VISIE op automutilatie bij borderlinepersoonlijkheidstoornis Auteurs: R. Ghijsens B. Lowyck R. Vermote

Inleiding Wat is Automutilatie? → Intentionele, directe verwonding van lichaamsweefsel zonder de aanwezigheid van suïcidaal ideatie. In dit artikel wordt gekeken naar de visie en behandeling van automutilatie bij bordelinepersoonlijkheidsstoornis.

Neurobiologische visie PSYCHOLOGISCHE VISIE Verschillende modellen geven betekenis aan automutilatie: → Antidissociatiemodel → Affectregulatiemodel → Antisuïcidaalmodel → Interpersoonlijkebeïnvloedings- model → Interpersoonlijkegrenzenmodel → Zelfbestraffende model → Sensatiezoekende model Tekort aan bepaalde stoffen die als gevolg een verhoogd risico hebben op automutilatie

Behandeling Vroeger: Voornamelijk farmacotherapie (medicatie) Psychotherapie via 3 psychodynamische methodes

Psychodynamische behandelingsmethodes 1. Dialectische gedragstherapie (DGT) = Eclectische mix van verschillende methodes, gericht op de stemmingscomponenten en impulsiviteit bij borderlinepersoonlijkheid stoornissen. 2. Mentalization-based therapy (MBT) = Een therapeutische techniek toegepast bij borderlinepersoonlijkheid stoornissen. 3. Transference- focused psycho therapy (TFP) = Een toepassing van de psychoanalyse met als doel de verstoring van perceptie over zichzelf en anderen te corrigeren.

Recente psychodynamische modellen Objectrelationeelmodel van Kernberg: → Automutilatie als poging om innerlijke slechte objecten te vernietigen of te controleren. Mentalisatiemodel van Bion: → Automutilatie als evacuatie van bèta- elementen (= niet psychisch verwerkte ervaringen). Mentalisatiemodel van Fonagy, Target en Bateman: → Automutilatie als zelfbescherming, zelf de controle hebben. Recente psychodynamische modellen Niet enkel kijken naar betekenis van automutilerend gedrag, men richt de aandacht de behandeling op affectregulatie (= capaciteit om affecttoestanden te moduleren).

behandelingen volgens recente psychodynamische modellen Objectrelationeel model van Kernberg: → in Dyades niet geïntegreerde affecten herbeleven in therapie. Mentalisatiemodel van Bion: → Moeder-kindmodel voor de psychotherapie. → Klemtoom: Bevorderen van het psychischfunct- ioneren. Mentalisatiemodel van Fonagy, Target en Bateman: → Focus ligt niet op het ver- werken van het verleden. → Leren omgaan met mentale gebeurtenissen in het heden.

Integratie in het model voor klinische psychotherapie In het KLIPP benadert men automutilatie vanuit de drie recente psychodynamische modellen.

Doel Klipp → Versterken van innerlijk veiligheidsgevoel. → Integreren van splitsing en objectrepresentaties. → Psychisch innerlijk verwerken van affecten bevorderen. → Op een mentale manier leren begrijpen van gedrag en gevoelens zowel bij zichzelf als bij anderen. = Basaal spoor van het psychoanalystisch proces.

Conclusie Psychotherapie heeft als voornaamste doel een algemeen geïntegreerde persoonlijkheidsverandering, met automutilatie als een onderdeel hiervan.

Bronvermelding: ∙Ghijsens, R. , Lowyck, B. , & Vermote, R. (2010) Bronvermelding: ∙Ghijsens, R., Lowyck, B., & Vermote, R. (2010). Psychodynamische visie op automutilatie bij borderlindepersoonlijkheidsstoornis. Tijdschrift voor psychiatrie, 52(5), 321-330.