(Ped)agogiek Hoorcollege 2 Jennifer de Vries-Aydogdu vrije@hr.nl med.hro.nl/vrije

Vandaag Terugblik Hoofdstuk 2 Brinkman - Motivatie - De gelaagde persoonlijkheid - Weerstand en afweer - Neerwaartse en opwaartse spiralen Hoofdstuk 3 Brinkman - Veldtheorie - Consistentietheorie - Innovatietheorie - Theorie van gepland gedrag

Terugblik H1 Agogiek = de leer van het doen veranderen van mensen Kenmerken van agogiek Niveaus van psychosociaal functioneren

Terugblik H8 Veranderingen in de samenleving - cultuur - sociale structuur Besluitvorming Verklaringen, weerstand en invalshoeken

Terugblik artikel De (pedagogische) ‘civil society’= maatschappij van (opvoedende) burgers 5

Hoofdstuk 2 Het individu

http://www.youtube.com/watch?v=L8ZBaOxOJ1Y&feature=relmfu Waarom veranderen we???

Bronnen van verandering (1) Idealen Eigen ontwikkeling Innerlijke drang Onvrede met bestaande situatie Informatie in strijd met gedrag

Bronnen van verandering (2) Geheel nieuwe informatie Verwachtingen van anderen Belangen Bedreiging van buitenaf (Plotselinge) wijziging in omstandigheden Indrukwekkende of confronterende ervaring

Motivatie Motivatie = wat zet jou in beweging? Er is meer motivatie als: - bedreiging ↓ - gewenste situatie ↑ - ondersteuning ↑ Resultaat is belangrijk!

Voor de agoog.. Is de motivatie intrinsiek of extrinsiek? Richten op kleine successen Werken met tussenstappen

Gelaagde persoonlijkheid Ieder mens bestaat uit verschillende lagen; verandering kan op verschillende niveaus plaatsvinden

Weerstand tegen verandering Afweermechanismen zijn ‘trucs’ om niet te hoeven veranderen / onaangename informatie buiten de deur te houden

Afweermechanismen (1) Rationalisatie = goedpraten Verdringing = wegstoppen Ontkenning = tegenspreken/negeren Agressie = aanvallen/buiten verhouding kwaad Verschuiving = op iets of iemand anders

Afweermechanismen (2) Vermijding = ontlopen Regressie = terugval in vroeger stadium Overdekking door tegendeel = overschreeuwen met tegenovergestelde Projectie = eigen gevoel aan een ander toeschrijven Diskwalificatie = de ander monddood maken

Psychische bedreiging Verandering brengt enige psychische bedreiging mee Afweer houdt verandering tegen Afweermechanismen belemmeren daadkracht Uitweg: psychosomatische klachten

Voor de agoog.. Alert zijn op weerstand Veilig klimaat scheppen Onvoorwaardelijke acceptatie Cliënt macht laten houden over eigen situatie

Spiralen Vicieuze cirkel Neerwaartse negatieve spiraal Opwaartse positieve spiraal

Vicieuze cirkel Het gevolg van een verschijnsel is tegelijkertijd de oorzaak van dat verschijnsel En dus een aaneenschakeling van gevolgen en oorzaken VB: ik eet omdat ik dik ben, ik ben dik omdat ik eet

Negatieve neerwaartse spiraal Een situatie wordt steeds erger en erger

Opwaartse positieve spiraal Een situatie wordt steeds beter en beter

Interpunctie De manier waarop je naar een situatie kijkt, hangt af van wat je oorzaak en gevolg noemt!

Bijzondere vicieuze cirkel Self fullfilling prophecy = de voorspelling die zichzelf doet uitkomen

Het veranderingsproces Unfreezing → moving → freezing

De 5 fasen van verandering 1. Bewust wording 2. Belangstelling krijgen 3. Overwegen 4. Proef nemen 5. Toepassen (6.) Gedragsbehoud (= afhankelijk van effect)

Veranderingsvoorwaarden en -effecten Effecten van verandering: Inwilliging Identificatie Internalisatie Veranderingsvoorwaarden: Inwilliging: sociaal Identificatie: interpersoonlijk Internalisatie: individueel

Hoofdstuk 3

Veranderingstheorieën Veldtheorie Consistentietheorieën Innovatietheorie Theorie van gepland gedrag

Veldtheorie van Lewin Psychologisch veld: Veranderingskrachten Weerstandskrachten Het afwegen van (psychosociale) voor- en nadelen.

Voorbeeld

Voorbeeld Na 2 onvoldoendes gehaald te hebben denk je erover om voor de volgende toets de studiestof beter bij te houden en beter te plannen Veranderingskrachten? →← Weerstandskrachten - -

Voor de agoog.. Motiveren van veranderingskrachten Weerstandskrachten verzwakken/verminderen

Consistentietheorieën Verstand Gevoel Gedrag Evenwicht bewaren in attitudes: Evenwicht binnen 1 attitude

Consistentietheorieën Evenwicht bewaren: Evenwicht tussen verschillende attitudes Piet Zijn vrouw Ik

Cognitieve dissonantie (Festinger) Mensen zoeken evenwicht tussen de verschillende delen van hun wereld Cognitie: alles wat iemand vindt, weet of denkt. Cognitieve dissonantie: als 2 of meerder cognities met elkaar in strijd zijn

Voor de agoog.. Streven naar een verandering in gedrag, gevoel en kennis Kennis als ingang Gevoel als ingang Gedrag als ingang

Vraag? Op welke component van de attitude spelen de reclamemakers vooral in? http://www.youtube.com/watch?v=LKuFGGpP6tw

Innovatietheorie Innovatie = vernieuwing Kenmerken van een hoge slagingskans van innovatie: Relatief voordeel Meer compatibel Minder complex Beter testbaar Beter waarneembaar

Theorie van gepland gedrag Ajzen & Fishbein, 4 voorwaarden: Waarde onderschrijven Gedragseffectiviteit Persoonlijke effectiviteit Sociale norm

Opdracht Beschrijf bij het volgende voornemen 4 voorwaarden voor gedragsverandering Condoomgebruik om SOA’s te voorkomen Betreffende waarde onderschrijven: Gedragseffectiviteit: Persoonlijke effectiviteit: Sociale norm:

Einde