Klaar voor invoer! Archiefbeschrijvingen op orde
Programma Vrijdag 20 maart 2015: docent Roeland Verhaert / Filip Boudrez – Voor en nadelen van ATOM = > Atomis – De methode Atomis – Stappenplan Fase 2: bouw het kader op Skos en ISAAR Authority Records – geldige invoerwaarden – Stappenplan Fase 3: Importeren beschrijvingen ISAD(g) – Stappenplan Fase 4: Afbeeldingen invoeren – Gegevens in AtoM beheren met Atomis – Nadere toegangen in AtoM en Atomis – Depotbeheer en andere functies
VOOR- EN NADELEN VAN ATOM
Keuze voor ICA-AtoM open source toepassing voor het beschrijven van archieven: – Alle standaarden: ISAD(G), ISAAR (cpf), ISDF, ISDIAH – Website met online invoer – EAD-import EN export – Geen licentiekosten – Beeldbankfunctionaliteit – …
Nadelen van ICA-AtoM handmatig invoeren via de website is heel veel werk verplaatsen van stukken in de hiërarchische structuur is moeilijk: foutmeldingenfoutmeldingen overzicht bewaren is moeilijk weinig technische documentatie ter beschikking blanco fiches, dubbele fiches, zoekindex moeilijk, … probleem: hoe krijgen we en beschrijvingen in ICA-AtoM?
Oplossing: Atomis
3 “programma’s” ICA-AtoM: databank met tabellen, website => online invoer, 1 per 1 Atomis: programma voor rechtstreeks beheer van de gegevens in de AtoM-tabellen Sjablonen: Excels op basis van ISAD(G) en ISAAR(CPF). Gegevens worden met Atomis omgezet naar EAD en EAC en ingevoerd in AtoM, waar ze online getoond worden
Menuoverzicht Algemene menu’s. Bewerken van openstaande Excels Beschrijvingen Foto’sLogistiek Invoer fouten beheren Instelling en
Technisch: configuratiebestanden vspw2 en vspw3
INVOER IN ATOMIS: DE 5 STAPPEN
1 Sjabloon openen in Atomis
2 Controleren
3 Corrigeren
4. Omzetten naar EAD (xml)
5. Importeren van de xml
STAPPENPLAN FASE 2: BOUW HET KADER OP EN LEG INVOERWAARDEN VAST
Waarom eerst een kader? Oefening Bekijk volgende items Atomis > ISAAR > Actoren in AtoM Atomis > trefwoorden > onderwerpen > onderwerpen in AtoM Atomis > trefwoorden > plaatsen > plaatsen in AtoM Wat valt op?
Problemen Heel snel “vervuiling” -Dubbele records -Geen uniformiteit in beschrijving -… Gevolg: slechte zoektermen en -resultaten Voorbeeld GDC
Oplossing: kader opbouwen Eerst het kader opbouwen Kader bestaat uit: – plaatsnamen – archiefvormers/personen – Onderwerpen …en afspraken! => Zie verder
Oplossing: Geldige invoerwaarden Doel: Nieuwe invoer controleren adhv die waarden 1. De waarden van het kader vastleggen als invoerwaarden => ZIE VERDER 2. Kolommen in ISAD(G): vastleggen waarden: Beschrijvingsniveau – Taal – Schrift - Voorwaarden raadpleging
Geldige invoerwaarden: 4 manieren Komen er bij een ISAD- of ISAAR-invoer nog nieuwe waarden tevoorschijn, dan kan je op 4 wijzen geldige invoerwaarden toevoegen: 1.De getoonde waarden toevoegen 2.De waarden intypen: je kan meerdere waarden gescheiden door ‘;’ intypen 3.Waarden importeren uit de ICA-AtoM database (dit zijn waarden die al eerder ingevoerd zijn geweest, en die je dus als “geldig” kan definiëren, bv het “kader”) 4.Waarden importeren uit het werkblad in het hoofdvenster van Atomis
Oefening Voeg de beschrijvingsniveaus toe als geldige invoerwaarden voor ISAD(G). ISAD(G) > Geldige invoerwaarden Waarden uit ICA-AtoM importeren:
STAPPENPLAN FASE 2: BOUW HET KADER OP: PLAATSNAMEN EN TREFWOORDEN
