Opvoedrelaties a Week 4, bijeenkomst 5

Programma Literatuur (30 min) Introductie verwerkingsopdracht plus toelichting criteria presentaties (10 min) Ontwikkelen aanpak die ‘past’ bij de systeembenadering (140 min incl. pauze) Presenteren en bespreken plannen en werkwijze (120 min) Programma

Handelings-gerichte diagnostiek

De wensen en mogelijkheden tot verandering worden tot concrete en haalbare doelen geformuleerd voor het pva. Let op: Maak doelen zo klein, concreet, haalbaar, realistisch en simpel mogelijk in de formulering Doelen worden vanuit de client en zijn systeem geformuleerd (in de taal van de client en niet van de hulpverlener) Sluit aan bij wat het clientsysteem wil veranderen (niet wat jij wil dat er verandert) Doelformu-lering (H8)

Twee componenten: wat wil je precies bereiken en wat wil en kan je ervoor doen om het te bereiken? Doel wordt geformuleerd in positief gedrag (is herkenbaarder dan negatief gedrag)

Doel wordt gescoord op een schaal van nul tot tien 1 hoofddoel (overkoepelend) waaraan men met unanieme toestemming wil werken Bekrachtig de verschillende systemen in het meedenken Social worker checkt belangrijke factoren als verhouding draaglast & -kracht, energiepeil betrokkenen & netwerk ouders (zie p. 214)

Hulpmidde-len bij stellen doelen Wenskaart Change and stay Doelenformulier als vervolg op Tevredenheid van leven zie voor uitleg je boek Hulpmidde-len bij stellen doelen

Van doel naar actie Actie: 1a Werkdoel: 1 Hoofddoel Actie: 1b

Interventies en werken aan doelen gezinssysteem (hfst 9) Genogram - herstellen balans geven en nemen Circulair gesprek als ik aan … zou vragen wat…, wat zou zij dan antwoorden? - zicht krijgen op onderlinge verwachtingen Gedragskaart bij stimuleren bepaald gedrag Psycho-educatie inzicht geven in ernst situatie Motivatietechniek weerstand verkleinen Huiswerkopdrachten dat wat geoefend/besproken is thuis verder vorm te geven -> duurzame verandering

Interventies en werken aan doelen gezinssysteem (hfst 9) - blijven doen wat je deed uiteindelijk komen tot verandering (let op: zeer voorzichtig mee zijn) Routine-interview zicht krijgen op dagelijks routines gezin Opstellen huisregels m.b.v. consensus ieder gezinslid kan zich vinden in de huisregels Permissief taalgebruik (voor initiatief binnen begeleiding toestemming aan ouders vragen & uitleg over werkwijze geven herstellen hiërarchie Maken communicatieafspraken herstellen affectie en hiërarchie

Interventies en werken aan doelen gezinssysteem(hfst 9) Rituelen herstel van relaties Rollenspel uitbreiden gedragsrepertoire Potlood- en papiertraining onderhandelen over meningsverschillen De 5 G’s nieuwe gedachten gebruiken

Interventies suprafamiliare systeem en omgeving (H10) Doel Genogram Inzicht in relaties familiesysteem van 3 generaties Ecogram in beeld brengen van familie & sociale netwerk verkennen van ondersteuningsbronnen zoeken naar deelnemers voor familienetwerkberaad/zorgteams Sociogram verkennen van bronnen voor ondersteuning in familie of sociaal netwerk inzicht krijgen in betekenis verschillende relaties aanknopingspunten bieden voor ondersteuning kijken naar krachten en (relationele) patronen

Interventies suprafamiliare systeem en omgeving (H10) Doel Levenslijn verzamelen info over levensgeschiedenis met client verbanden kunnen leggen tussen gebeurtenis, problematiek & hulpvraag voor objectieve overdracht naar collega’s toe Zorgteams & Familienetwerk beraden verantwoordelijkheid voor ingrijpende beslissingen zoveel mogelijk in handen geven van familie en verwanten

