Leeswijzer bij de bijlagen In deze bijlagen bij het NVZ-strategiedocument Zorg voor 2020 zijn de belangrijkste grafieken en brondocumenten voor u geselecteerd. Deze vormen de basis van het strategiedocument en zijn daar een waardevolle aanvulling op. U vindt de grafieken ook op onze website: De verschillende sheets zijn afzonderlijk te downloaden ten behoeve van eigen presentaties. De grafieken worden op de site tevens regelmatig geactualiseerd.

3. Iedereen zijn eigen medicijn

Investeringen in ontwikkeling medicijnen stijgt met een stabiel aantal registraties Toenemende investeringen in geneesmiddelen Stabiel aantal geregistreerde middelen per jaar Bron: Nefarma, farmafeiten

Focus in wetenschappelijk onderzoek naar nieuwe medicatiemogelijkheden Wetenschappelijk onderzoek focust zich op (dec. 2014): Targetted therapy Immunotherapy Cytotoxics Bron: Development in Cancer Treatments, Market Dynamics, Patient Access and Value, Global Oncology Trend Report 2015, IMS Institute 4

Personalized medicine veelbelovend Personalized medicine: neemt een toevlucht in wetenschappelijk onderzoek kan bijdragen aan het efficiënter inzetten van behandelingen 5 Bron: Personal Medicine Coalition, The case for personalized medicine – 4th edition, 2014

Personalized Care – personalized medicine, personalized nutrition Steeds meer mogelijkheden voor persoonlijke therapieën op basis van inzichten verkregen uit genenprofiel Onderzoeksgebieden Pharmacogenomics en nutrigenomics: - Twee verschillende disciplines - Bieden mogelijkheden voor preventie en versterken effectiviteit therapieën - Therapie en voeding zullen in de toekomst steeds meer afgestemd worden op het individu - Bieden mogelijkheden voor ontwikkeling van vaccins 6 Zie ook trend ‘Meer medicatiemogelijkheden’ Bron Figuur: Bayer Healthcare

Toename verwacht van toepassing combinatietherapieën 7 Bron: Development in Cancer Treatments, Market Dynamics, Patient Access and Value, Global Oncology Trend Report 2015, IMS Institute

Biologische geneesmiddelen doen hun intrede voor alle aandoeningen 8 Bron: Nefarma, 2013

Toenemend marktaandeel biologische medicatie 9

Biologische medicatie is duurder Gemiddelde prijs voor biologische medicatie fors hoger dan conventionele medicatie bij Reuma 10 Bron: Optum, Rheumatoid Arthritis Cost Drivers, November 14th, 2014

Jonge, maar groeiende markt voor biosimilars *) 11 *) een biosimilar is een geneesmiddel dat zo is ontwikkeld dat het gelijkwaardig is met een bestaand biologisch geneesmiddel ( het referentiegeneesmiddel)

Aflopen van patenten biedt veel kansen voor biosimilars en generieke medicijnen Bron: Rabobank, Biopharmaceutical Industry – sector report 2012, oktober 2012

Gebruik generieke middelen afgelopen jaar fors toegenomen 13 Bron: SFK

De markt voor nanotechnologie in medicijnen staat aan de vooravond van grootschalige groei Wereldwijde markt voor nanotechnology (alle productgroepen) stijgt sterk The global drug delivery nanotechnology market is forecast to be worth US$53.3 billion by 2018 (GLA, 2014) 14 Bron: European Commission

Stijgende consumptie van medicijnen 15 Bron: CBS, trendcijfers gezondheidszorgenquete , 2011

Verschuiving van medicatiegebruik naar 50+ leeftijd bij Astma/COPD 16 Bron: SFK, Vooral 50-plussers gebruiken meer astma/COPD-medicatie, februari 2015

Therapietrouw afhankelijk van gedrag patiënt 17 Bron: Postma, Therapietrouw maakt groeihormoon minder kosteneffectief, 2012

Sterk toenemende kosten dure geneesmiddelen Nederland Toename kosten dure geneesmiddelen voor ziekenhuissector van € miljoen naar € miljoen (NZa) Toename relatief aandeel kosten dure geneesmiddelen t.o.v. totale omzet van 3,8% naar 7,4% (NZa) Er moet rekening mee worden gehouden dat de omzet aan dure geneesmiddelen zeker jaarlijks met % zal stijgen (KWF) 18 Bron: Nza, KWF

Aandeel dure oncolytica van totaal stijgt 19 Bron: KWF

Toename geneesmiddelenkosten het sterkst in de leeftijd tussen de jaar 20 Bron: Stichting Farmaceutische kengetallen

Fusiegolf farmaciebedrijven voor een belangrijk deel veroorzaakt door rendement weesgeneesmiddelen Verwachte rendement op weesgeneesmiddelen zeer groot - Langdurig gebruik weesgeneesmiddelen - Hoge prijsmacht farmaciebedrijven De winstmarges van generieke geneesmiddelen zijn buitengewoon klein 21 Bron: FD, 10 augustus 2015

Dalende geneesmiddelenprijzen leiden niet per definitie tot dalende macrokosten Drie factoren van invloed op stijgende kosten hemofilie: Hemofilie patiënten leven langer door betere medicatie Patiënten ontwikkelen resistentie tegen medicatie, waardoor aanvullende behandelingen nodig zijn Veel nieuwe geneesmiddelen in trial fase die zullen leiden tot meer competitie en dalende geneesmiddelprijzen 22 Bron: Optum

Centrale sturing overheid in inkoop afhankelijk van competitie rondom geneesmiddel 23 WGP= Wet Geneesmiddelen Prijzen

Toelating basispakket steeds vaker afhankelijk van kosteneffectiviteit De zorg in het basispakket moet worden getoetst op: - noodzakelijkheid, - werkzaamheid (effectiviteit) - en kosteneffectiviteit. Tevens moet worden bezien of de zorg niet voor eigen rekening en verantwoording van de gebruiker kan worden gelaten. Een meer noodzakelijke behandeling mag hogere kosten per QALY maken om toch voor opname in het basispakket in aanmerking te komen. 24 Bron: IBMG, Erasmus MC 2007