En wat als het woonzorgcentrum de context wordt En wat als het woonzorgcentrum de context wordt ? Frank Armory en Bert Lodewyckx WZC Laarsveld en OPZ Geel 3 december 2015

Geschiedenis Gezinsverpleging Expliciete vermaatschappelijking van zorg Ouder wordende pleeggasten en pleegouders Artikel 107 Functie van ziekenhuizen F4 Kortdurend – specialistisch F5 Woonvormen

Samenwerking

Inleiding De zorgzwaarte in de Vlaamse woonzorgcentra neemt de laatste jaren gestaag toe Zolang mogelijk thuis blijven wonen = toename aantal zwaar zorgbehoevende ouderen in de WZC Zorgvraag: steeds grotere diversiteit Opvang oudere zorgvrager met een psychiatrische problematiek zorgt voor de nodige knelpunten

Inleiding Onderzoek laat zien dat personeel probleem heeft met de organisatie van aangepaste dagactiviteiten en sociale contacten en met de begeleiding van psychische of psychiatrische problemen (Devisch, 2003; Lannoo et al.,2007) Meer bewoners met psychiatrische problemen door de afbouw van het aantal bedden in de psychiatrie Weinig onderzoek rond psychiatrische problematieken binnen WZC

Cijfers Na ontslag uit psychiatrie belandt 7% van de 65-plussers in het woonzorgcentrum Van de 80-plussers in psychiatrische instellingen stroomt zelfs 42% door naar een intramurale instelling voor ouderen Wijze van opvang 55,5% aparte afdelingen 21,3% inclusief 14,6% aparte leefgroepen 8,6% nog anders

Cijfers Top 5 storend gedrag: Roepgedrag Aanklampend gedrag Agressief gedrag Wegloopgedrag Zwerven

Cijfers Depressief gedrag komt vaak voor maar staat niet bovenaan de top van meest storend gedrag Suicidaal gedrag komt minder vaak voor Storend gedrag is minder storend indien gerontopsychiater, psychiater of geriatrisch verpleegkundige aanwezig is

Cijfers Indexen: Dementie (34,6%) Depressie (13%) Korsakov (3,8%) Persoonlijkheidsstoornis (3,5%) Angststoornis (3,2%) Verslaving (3%) Mentale retardatie (2,4%) Schizofrenie (1,4%)

Cijfers Gedrag dat door medebewoners als het meest storend wordt ervaren is : klaaggedrag, storend gedrag gedurende de nacht en aanklampend gedrag Dit heeft invloed op tevredenheid van maar liefst 94% van de residenten Gedragsstoornissen hebben invloed op de werktevredenheid: de druk wordt het meest gevoeld op gebied van agressie, roepen, werklast en verantwoordelijkheid

Knelpunten Informatieoverdracht bij opname verloopt niet altijd even vlot en goed. Hulpverleners hebben geen passende opleiding en zijn niet voorbereid op de problematiek van bewoners met een psychiatrisch verleden

Casus : mevrouw K.

Een vraag naar inspiratie Oefening ‘out of the box’ Stel : Je bepaalt in jouw organisatie mee het beleid rond de samenwerking. Je moet geen rekening houden met bestaande schotten, structuren en financiering. Wat had anders en beter gekund in deze casus ? Hoe zou je doorverwijzing en opvolging organiseren ? Wat heb je hier voor nodig (micro–, macroniveau) Waar moeten Bert en Frank hun directies van overtuigen ?

Aanbevelingen Belangrijk dat woonzorgcentrum visie heeft op de opvang van bewoners met geestelijke gezondheidsproblemen Staat de instelling open voor deze doelgroep? Zijn randvoorwaarden aanwezig om hen goed te kunnen opvangen? Hoe wil men de opvang organiseren? Verder kijken dan het medische zorgmodel: aandacht voor geestelijk welzijn en betrokkenheid bij bewoner dienen centraal te staan

Aanbevelingen Specifieke expertise in huis heeft meerwaarde en positief effect op aangeboden zorg (bijvoorbeeld psychiatrisch of geriatrisch verpleegkundigen of een psycholoog) Personeelsleden voelen zich vaak niet opgeleid om met psychiatrische problematiek om te gaan: belangrijk om vorming en ondersteuning te bieden Meest efficient: werken met casuistiek rond bepaald probleemgedrag: maak hier nodige tijd voor vrij Realiseren van zorgcircuits en zorgnetwerken voor samenwerking en brede inzet van expertise

Aanbevelingen Multidisciplinair overleg Activering en betrokkenheid van bewoner/levensverhaal Niet-pluis index