijzingsvoorzieningen, mr. R. Pennings Pauze 15.30-15.45 Casus II: een veilige plaats voor omgang Het mediationbureau, mr. W. Lont Casus III: de taak en rol van een gezinsvoogd bij omgangsgeschillen Einde: 17.00 uur Middagvoorzitter: mr. G.W. Brands-Bottema, en m.m.v. E. Sigmund, Raad voor de Kinderbescherming en de teams Jeugdrecht en Familie & Jeugdrecht Themamidddag 7 mei 2014: gezag en omgang

3 Welke zaken op een gezag en omgangszitting? Ouders die na echtscheiding of het verbreken van een relatie geen overeenstemming kunnen bereiken over een zorgregeling Ongehuwde ouders die het gezag niet hebben geregeld en – meestal de vader- die na het uiteengaan met het gezamenlijk gezag belast wil worden; Een ouder die een omgangsregeling wil laten vaststellen; Een ouder die een wijziging verzoekt van een bestaande regeling Themamidddag 7 mei 2014: gezag en omgang

4 Aantal zittingen gezag en omgang: team Jeugd Arnhem en team Familie & Jeugd Zutphen Arnhem: wekelijks 4 dagdelen zittingen (telkens 6-7 zaken) Zutphen: Wekelijks 2 dagdelen zittingen (telkens 4 zaken) Themamidddag 7 mei 2014: gezag en omgang

5 Het thema is actueel en urgent! Het ene rapport na het andere verschijnt; Reportages op T.v. en radio; Wat kan de juridische procedure betekenen voor ouders en kinderen in de knel?

6 Publicatie Kinder- ombudsman April 2014

7

8 Aleid Wolfsen gaat staatscommissie herijking ouderschap leiden

9 Evaluatie Ouderschapsplan, cahier 2013-8 WODC, M.J. ter Voert, T. Geurts

10 Rapport van de kinder- ombudsman en de Nationale ombudsman Datum: 6 november 2012 n.a.v. rapportnummers: 2012/166 en KOM5A/2012

11 De bijzondere curator, een lot uit de loterij? 5 juli 2012

12 De praktijk van een zitting Casus I zorgperikelen na het verbreken van een relatie Themamidddag 7 mei 2014: gezag en omgang

13 Het kind in de knel: de urgentie Onderzoek EenVandaag 660 jongeren: 36%: 'het was een vechtscheiding‘ Wanneer is sprake van vechtscheiding? Definitie vechtscheiding zoals gehanteerd in dit onderzoek: Er is sprake van een ‘vechtscheiding’ als er ernstige conflicten zijn en je ouders tijdens of na de scheiding niet normaal meer kunnen communiceren met elkaar. Vaak gaat het ook gepaard met bewuste acties om de andere ouder te kwetsen en wordt er een strijd gevoerd om de kinderen.

14 35% van de jongeren met gescheiden ouders zegt vaak betrokken te zijn geweest bij ruzies tussen hun ouders. 48% ouders maken elkaar zwart bij de kinderen 43% gebruikten ze het kind als doorgeefluik van informatie 30% was aanwezig bij heftige scheldpartijen 10% geeft aan getuige te zijn geweest van fysiek geweld; ze waren erbij toen hun ouders elkaar sloegen.

15 Gevolgen voor de jongeren 33 % een lager zelfbeeld 24% presteert slechter op school 23% is depressief geworden 34% is verstrikt geraakt in een loyaliteitsconflict 59% deelnemers geven aan zich veel zorgen te hebben gemaakt om hun ouders (bang dat ze eenzaam zijn, zorgen over de financiën of dat hun vader of moeder depressief zou worden noemen de deelnemers het meest.)

16 Voorstellen Kinderombudsman 1. Mediation wordt verplicht in een vroeg stadium 2. Scheidingseducatie wordt verplicht in een vroeg stadium …. 4. Versterken triage aan de voorkant: sneller passende hulp 5. Standaard toewijzen bijzondere curator als escalatie dreigt 6. De rechter moet sterker de regie nemen bij escalatie en de stem van het kind daarbij nadrukkelijk meewegen 7. Maak het standaard praktijk dat ouders en kinderen betrokken worden bij het vormgeven van een oplossing

17 Uitvoeringsplan Verbeteren situatie kinderen in een ‘vechtscheiding’ De staatssecretarissen Teeven en Van Rijn reageren op 31 maart 2014 met een plan waarin gemeenten, advocaten, mediators worden aangesproken. Maar ook de juridische procedure wordt genoemd.e staatssecretaris komt met een plan, n.a.v. het rapport Kinderombudsman Ook de advocatuur krijgt een opdracht! Zie: gedragscode voor advocaten in het personen- en familierecht

18 Wat is er nodig volgens de staatssecretarissen? ‘Voorkomen van een vechtscheiding’ Toegankelijke info over hulp Ouders bewust maken van belang kinderen om met beide ouders een band te mogen houden Advocatuur en mediators moeten zich richten op het bereiken van overeenstemming en deëscalatie Gemeenten: pilots over het verstrekken van preventief hulpaanbod Verbinden hulpverlening en juridische beroepsgroepen Themamidddag 7 mei 2014: gezag en omgang

19 Wat is er nodig volgens de staatssecretarissen? ‘Signaleren van een vechtscheiding’ Sociale netwerk aanspreken om te signaleren Ontbreken van een ouderschapsplan is een signaal waar de advocaat, mediator en rechter actie op uit kunnen zetten Pilot ‘regierechter’ in echtscheidingszaken Themamidddag 7 mei 2014: gezag en omgang