Opdracht Lees de casus uit de handleiding goed door. Stel vast wat de problemen zijn (gebruik hiervoor de screeningsinstrumenten uit H 7 en het systeempentagram) Pak de literatuur van H. 8 erbij. Probeer je in te leven in de verschillende betrokkenen en bespreek in een rollenspel welke doelen zij gezamenlijk hebben, maar ook welke afzonderlijk. Kies daarbij voor 1 van de instrumenten onder H. 8.5. Bedenk wat de werkpunten zijn bij die verschillende doelen. Lees H. 9 en bespreek met elkaar welke interventies effectief lijken bij jullie casus en de doelen die zijn gekozen. Kies er 1 uit. Opnieuw: leef je in in de casus (zelfde rollen aannemen) en bedenk met elkaar wat het effect zou kunnen zijn van deze interventies. Kies 1 van de interventies uit H. 10 waarmee je het suprafamiliare systeem en de omgeving zou willen betrekken tijdens je hulpverleningstraject. En bespreek waarom juist deze interventie geschikt lijkt. Presenteer je plan daarna aan de klas (klassikale nabespreking) Opdracht

Nabespreking –Screening individueel systeem Luuk Licht verstandelijke beperking Doet steeds nog beroep op zijn ouders Wil geen begeleiding vanuit woonvoorziening Boos, opstandig en moeilijk te sturen Wil geen ondersteuning, is wel aanwezig Heeft onbewust geleerd om zijn ouders in te zetten om zijn zin te krijgen Nabespreking –Screening individueel systeem

Lars: Komt steeds minder vaak thuis bij zijn ouders Woon op zichzelf Gemotiveerd voor ondersteuning van sw, ergert zich aan Luuk Vecht voor zijn plek in het gezin In conflict met Luuk (gebruikt soms fysieke agressie)

Ouders: Financiële problemen Regie van de opvoeding van Luuk verloren (door bepaalde fase in hun leven)  strijd met Luuk Oudste zoon komt maar weinig thuis. Lars is binnen het gezin ‘in verdrukking’ gekomen Ouders zetten de woonvoorziening buitenspel als het gaat om de begeleiding van Luuk (geen samenwerking)

Screening gezinsysteem Financiële problemen Ziekte opa Continue strijd tussen gezinsleden LVG Luuk (zie voortkomende gedrag sheet ervoor) Regie van de opvoeding van Luuk verloren Afwezigheid Lars in het gezin Screening gezinsysteem

Suprafamiliaire systeem: Familie woont niet in de buurt Omgeving als systeem: - Woonvoorziening: begeleiders kunnen Luuk niet begeleiden, hij luistert niet en hun positie is in gevaar. Ouders grijpen in, bemoeien zich met de situatie

Doelen Luuk: Ik wil mij thuis voelen op de woonvoorziening Ik wil hulp kunnen vragen wanneer dat nodig is aan de begeleiders Ik wil gezellig en blij zijn (i.p.v boos en opstandig) Ik wil weten bij wie ik terecht kan met welke vraag (samenwerking ouders+begeleiders) Lars: Ik wil me gewaardeerd voelen door mijn ouders Ik wil meer rust in het gezin ipv constante strijd Ik wil een goed gesprek kunnen voeren met Luuk Ik wil ook aandacht van mijn ouders en anderen Doelen

Doelen Ouders: We willen gezelligheid terug in het gezin Wij willen leren om betere opvoeders te zijn Wij willen positief contact met onze kinderen Wij willen op een andere manier met Luuk omgaan (en niet meer het gevecht aangaan met Luuk) Gezin: - Wij gaan positief met elkaar om, er is ruimte voor ieder gezinslid en willen op een goede manier leren communiceren met elkaar en met anderen. Doelen

Technieken: Circulair gesprek Genogram (huisregels) (rollenspel) H 9

Levenslijn Familienetwerkberaad H10

Door onder andere het gebruik van een genogram en het circulair gesprek is bij de gezinsleden inzicht ontstaan in de situatie. Interactiepatronen zijn onderzocht en er is geoefend met het doorbreken van deze patronen. Er is gewerkt aan het versterken van enerzijds de positie van ouders en anderzijds de positie van begeleiding. Luuk is als het ware ontslagen uit zijn positie van onhandelbare jongen en heeft de kans gekregen om zich weer door anderen te laten sturen en hulp te vragen van de begeleiders van zijn woonvoorziening. Hierdoor kunnen ouders weer een positief contact aangaan met Luuk en zijn de conflicten fors verminderd. Lars heeft erkenning gekregen voor zijn situatie en voelt zich niet meer genoodzaakt het gevecht aan te gaan met Luuk