Het belangvereiste in het transportverzekeringsrecht Prof.mr. Ph.H.J.G. van Huizen TVR Symposium - Ontwikkelingen in het transportverzekeringsrecht 2015 Antwerpen, 11 december 2015

Het verzekerbaar/verzekerd belang 2www.vanhuizenlaw.nl De drie W’s: Wat Wie Wanneer

Het verzekerbaar/verzekerd belang 3www.vanhuizenlaw.nl De drie W’s: Wat Wat moet worden begrepen onder het verzekerbaar belang/verzekerd belang? Wie Bij wie rust het verzekerbaar belang/verzekerd belang? Wanneer Wanneer moet een persoon het belang hebben wil hij uitkeringsgerechtigde zijn onder de verzekeringsovereenkomst?

Het verzekerbaar/verzekerd belang 4www.vanhuizenlaw.nl Onderscheid tussen spel en weddenschap/verzekerbaar belang Verzekerbaar belang van oorsprong gericht op fraudebestrijding. Een verzekering zonder verzekerbaar belang is gelijk te stellen met een “wager policy”. Uitsluitend als instrument om een verzekering zonder verzekerbaar belang nietig te doen zijn. PPI-clausule

Het verzekerbaar/verzekerd belang 5www.vanhuizenlaw.nl De regels van openbare orde en goede zeden geven de buitengrens aan wat verzekerbaar en daarmee een verzekerbaar belang is. Een economisch begrip

Het verzekerbaar/verzekerd belang 6www.vanhuizenlaw.nl Wat is te begrijpen onder verzekerbaar belang? “einen von den Parteien des Versicherungsvertrages bei Vertragsschluss für möglich gehaltenen Vermögensnachteil, der im Falle seines Eintritts durch die Versicherungsleistung ausgeglichen werden soll…” Gemeint ist damit jedes rechtlich Schütz Werte wirtschaftliche Interesse (Prölss / Martin 2015, 10, § 130).

Het verzekerbaar/verzekerd belang 7www.vanhuizenlaw.nl Wat is te begrijpen onder verzekerbaar belang? A reasonable prospect (or similar) either of an economic benefit from the preservation of the insured subject matter, or of an economic loss on its damage or destruction, which would arise in the ordinary course of things. Legal or equitable relationship Pecunary loss maakt nog niet dat er sprake is van een verzekerbaar belang Proposal 6: retaining the provisions on insurable interest in the Marine Insurance Act 1906 Proposal 7: for marine insurance, sections 4 to 15 of the Marine Insurance Act 1906 should be left as they are

Het verzekerbaar/verzekerd belang Met de woorden “op geld waardeerbare zaken of waarde” uit het artikel 191 Zeewet worden ook schuldvorderingen bedoeld; De ratio legis van artikel 191 Zeewet houdt in dat elk geldelijk of economisch belang dat onderhevig is aan scheepvaartrisico’s een verzekeringsbelang uitmaakt (m/s Heemskerk, Cass. 16 april 1953, RHA 1953, 203) M/s Dixie (Cass. 17 mei 1957, RHA 1957, 297) Vorderingsrecht tot aflevering van de partij goederen maakt dat de koper een verzekerbaar belang heeft bij behoud van de goederen. 8www.vanhuizenlaw.nl

Het verzekerbaar/verzekerd belang The Factual Expectancy Theory The Legal Right Theory 9www.vanhuizenlaw.nl

Het verzekerbaar/verzekerd belang Het verzekerd en het indemniteitsbeginsel zijn niet te scheiden, maar dienen wel te worden onderscheiden van elkaar Hij/zij die financieel nadeel leidt als gevolg van verlies/beschadiging van het schip en/of lading heeft een verzekerbaar belang bij het behoud van het schip en/of lading en daarmee een verzekerbaar belang. 10www.vanhuizenlaw.nl

Het verzekerbaar/verzekerd belang Naar Nederlands recht wordt over het algemeen aangenomen dat wil een persoon zich kwalificeren als verzekerde hij bij het sluiten van de verzekeringsovereenkomst in elk geval de verwachting heeft dat hij een verzekerbaar belang zou verkrijgen 11www.vanhuizenlaw.nl

Het verzekerbaar/verzekerd belang Parlementaire Geschiedenis Boek 7 Titel 17 BW Cass. 17 mei 1957 RHA 1957, 297 Art. 52 MIA 12www.vanhuizenlaw.nl

Het verzekerbaar/verzekerd belang Engelse invloeden in ons verzekeringsrecht ‐Transportverzekering van middels documenten verhandelbare zaken (art. 7: 949 BW) ‐Bij een polis aan toonder of order dan wel bij een verzekering van zaken die door middel van documenten plegen te worden verhandeld de houder als verzekerde geldt, mits het verzekerde belang bij hem berust ‐Verzekeringen op naam kan middels (blanco) endossement worden overgedragen ‐Het blijft een verzekering op naam en verwordt niet tot een order/toonderpapier ‐“The defendant is entitled to make any defence arising out of the contract which he would have been entitled to make if the action had been brought in the name of the person by of or on behalf of whom the policy was effected” art. 50 (2) Marine Insurance Act 13www.vanhuizenlaw.nl