Is premedicatie bij de tandarts nog wel van deze tijd? Martine van Staveren, tandarts gehandicaptenzorg Katrien Pouls, AVG ‘s Heeren Loo Apeldoorn 20 november 2015, studiemiddag “Gezond begint bij de mond”

Opbouw presentatie Doelstelling Voorstellen Anxiolyse Procedurele sedatie Lachgas Anesthesie Toekomst

Doelstelling Onderzoeken of we gezamenlijk een eerste stap kunnen zetten in best practice als het om sedatie bij de tandarts gaat.

Voorstellen Wie is wie?

Een kwart van de Nederlanders is bang voor de tandarts Zo'n 800.000 Nederlanders zijn zelfs zo bang voor de tandarts, dat ze niet meer durven te gaan (tandartsfobie) Bron: Angst voor de tandheelkundige behandeling(2006) van prof. dr. A. de Jongh, tandarts angstbegeleiding en Stichting voor Bijzondere Tandheelkunde (SBT)

Aangepast voorlichtingsmateriaal wordt structureel ingezet ONEENS EENS

Er is een gedragsdeskundige betrokken bij mijn praktijk ONEENS EENS

Anxiolyse Benadering tandarts Benadering begeleiders omgevingsfactoren farmacon

Gedrag beïnvloedende maatregelen Duidelijkheid/voorspelbaarheid Werken volgens vaste structuur Op tijd beginnen Communicatie op niveau Tell-show-feel-do Stoel gewenning Expertise spreekuren bv autisme

Al dan niet sederen Wat speelt een rol bij deze patiënt? angst pijn beiden

Doel van de sedatie 1. Comfort voor de patiënt 2. Bij dragen aan optimale diagnostische of therapeutische condities

Sedatie-mogelijkheden Procedurele sedatie Lachgas sedatie Algehele anesthesie

Sedatie-mogelijkheden Procedurele sedatie Lachgas sedatie Algehele anesthesie Welke optie heeft uw eerste voorkeur als u geconfronteerd wordt met een angstig patiënt waarbij een reguliere controle niet goed lukt?

Sedatie-mogelijkheden Procedurele sedatie Lachgas sedatie Algehele anesthesie Welke optie heeft uw eerste voorkeur als u geconfronteerd wordt met een angstig patiënt waarbij een behandeling niet goed lukt?

Verantwoordelijkheid bij sedatie De tandarts stelt de indicatie voor sedatie Procedure sedatie: AVG/huisarts is verantwoordelijk voor het voorschrijven van het farmacon Lachgas sedatie: Tandarts is zelf verantwoordelijk Algehele anesthesie: Anesthesist is verantwoordelijk voor narcose procedure

Procedurele sedatie Uitgangspunt: Angst verminderen zodat de procedure zorgvuldig en veilig kan worden uitgevoerd Bewustzijn daling Geen pijnbestrijding Geen amnesie De combinatie van analgetica (in het bijzonder de centrale analgetica zoals opioïden) en sedativa onderling potentiërend werken

Procedurele sedatie Gebruikte middelen: Midazolam Lorazepam Oxazepam Anders Welk middel heeft uw eerste voorkeur?

Midazolam Toedieningsweg; iv, oraal, rectaal als intranasaal. Farmacokinetiek: Tmax T1/2 I.V. 2,5 minuut 1¾ -2 uur Oraal ½-1½ uur 2-3½ uur Rectaal ½ uur Intranasaal 5-45 minuten

Midazolam Interacties Grotendeels eiwit gebonden (96-98%) Metabolisering via CYP3A4 Remmers CYP3A4: claritromycine, erytromycine, roxitromycine, grapefruitsap, norfluoxetine, ketoconazol, diltiazem, verapamil. Inductoren CYP3A4: carbamazepine, fenytoine en St Janskruid. Cave: co-medicatie met een sederende werking

Midazolam Dosering: Oraal: tot 15 mg Rectaal: tot 15mg Intranasaal:2,5-5 mg Bijwerkingen: ademhalingsdepressie! Antidotum: Flumazenil i.v. 0,2mg daarna 0,1 mg per minuut. Werking na 30-60s seconden.

midazolam lorazepam oxazepam toedieningsvormen Oraal/im/rect/nasaal Oraal/im/iv oraal Tmax oraal ½-1½uur 2 uur 2-3 uur T1/2 2-3½ uur 12-16 uur 4-15 uur antidotum Ja ja

Advies CBO-richtlijn Eisen van de CBO richtlijn in voorschrijven als in bewaking en evaluatie van de patiënt: Risico-inventarisatie, exclusiecriteria Verantwoordelijke tijdens de ingreep Bewaking van de cliënt voor, tijdens en na de ingreep Evaluatie

Procedurele sedatie Gebruikte middelen: Midazolam Lorazepam Oxazepam Anders Geen medicatie Welk middel heeft nu uw voorkeur?

Ik heb de mogelijkheid lachgas te gebruiken in mijn praktijk ONEENS EENS

Lachgas is mijn middel van voorkeur als ik een patiënt wil sederen. ONEENS EENS

Lachgassedatie Mix van N2O en zuurstof, max 50% N2O Toediening via titratiemethode Goede afzuiging Concept document: Voorwaarden voor het toepassen van lichte (inhalatie)sedatie in de tandheelkunde door middel van zuurstof-lachgas door tandartsen, artsen en mondhygiënistes (D.L.M. Broers et al)

Lachgassedatie Voordelen: Goed te sturen Snel uitgewerkt Behoud bewustzijn en daarmee ook communicatiemogelijkheden Weinig bijwerkingen

Lachgassedatie Nadelen: Enige coöperatie noodzakelijk (dus bij mensen met verstandelijke beperking vaak lastiger) Eisen behandelteam, lachgasapparatuur, behandelruimte Alleen ASA I en ASA II Dubbele verantwoordelijkheid

Ik heb de mogelijkheid met een anesthesie team samen te werken op mijn praktijk ONEENS EENS

Eens: Ik kies eerder voor anesthesie dan voor procedurele sedatie of lachgas ONEENS EENS

Oneens: Ik kies eerder voor anesthesie dan voor procedurele sedatie of lachgas

Voor- en nadelen van anesthesie Voordelen: Patiënt is “in slaap” Werkt snel Snel uitgewerkt (1/2 uur goed wakker) Nadelen: Anesthesist en faciliteiten noodzakelijk I.V. Misselijkheid Ademhaling/hartproblemen

Sedatie Procedurele sedatie Lachgas Anesthesie Welke techniek heeft nu uw voorkeur?

Toekomst Meer onderzoek Toepasbaarheid van I.V. (CBO voorkeur) Procedurele sedatie teams

Vragen/opmerkingen?