Onderzoek op basis van de Waarstaatjegemeente Burgerpeiling Waarom ‘meedoen’ niet voor iedereen vanzelf gaat Eric de Kruik

23% heeft te maken met een beperking circa drie miljoen volwassen Nederlanders met een grote variatie aan beperkingen en aanverwante uitdagingen. 7% bevindt zich in een zorgwekkende situatie als gevolg van een combinatie van een beperkt sociaal netwerk, beperkte betekenisvolle participatie en één of meerdere beperkingen. 2

Mantelzorg Bijna twee op de vijf volwassenen zorgt voor een hulpbehoevende naaste zoals een ouder, partner, kind, vriend of kennis. Ruim één op de drie mantelzorgers voorziet in een intensieve vorm van naastenzorg. Het gaat per saldo om 2.1mln Nederlanders. de inzet onder personen met een ervaren lage gezondheid niet wezenlijk lager dan het – leeftijdsonafhankelijke- gemiddelde. 3

Overbelaste mantelzorger Eén op de 10 mantelzorgers -oftewel ruim Nederlanders – ervaart overbelasting. Overbelasting van de mantelzorger speelt relatief vaker op in de leeftijdsklasse 40 tot 65 jaar, en vanaf het 75ste levensjaar. 4

Overbelasting oorzaak verminderde participatie Bijna de helft van de overbelaste mantelzorgers heeft te maken met twee of meerdere beperkingen (w.o. mentale/geestelijke gezondheid). Overbelaste mantelzorger hebben in hun sociaal netwerk maar een beperkt vangnet voor ondersteuning, m.n. van buurtgenoten. 5

Vrijwillige inzet Ruim twee op de vijf volwassenen - oftwel 5,7 mln Nederlanders - heeft zich de afgelopen 12 maanden ingezet voor vrijwilligerswerk, waarvan bijna de helft op meer structurele basis. Vrijwilligers verkeren vaak in een netwerk waarin ook anderen maatschappelijk participeren (kennen en gunnen) 6

Samenloop beperkingen Bijdrage aan vrijwilligerswerk beperkt onder mensen met een samenloop van beperkingen. ‘geestelijk en sociaal’, ‘fysiek functioneren’ (75-plussers) ‘taal / cultuur’, ‘gevoel er niet bij te horen’ en ‘laag inkomen’ (nw-allochtonen) 7

Meedoen vrijwillige inzet Het merendeel van deze groep weet niet wat voor vrijwilligerswerk ze kunnen doen. Daarnaast weten ze vaak niet hoe ze aan vrijwilligerswerk kunnen komen of kunnen ze simpelweg geen geschikt vrijwilligerswerk vinden. Dit geldt in hoge mate ook voor jong- volwassenen… 8

Grijze vrijwilligers Relatief veel vrijwilligers zijn op hoge leeftijd en dreigen zelf kwetsbaar te worden. 9

Helpen helpt Betekenisvolle participatie is kansrijk omdat hulp wordt gevraagd. Vraagverlegenheid en wederkerigheid in hulprelaties: verbinden kwetsbaren en buitenstaanders Vergroten sociaal netwerk: verminderen eenzaamheid en sociaal isolement Impuls aan het gevoel van eigenwaarde 10

WAARSTAATJEGEMEENTE.NL Burgerpeiling: vergelijken met 100 gemeenten

Vergelijk, verbaas en verbeter WSJG Dashboard Rapporten Database