20 Wat is er nodig volgens de staatssecretarissen? ‘Stoppen van een vechtscheiding’ Ouders bewust maken van belevingswereld kind Verbreden kennis en vaardigheden gezinsvoogd Verbreden inzet expertise Raad voor de Kinderbescherming (Raad op de zitting) Inzet bijzondere curator Verbeterde inzet van omgangsondersteunende voorzieningen Themamidddag 7 mei 2014: gezag en omgang

21 Wat is de taak van de gemeenten volgens de staatssecretarissen? “Door de decentralisatie van de jeugdhulp wordt de verantwoordelijkheid voor het beschikbaar stellen van een passend hulpaanbod volledig belegd bij de gemeenten. De gemeenten zijn straks gehouden ook voorzieningen te treffen op het gebied van omgangsbegeleiding.” (EK 32015, E nadere m.v.a.) Uitvoeringsplan: aanbod creëren voor de vraag die er lokaal leeft bij jeugdigen en hun ouders om nadelige gevolgen van scheidingen zoveel mogelijk te voorkomen. Bijv. door te voorzien in omgangsbegeleiding. Themamidddag 7 mei 2014: gezag en omgang

22 Uitgangspunten Jeugdwet Preventie en uitgaan van eigen verantwoordelijkheid en eigen mogelijkheden van jeugdigen en hun ouders, met inzet van hun sociale netwerk; De-medicaliseren, ontzorgen en normaliseren door onder meer het opvoedkundig klimaat te versterken in gezinnen, wijken, scholen en in voorzieningen als kinderopvang en peuterspeelzalen; Eerder de juiste hulp op maat te bieden om jeugdigen en gezinnen zo snel mogelijk, zo dichtbij mogelijk en zo effectief mogelijk hulp te bieden met aandacht voor de (kosten)effectiviteit van de geboden hulp. Integrale hulp aan gezinnen volgens het uitgangspunt één gezin, één plan, één regisseur; Meer ruimte voor professionals om de juiste hulp te bieden door vermindering van regeldruk.

23 Gezag en omgangszaken: een actieve rechter gevraagd! Rechtspraak van de Hoge Raad en het Europese Hof voor de Rechten van de Mens de rechter kan onder meer van partijen verlangen dat zij zich bij de totstandkoming of de uitvoering van een (voorlopige) omgangsregeling laten begeleiden door een derde of een instelling die daartoe naar zijn oordeel voldoende gekwalificeerd is. Een en ander strookt met het belang van het kind dat een regeling betreffende zijn omgang met de niet met het gezag belaste ouder op zorgvuldige wijze tot stand komt. Dit geldt ook voor ouders met gezamenlijk gezag Themamidddag 7 mei 2014: gezag en omgang

24 En wat hebben wij voor voorzieningen in Gelderland? Mr. R. Pennings schetst enkele ontwikkelingen m.b.t. omgangsbegeleiding door Maatschappelijk werk BOR-Humanitas Lindenhout/Entrea Omgangshuizen? Themamidddag 7 mei 2014: gezag en omgang

25 Concrete plannen van de gemeenten Gesprek wat de plannen/voorzieningen in uw gemeente? Is die informatie toegankelijk voor advocaat en rechtbank? Is er een mogelijkheid om wachttijden inzichtelijk te maken? Themamidddag 7 mei 2014: gezag en omgang

26 Een veilige plaats voor omgang: Casus II: presentatie mr. G.W. Brands-Bottema Gesprek: Waar mag de voorziening worden genoten? Het woonplaatsbeginsel: uitzonderingen mogelijk? Themamidddag 7 mei 2014: gezag en omgang

27

28 Voorzieningen via de rechtbank de benoeming van een bijzondere curator de benoeming van een deskundige een doorverwijzing naar mediation Themamidddag 7 mei 2014: gezag en omgang

29 Het mediationbureau Een introductie door mr. W. Lont, mediationfunctionaris van de rechtbank Gelderland, locatie Zutphen Themamidddag 7 mei 2014: gezag en omgang

30 Onvoldoende info om te kunnen beslissen: advies door de Raad 5249 Raadsonderzoeken in gezag en omgangszaken in 2012 (= landelijk) 4800 voorheen Volgens de Raad bijna uitsluitend ernstige en complexe scheidingsproblematiek Stijgende tendens ambtshalve uitbreiding naar beschermingsonderzoek. In bijna 19% Themamidddag 7 mei 2014: gezag en omgang

31 ‘contact/omgang’ tijdens een onder- toezichtstelling Casus III: presentatie mr. G.W. Brands-Bottema Gesprek: De gezinsvoogd en passende voorzieningen Themamidddag 7 mei 2014: gezag en omgang

32 Omgangsvoorzieningen -Gericht op communicatieherstel tussen ouders en een begin van vertrouwen tussen ouders creëren -Een veilige omgeving -Traject neemt maanden in beslag en kan tot opvolgende voorzieningen noodzaken -Belang van onmiddellijke beschikbaarheid -Kenbaarheid voor ketenpartners Themamidddag 7 mei 2014: gezag en omgang

33 ons aller zorg! Graag tot de volgende bijeenkomst in Arnhem op 13 juni 2014 Thema: leerplicht, jeugdstrafrecht en de combizitting (incl. gesloten Jeugdhulp)