Maatschappijleer Inleiding Waarom maatschappijleer? Wat is maatschappijleer? Hoe maatschappijleer?

Maatschappijleer Waarom maatschappijleer? Globalisering Individualisering Democratisering (kloof tussen burger en politiek) Participatietheorieen systeemgericht individueel Democratietheorieen Liberale model Identiteitsmodel Glob: meerdere culturen en ideeen  samenleving is minder homogeen Ind: Doet individualisering de samenleving niet uiteenvallen? Systeemgericht: teveel input overbelast, te weinig = niet democratisch Individueel: ontplooiing (waardering) of instrumenteel (+kritiek) Identiteitsmodel: politici moeten keuzes maken, die het volk ook zo gemaakt zou hebben. Lasthebbers: Gebonden mandaat Liberale model: volk mist kennis en info  vertegenwoordiging dient algemeen belang. Gevolmachtigden: vrij mandaat 2

Maatschappijleer Wat is maatschappijleer? Aanleren van burgerschap met behulp van… Kennis Vaardigheden Houding (vrijwel niet aanwezig bij andere vakken) Voorbeeld: MBO burgerschapscompetenties Wat is maatschappijleer: intro video Voor- en nadeel noemen van comps in MBO Aan de ene kant verbeterd, want meer eigen mogelijkheden en meer ruimte voor houdingaspecten. Verslechterd, omdat beoordeling moeilijker is en omdat er meer wildgroei is.

Maatschappijleer Wat is maatschappijleer? Eerst: De kandidaat kan de structuur van het Nederlandse stelsel van politieke besluitvorming en die van andere stelsels typeren. Nu: Kerntaak 3: Participeert in het politieke domein, in besluitvorming en beleidsbeïnvloeding a. Oriënteert zich op onderwerpen waarover politieke besluiten genomen worden. b. Vormt een eigen mening. c. Onderneemt acties naar aanleiding van gemaakte keuzen Wat is maatschappijleer: intro video Voor- en nadeel noemen van comps in MBO Aan de ene kant verbeterd, want meer eigen mogelijkheden en meer ruimte voor houdingaspecten. Verslechterd, omdat beoordeling moeilijker is en omdat er meer wildgroei is. 4

Maatschappijleer Wat is een goede burger?

Maatschappijleer Wat is een goede burger? Ter Horst in Moraalridders (2 juni 2009, vanaf 9.55 minuut)

Maatschappijleer Hoe maatschappijleer? Waarden: Waardeoverdracht Waardeverheldering Waardecommunicatie Uit: handboek maatschappijleer, hst 4. Waardeoverdracht: waarden die bij ll niet aanwezig zijn, via onderwijs over te brengen. Waardeverheldering: waarden ordenen (hierarchie aanbrengen) Waardecommunicatie: stimuleren zelf eigen waarden verhelderen en op onderzoek uit te gaan

Maatschappijleer Wat is maatschappijleer? Burgerschap: Marshall (klassieke visie: rechten) Liberalen Communitaristen Republikeinen Neo-republikeinen Dynamisch burgerschapsconcept Uit: Wat burgers bezielt (NICIS en Universiteit A’dam) Civiel: Klassieke grondrechten zoals vrijheid v meningsuiting, vrijheid van bezit en toegang tot rechtspraak Politiek: Actief/ passief kiesrecht Sociaal: recht op sociale zekerheid en onderwijs (zelfredzaamheid) Liberalen: Individu streeft eigenbelang na (individualisme); recht burger op informatie opdat burger juiste keuzes kan maken Communitaristen: civil society (individu is onderdeel van groepen id samenleving; hierbij aandacht voor normen & waarden). Let op de morele inslag. Vraag: trekken mensen zich hier wat van aan? Republikeinse theorie: Actieve participatie ih openbaar leven door deelname aan publieke debat (publieke meningsvorming: politieke deelname ipv sociale deelname zoals bij comm.) Neorepublikeins: Maatschappij heeft hoge diversiteit en daardoor wordt doel: Omgaan met conflicten om tot aanvaardbare resultaten te komen. Overheid: interactieve beleidsvorming Dynamisch burgerschapsconcept: niet alleen meer de actieve, betrokken burger willen, maar uitgaan van verschillen in horizontale en verticale heterogeniteit. No one best way of organizing (bottom-up) 8