Plaatsnamen en trefwoorden De 5 stappen van Atomis doorlopen: 1.Sjabloon openen 2.Controleren 3.Corrigeren 4.Omzetten 5.Invoeren 6.(Geldige invoerwaarden bepalen)
STAPPENPLAN FASE 2: BOUW HET KADER OP: ARCHIEFVORMERS
Archiefvormers (actoren) Opmerking: in AtoM, tabel Archiefvormers = tabel “Personen” 5 Stappen doorlopen
1 Openen Excel
1 Openen Werkblad
2. Controleren
2. Controles kiezen
2. Blokkerende controles? – Correcte schrijfwijze van de kolomnamen – Aanwezigheid van de verplichte kolommen ISAAR: SoortEntiteit – Naam – Begindatum – Aanwezigheid van niet-geldige kolommen – Invulling van de verplichte kolommen – Correcte invulling datumvelden – Correcte invulling van de velden wanneer geldige invoerwaarden zijn vastgelegd ISAAR: SoortEntiteit (dit zijn de waarden in AtoM bepaald)
2. Optionele controles? Correcte invulling van de velden wanneer geldige invoerwaarden zijn vastgelegd – voor ISAAR(cpf): plaatsen
3 Corrigeren: menu bewerken
3 Corrigeren: rechtermuisknop
4 Omzetten naar EAC
5 (Valideren en) invoeren
Xml bestand kiezen en valideren
5 (Valideren en) invoeren
Oefening Neem je Excel-bestand met de 3 archiefvormers en voer de eerste 4 stappen uit (dus tot omzetten naar EAC)
FASE 3: ISAD(G)-BESCHRIJVINGEN OPLADEN
De 5 stappen van Atomis doorlopen 1.Sjabloon openen 2.Controleren – Extra: velden met invoerwaarden (Beschrijvingsniveau – Taal – Schrift - Voorwaarden raadpleging 3.Corrigeren – Extra: “Automatisch invullen” of “bereken velden” Begindatum, Einddatum en OmvangMedium 4.Omzetten – Extra: Overzicht inventaris bewerken 5.Invoeren
Oefening Neem je Excel-bestand met het archievenoverzicht en voer de eerste 4 stappen uit Geef als naam van je inventaris, je eigen naam
FASE 4: AFBEELDINGEN OPLADEN
Voorbereiden digitale afbeeldingen Zie FASE 1 – TIFF, JPEG, PNG, GIF of BMP – Beschrijving in ISAD(G)-sjabloon – Beschrijvingen eerst opladen – Inventarisnummer = bestandsnaam = bestandsidentificatie – aanmaken van ref’s en thumbnails – opladen en automatisch koppelen aan beschrijvingen
GEGEVENS IN ATOM BEHEREN MET ATOMIS
Zoekfunctie
Tip: alle records zoeken
Zoek en vervang
Het archievenoverzicht openen Rechtstreeks:
Het archievenoverzicht openen Via zoekresultaat: inventarisnummer selecteren, vervolgens
Oefening Open je archievenoverzicht, druk op de knoppen Probeer vervolgens deze knoppen uit:
Functies Verslepen van ISAD(G)-beschrijvingen naar een andere tak Verplaatsen van ISAD(G)-beschrijvingen binnen dezelfde tak sorteren van ISAD(G)-beschrijvingen publiceren van ISAD(G)-beschrijvingen wijzigen van de titel van een ISAD(G)-beschrijving verwijderen van een ISAD(G)-beschrijving herberekenen van de interne hiërarchie binnen het archievenoverzicht: nodig na bewerkingen Zoeken en vervangen
Nadere toegangen wat? – specifieke toegang op een reeks met eigen velden wanneer? – geen onderlinge hiërarchie/structuur – frequente aanvullingen – ISAD(G)-velden zijn niet geschikt, bijv.: verzamelingen documentatie complementair met ISAD(G) stappenplan
Nadere toegangen in AtoM: – website: toevoegen van: – een nieuwe module – een menu item zoeken en zoekresultaten – database: opslag van de beschrijvingen in Atomis: – aanmaken en beheren van de toegang – aanvullen en beheren van de beschrijvingen
