Lawaai en maatregelen op de werkvloer Het voorkomen van één van de meest voorkomende beroepsziekte

Wat is lawaai? Afhankelijk van: Geluidssterkte: -Geluid is schadelijk boven 80 dB(A) Geluidspieken: -zoals explosiegeluid, perslucht Frequentie van geluid: -waar te nemen als toonhoogte

Wat is lawaai? (vervolg) Om een indruk te geven: 65 dB(A) =>normaal gesprek tussen mensen 80 dB(A) =>een rumoerig kantoor 85 dB(A) =>geluid in een kinderopvangcentrum 88 dB(A) =>blootstelling voor een dirigent tijdens een opvoering 95 dB(A) =>een elektrisch drilboor dB(A)=> meting in varkensboerderijen.

Lawaai: dosis-respons Hoe hoger het aantal dB(A), hoe minder lang de blootstelling Een toename van 3 dB(A), halveert de duur van blootstelling aan het geluid

Dosis-respons relatie Gemiddelde dagdosis in dB (A) Gemiddelde tijdsduur nodig om schade te veroorzaken na 40 jaren expositie 805 dagen per week, 8 uur per dag 835 dagen per week, 4 uur per dag 865 dagen per week, 2 uur per dag 895 dagen per week, 1 uur per dag 925 dagen per week, 30 minuten per dag 955 dagen per week, 15 minuten per dag 985 dagen per week, 8 minuten per dag 1015 dagen per week, 4 minuten per dag Bron: Expertisecentrum voor Gehoor & Arbeid

Bronnen van levend lawaai Proefdieren (zoals in laboratoria) Kindergeschreeuw (zwembaden, gymlokalen, kinderdagverblijven) Menselijk lawaai (zorginstellingen, horeca) Muziek (orkesten, horeca, klaslokalen)

Voorbeeld horeca een spaanplaat op maat zagen bij de bouwmarkt dat is ongeveer het geluidsniveau waar barmedewerkers, glazenophalers, DJ’s en beveiligingspersoneel in discotheken mee te maken hebben.

Waarom aandacht voor lawaai? Gezondheidsrisico’s door blootstelling: – Gehoorschade voor werknemers – Gevolgen voor werkgever: effect op functioneren, uitval, verzuim, arbeidsongeschiktheid Andere risico’s op de werkvloer: – Ongevallen door miscommunicatie – Ervaren stress, vermoeidheid Wetgeving

Gehoorschade Door schadelijk geluid Beschadiging haarcellen in het oor Sluipend proces onomkeerbaar

Herkenning van gehoorschade Lastig: sluipend proces en ongemerkt Soms oorsuizen Communcatieproblemen met anderen Aan te bevelen: periodieke gehoortest

Blootstelling 1 op de 3 werknemers heeft te maken met blootstelling Bij mensen is deze blootstelling veelvuldig of met enige regelmaat Bron: Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, OSHA

Blootstelling (vervolg) Beroeps- en sectorafhankelijk: Meeste risico in delfstofwinning en bouw Ook groot risico in de industrie Risico op beroepsslechthorendheid “Kantoorberoepen” lopen weinig risico Door beroep/sector ook meer mannen dan vrouwen die risico lopen

Blootstelling (vervolg) Helft van de mensen die risico lopen draagt geen of niet consequent gehoorbescherming En heeft daarmee kans op permanente gehoorschade Bron: Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, OSHA

Blootstelling (vervolg) Ook blootstelling door werken met ototoxische stoffen Voorbeelden van deze stoffen: – Geneesmiddelen in de farmaceutische industrie – Organische oplosmiddelen – Zware metalen, zoals lood, arseen, kwik en mangaan.

Ander risico’s Risico op ongevallen door miscommunicatie Ervaren stress en vermoeidheid 1 op de 5 werknemers moet stem verheffen om zich hoorbaar te maken, gedurende meer dan de helft van de werktijd

Wetgeving Het meeste lawaai is werkgerelateerd Slechthorendheid is één van de meest voorkomende beroepsziekten Arbowetgeving – Waarborgen van veilig en gezond werken – Voorkomen van blootstelling aan lawaai (onderdeel daarvan) – Bedrijfarts moet slechthorendheid als beroepsziekte melden bij NCvB

Europese Richtlijn 2003/10/EG Waarborgen gezondheid en veiligheid bij blootstelling fysische agentia (lawaai) Minimumvoorschriften Preventieprincipes: – Bronaanpak als eerste – Rekening houdend met stand der techniek – Beschikbare maatregelen

Arbeidshygiënische strategie Maatregelen moeten in deze volgorde: 1.Bronaanpak 2.Afschermen van de bron 3.Beperken van blootstelling 4.Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) Let op: PBM is laatste in te zetten “redmiddel”!

Machinerichtlijn - 98/37/EG Voor producten/fabrikanten van machines Gericht op minimale geluidsproductie van machines Ook hier: stand der techniek en beschikbaarheid geluidsdempende middelen Let ook op onderhoud van machines en gereedschap!

Bewustwording van lawaai informatie en voorlichting aan: -Werknemers -Leidinggevenden en management Over: -Lawaai en gezondheidsrisico’s -Maatregelen organisatie -Rol werknemer, management

Inbedding In werkinstructies om gezond werkgedrag te stimuleren: – Niet te lang in bepaalde ruimtes werken – Dragen van gehoorbescherming – Gebruik van radio op werkplek beperken of verbieden Voorbeeldgedrag van sleutelfiguren

Wat doet onze organisatie (al)? Is bekend welke werknemers risico lopen? Is bekend wat risicovolle werkplekken zijn? Is er sprake is van beroepsziekte? Wat voor maatregelen zijn genomen? Of en hoe zijn maatregelen geëvalueerd