Maatschappijleer Hoe maatschappijleer? Invulling maatschappijleer/burgerschapsvorming Welke accenten? Inhouden? Leeractiviteiten? Tijd? Rol docent? Groeperingsvormen? Beoordeling? 9

Maatschappijleer Hoe maatschappijleer? Opdracht: Vul 8 uur politiek in op basis van de onderstaande gegevens: Staatsinrichting nationaal 2 Staatsinrichting lokaal 2 Debat 2 Excursie tweede kamer 4 Toets + nabespreken 2 Oprichten pol partij 2 Stemwijzer+pol partijen 2 Europa 2 Gastspreker 2 Onderzoek doen+presenteren 4 Zie ook Putnams lijst van mogelijkheden (http://www.bettertogether.org/150ways.htm) 10

Maatschappijleer Hoe maatschappijleer? Hoe beoordelen? Wat te doen met: Leerling stemt PVV. Leerling vraagt: wat gaat u stemmen? Leerling hemelt gedrag hooligans op. Leerling vereert satanisme Leerling vindt slaan van vrouwen gerechtvaardigd. 11

Maatschappijleer Hoe maatschappijleer? 6 niveaus van beoordelen: Geen oordeel uitspreken Laten zien wat jij belangrijk vindt Een spiegel voorhouden Openlijke afkeuring Beoordeling van mening/gedrag met consequentie voor participatie voor onderwijs Beoordeling van mening/gedrag met consequentie voor het al of niet halen van een onvoldoende Geen oordeel uitspreken Laten zien wat jij belangrijk vindt: alleen duidelijk maken hoe jij erover denkt Een spiegel voorhouden: mening geven, waardoor ander nadenkt over jouw mening en je motieven Openlijke afkeuring: afkeuring zonder consequentie Beoordeling van mening/gedrag met consequentie voor participatie voor onderwijs Beoordeling van mening/gedrag met consequentie voor het al of niet halen van een onvoldoende 12

Maatschappijleer Hoe maatschappijleer? Vragen over maatschappijleer (deel 1): De docent moet altijd neutraal blijven in waardegericht onderwijs. Aandacht voor waarden moet in het beroepsonderwijs beperkt blijven tot waarden voor arbeid, aandacht besteden aan waarden voor de maatschappij is geen taak van het beroepsonderwijs. Het optreden tegen discriminerende uitlatingen van een leerling vind ik belangrijker dan de vrijheid van meningsuiting van de leerling. Bron: verantwoording van waardegericht onderwijs (Pedagogische Kwaliteit, PK78) 13

Maatschappijleer Hoe maatschappijleer? Vragen over maatschappijleer (deel 2): Burgerschapsvorming moet vooral gericht zijn op de aanpassing van de leerling aan de maatschappij. Burgerschapsvorming moet vooral gericht zijn op zelfstandig worden, autonomie en een kritische opstelling. Burgerschapsvorming moet vooral gericht zijn op het ontwikkelen van sociale betrokkenheid en een democratische houding. Bron: verantwoording van waardegericht onderwijs (Pedagogische Kwaliteit, PK78) 14

Maatschappijleer Hoe maatschappijleer? Vragen over maatschappijleer (deel 3): De leerlingen moeten niet worden beoordeeld op burgerschapsvorming. De leerlingen moeten bij burgerschapsvorming wel worden beoordeeld op hun kennis, hun vaardigheden, maar niet op hun attitudes. De leerlingen moeten bij burgerschapsvorming worden beoordeeld op hun aanpassing aan de Nederlandse samenleving. Bron: verantwoording van waardegericht onderwijs (Pedagogische Kwaliteit, PK78) 15

Maatschappijleer Hoe maatschappijleer? SLO: Eigen ideeën over burgerschap Eigen ideeën over burgerschapscompetenties Eigen ideeën over burgerschapseducatie 16