Nadere toegangen 1 toegang voor openbare en niet-openbare beschrijvingen: – het veld ‘Beschrijving_openbaarvanaf’ wordt automatisch toegevoegd – zoekresultaten worden pas getoond wanneer deze datum is overschreden is de beschrijving openbaar? niets invullen is de beschrijving nog niet openbaar? datum invullen
Nadere toegangen voorbeelden: – vspw(2/3).atomis.be: bouwdossiers – documentatiecentrumranst.be: boeken en tijdschriften krantenartikels
Nadere toegangen installatie: – éénmalig: AtoM-website: – module: contacteer ons! – menu-item: AtoM basistabellen in AtoM-database: Atomis – per nadere toegang: tabel toevoegen aan de AtoM-database: Atomis
Nadere toegangen toevoegen van een nadere toegang: – velden vastleggen = ontwerpen van een tabel of: in Excel – kolomnamen = veldnamen of: in Atomis let op: – geen spaties of leestekens – max. 64 karakters – beschrijvingen invullen in Excel
Nadere toegangen oefening: ontwerp een nadere toegang en maak een 15-tal beschrijvingen voor: – vspw.atomis.be: facturen – vspw2.atomis.be: raadsbesluiten – vspw3.atomis.be: briefwisseling
Nadere toegangen in Atomis: – open het Excel-werkblad met de beschrijvingen – Nadere toegangen -> Nieuw: naam (wordt online getoond) omschrijving (wordt niet online getoond) publiceren velden: – Datatype – MagLeegZijn – Zoekveld – ToonAlsLijst – Resultaatveld Installeer de nadere toegang
Nadere toegangen na installatie kun je: – veldnaam en datatype niet meer wijzigen – geen velden meer toevoegen of verwijderen na installatie kun je wel nog aanpassen: – MagLeegZijn – Zoekveld – ToonAlsLijst – Resultaatveld
Nadere toegangen in Atomis: – controleren: structuur / datatypes mag leeg zijn / datums – beschrijvingen importeren na import: – editeren en verwijderen van beschrijvingen – exporteren van beschrijvingen – toevoegen van beschrijvingen – documenteren van het beheer – verwijderen van nadere toegangen
Nadere toegang oefening: – exporteer je nadere toegang en bewaar als Excel- spreadsheet – bewerk je nadere toegang: verwijder 3 beschrijvingen pas 2 beschrijvingen aan voeg 5 nieuwe beschrijvingen toe – zoek je dossiers online op
Depotbeheer in AtoM: – op website: publicatie van doosnummers – in database: bijhouden van de gegevens bestaand in AtoM: doos, locatie, beschrijving nieuw via Atomis: doos verpakt op, inhoud verpakt op, te schonen, te beschrijven, beschikbare cm ontbrekende stukken te restaureren stukken … deze gegevens worden NIET gepubliceerd !
Depotbeheer in Atomis: – plaatsingslijst samenstellen – doosinhoud opzoeken – dooslocaties opzoeken – doosgegevens: controleren, toevoegen, aanpassen – dozen en inventarisnummers: (los) koppelen
AtoM versie 2.x What’s new? – nieuwe lay-out: archievenoverzicht? – laatst bekeken – indexering van beschrijvingen en digitale objecten (PDF)
Vragen?
Evaluatie wat was goed? wat kan beter? tips? suggesties?
Ondersteuning – FAQ – sjablonen technisch: – keuze hosting – installatie & configuratie – branding – bugfixing opleiding
Kosten webhosting: – intern: gratis – extern: shared vs private hosting AtoM: – gebruik: gratis (open source) – installatie & configuratie intern: gratis door ons: fixed price Atomis: – aanschaf: 1500 EURO (excl. BTW) – jaarlijks: 375 EURO (excl. BTW)
Gebruikers Vlaanderen: – archiefbankkempen.be: Turnhout, Lier, Mol, Geel en Brecht – Mechelen², Diest, Schilde – ADVN, MVS Foundation – UGent, FoMu – … Nederland: – RMO – Archiefschool
Meer info? Contacteer ons! mail: – – –