monitoring van bodemvocht- en grondwaterkwantiteit door de Vlaamse Milieumaatschappij Niet alleen eten, maar ook drinken

Bodemvocht en grondwater De VMM monitort het watersysteem onder haar bevoegdheid waaronder bodemvocht- en grondwaterkwantiteit belangrijke ecosysteemdiensten van de bodem die snel veranderen (i.v.m. nutriënten, organische stof,…) opvolging is een uitdaging

Bodemvocht en grondwater Belang voor landbouw: Bodemvocht = voor gewas direct toegankelijk waterreservoir Ook grondwater is een bron van water: capillaire nalevering Maar ook voor bodemvocht is trop teveel

Het Bodemvocht- meetnet De Vlaamse Milieumaatschappij voelt nattigheid

Vlaams meetnet bodemvocht Bestaande toestand: 4 locaties

Vlaams meetnet bodemvocht Toekomst (2016): 24 locaties 2 types sensoren: contactsensor: lokaal bodemvocht op ≠ dieptes COSMSOS-sensor: gebiedsgemiddeld bodemvocht Ø 300m

Vlaams meetnet bodemvocht Toekomst: 24 locaties 2 types sensoren: contactsensoren: lokaal bodemvocht op ≠ dieptes COSMSOS-sensor: gebiedsgemiddeld bodemvocht Ø 300m

Vlaams meetnet bodemvocht Koppeling aan satellietbeelden: gebiedsdekkend beeld SWI: Soil Water Index + afwijking van normale toestand

Rapportering gegevens Real-time:

Rapportering gegevens Maandelijks rapport: “Toestand van het watersysteem” Duiding: Hoe uitzonderlijk is de huidige situatie? Kadering in algemene situatie watersysteem

De grondwater- standsindicator Staat het grondwater hoog of laag?

Waar gaat de grondwaterstands-indicator over? Schommeling van de watertafel door wisselende weersomstandigheden

Waar gaat de grondwaterstands-indicator over? Schommeling van de watertafel door wisselende weersomstandigheden

Indicator gaat over gebieden met ondiepe watertafel Watertafel heeft invloed op bodemvocht in wortelzone en dus op groei van gewassen Overal buiten heuvelstreken, in heuvelstreken alleen in valleien Watertafel met seizoenale schommelingen, extremen variëren van jaar tot jaar

(Infiltratie)gebied met diepe watertafel NIET in indicator Beweging van water door onverzadigde bodem duurt lang (jaren) Effect van het weer op de watertafel: geen seizoenaal patroon, meer uitgesmeerd in de tijd Grondwaterdroogte heeft geen impact op landbouw Niet opgenomen in indicator!

Hoe wordt de indicator bepaald? Maandelijkse peilmetingen op meetnet VMM Aangevuld met model en meteowaarnemingen Historische toestand versus toestand voor de tijd van het jaar, telkens t.o. voorbije 30 jaar

Indicator voor een locatie Meetplaats op een natte zandgrond in Wuustwezel Kleurvlakken stellen drempels voor relatieve toestand (toestand voor de tijd van het jaar) voor

Indicator voor een locatie Meetplaats op een natte zandgrond in Wuustwezel Kleurvlakken stellen drempels voor relatieve toestand (toestand voor de tijd van het jaar) voor Begin februari was de grondwaterstand zeer hoog voor de tijd van het jaar

Indicator voor een locatie Meetplaats op een natte zandgrond in Wuustwezel Kleurvlakken stellen drempels voor relatieve toestand (toestand voor de tijd van het jaar) voor Begin februari was de grondwaterstand zeer hoog voor de tijd van het jaar Grondwaterstand daalde sneller dan normaal

Indicator voor een locatie Meetplaats op een natte zandgrond in Wuustwezel Kleurvlakken stellen drempels voor relatieve toestand (toestand voor de tijd van het jaar) voor In juli was de grondwaterstand zeer laag voor de tijd van het jaar Begin februari was de grondwaterstand zeer hoog voor de tijd van het jaar Grondwaterstand daalde sneller dan normaal

Toestand voor de tijd van het jaar (eind oktober) In juli was de grondwaterstand zeer laag voor de tijd van het jaar Begin februari was de grondwaterstand zeer hoog voor de tijd van het jaar Grondwaterstand daalde sneller dan normaal (statische kaart) (dynamisch – zie demo) Eind oktober was de grondwaterstand normaal tot zeer laag

Verwachting voor volgende maand In juli was de grondwaterstand zeer laag voor de tijd van het jaar Begin februari was de grondwaterstand zeer hoog voor de tijd van het jaar Grondwaterstand daalde sneller dan normaal In november werden op weinig plaatsen zeer lage/hoge peilen verwacht (statische kaart)

Verwachting voor volgende maand In juli was de grondwaterstand zeer laag voor de tijd van het jaar Begin februari was de grondwaterstand zeer hoog voor de tijd van het jaar Grondwaterstand daalde sneller dan normaal In november werden op weinig plaatsen zeer lage/hoge peilen verwacht (statische kaart)

Praktische tools Vlaamse Milieumaatschappij waterinfo.be dov.vlaanderen.be Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Bodemverkenner Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek KnowSoil: een handige tool voor uw bodem! Vlaamse Landmaatschappij Demetertool: slim bemesten én een betere bodem

Het Bodemvocht- meetnet

Instelbaar dashboard: overzicht kaart + grafieken

Metingen bodemvocht: grafieken, downloaden gegevens

Vergelijking gegevens vorige jaren: hoe uitzonderlijk is de huidige situatie?

De grondwater- standsindicator DOV Bodemverkenner

Open bodemverkenner Ga naar ‘Kaartlaag kiezen’

Klik op tabblad ‘Ondergrond’

Vouw het thema ‘Grondwateronderzoek’ open Vink de Grondwaterstandsindicator aan

Vul het adres in en klik op ‘Ga naar’

Check of de ‘I’ knop bovenaan het beeld actief is

Klik op de put waarvoor je de toestand wil kennen De informatie over die put verschijnt onderaan

Klik op ‘Grafiek’ om de tijdsreeks voor die put te zien Klik op ‘Tijdsreeks’ om de achterliggende data te downloaden