Gebruikerscomité van het RRNP Preventie en bestrijding van identiteitsfraude. Christophe Verschoore Coördinator Preventie en bestrijding van identiteits – en domiciliefraude. 21 oktober 2015

PREVENTIE EN BESTRIJDING VAN IDENTITEITS- FRAUDE Waarom? Regeerakkoord: fraudebestrijding = 1 prioriteit. Bestrijding van identiteitsfraude = één van de prioriteiten van de Minister van Veiligheid en Binnenlandse Zaken. Constante en toenemende identiteitsfraude (fysiek of virtueel). Zet de deur open naar diverse vormen van fraude en misdrijven/misdaden. RR = primaire bron van informatie met betrekking tot de identificatie. Moet juistheidsgaranties bieden. AD Instellingen en Bevolking (RR) = centrale actor lokalisering/identificatie van de bevolking. Expertise in de aanmaak en de uitreiking van identiteitsdocumenten. Technische infrastructuur en lokaal programma m.b.t. het beheer van de identiteitskaarten. Succesvolle synergieën. 1

Preventie en Bestrijding van Identiteits-Fraude Enkele basisvaststellingen: -Geen wettelijke definitie van identiteitsfraude. -Geen centralisering van de statistieken m.b.t. opgespoorde fraude. -Geen permanente ondersteuning van de actoren op het terrein. -Veel “protocollaire” werkgroepen, maar weinig impact op de actoren op het terrein. -Geen uniformering van de praktijken en uitwisselingen tussen de betrokken departementen. -Gebrek aan een wettelijke basis voor het gebruik van een aantal ID- gegevens en met betrekking tot de aanvaarding/weigering van een aantal brondocumenten voor de identificatie van een persoon. -Er wordt geen rekening gehouden met de slachtoffers. 2

FEDERALE TASK FORCE “PREVENTIE EN BESTRIJDING VAN IDENTITEITSFRAUDE” Deze werkgroep omvat deskundigen van de FOD Binnenlandse Zaken (ADIB, DVZ, ADVP), de Federale Politie-OCRFD en de FOD Buitenlandse Zaken. Komt sinds eind 2014 regelmatig bijeen (+/- 1x/maand). Doelstellingen: Elkaar beter leren kennen om zich beter op elkaar af te stemmen! Een stand van zaken opmaken van de bestaande praktijken in de betrokken departementen; De informatiestromen tussen de betrokken departementen eenvormig maken; Op gezamenlijke wijze reageren op een aantal nieuwe vormen van fraude; Sensibiliseren over de risico’s op (administratieve) identiteitsfraude; 3

Federale Task Force “Preventie en bestrijding van identiteisfraude Een aantal procedures op elkaar afstemmen vanuit een streven naar administratieve vereenvoudiging en meer duidelijkheid voor de actoren op het terrein; De documenten bepalen waarmee in een aantal situaties rekening gehouden moet worden om de identiteit van een natuurlijke persoon in de gemeenten vast te stellen; Rekening houden met de nationale en Europese verslagen met betrekking tot identiteitsfraude; Voorbereidend en verkennend werk vóór de uitvoering van een uitwisselings- en opleidingsprogramma met de gemeenten in 2016; Uitwisselingen met de actoren op het terrein organiseren en de respectieve expertises verbeteren; 4

Federale Task Force “Preventie en bestrijding van identiteisfraude “Best practices” bepalen voor de actoren op het terrein; Tools en initiatieven ontwikkelen om het hoofd te bieden aan identiteitsfraude; In een tweede fase de privésector sensibiliseren voor de preventie en bestrijding van identiteitsfraude en rekening houden met de weg die de slachtoffers van identiteitsfraude afleggen; De grensoverschrijdende samenwerking verbeteren; Enz.  De inspanningen en expertises bundelen om de initiatieven van de actoren op het terrein te vergemakkelijken en om een expertisenetwerk op te richten, gebaseerd op de gerealiseerde uitwisselingen en op de praktische gevallen die men tegenkomt. “Eendracht maakt macht!” 5

Initiatieven genomen door de ADIB in 2015 Bevestigen van de rol van het RR in de preventie en bestrijding van identiteitsfraude (ontwerp van wet tot aanpassing). Opslaan van de foto- en handtekeninghistoriek van de houder van een elektronische identiteitskaart (laatste 15 jaar) – Toegang tot deze gegevenshistoriek verleend door de Commissie voor de Bescherming van de Persoonlijke Levenssfeer (wetsontwerp, zal gevolgd worden door een uitvoerings-KB). Oprichting en coördinatie van een interdepartementale expertisegroep “Task Force Preventie en Bestrijding van Identiteitsfraude”. Oprichting van een Helpdesk Fraude bij de ADIB = nationaal SPOC voor de gemeenten (aangepast ticketsysteem, dossieropvolging, controle in de DB, samenstelling van dossiers, traceerbaarheid, aanklacht bij het Parket en informatie aan partners). 6

Initiatieven genomen door de ADIB in 2015  De laatste foto van de houder zal continu op zichtbare wijze opgenomen worden in Belpic (lokaal programma) gedurende het afgifteproces, PVD, vernietiging van een kaart.  Verdere fysieke beveiliging van de documenten en de afgifteprocessen (elektronische DB, beter beveiligde eID, CIP, enz.).  Omzendbrief van 30/06/2015: aanwijzing van een gemeentelijk referentieambtenaar (gemeentelijk SPOC) Eerstelijnsondersteuning en - begeleiding door de nationaal SPOC aan de gemeentelijk SPOC wanneer hij/zij geconfronteerd wordt met vragen of vermoedens met betrekking tot identiteitsfraude.  Wet van 10 augustus 2015: intrekking eiD (radicalisme).  Check doc voor mobiele applicaties en Webservice. 7

ONDERSTEUNING EN BEGELEIDING VAN DE GEMEENTEN – ACTIES EN TIMING Omzendbrief van 30/06/2015: aanwijzing gemeentelijk SPOC. Stand van zaken 01/09/2015: 2/3 van de gemeenten hebben een gemeentelijk SPOC aangewezen. Bedankt! Er werd een herinnering verstuurd op 06/10/2015. Omzendbrief aan de gemeenten van de Federale Task Force onder coördinatie van de ADIB (voorzien in november) met betrekking tot de bestrijding van identiteitsfraude. De volgende punten zullen erin opgenomen worden: context/ Federale Task Force/ nationaal Spoc en gemeentelijk Spoc/ Wat moet de gemeentelijk SPOC doen indien identiteitsfraude vermoed of vastgesteld wordt aan het gemeenteloket (twijfels over de identiteit/nationaliteit van de aanvrager (lookalike)/veelvuldige PVD/zichtbaar vervalst document)?/ Uitwisselingsgroepen en opleidingen/ Aankondiging van een event. 8

ONDERSTEUNING EN BEGELEIDING VAN DE GEMEENTEN – ACTIES EN TIMING Voorbereiding van een door de gemeentelijk Spoc te gebruiken standaardformulier wanneer identiteitsfraude vermoed wordt of gebleken is (vereenvoudiging, traceerbaarheid en rationalisering van de acties - oktober – november 2015). Voorbereiding door de Federale Task Force van de inhoud/tools/Best Practices die aan de gemeenten dienen te worden voorgesteld tijdens de uitwisselingsgroepen/ opleidingen + logistieke aspecten (oktober 2015 tot januari 2016). Haalbaarheidsstudie van een Event “Bestrijding van identiteitsfraude in België” ter inleiding van de acties die op het terrein gevoerd zullen worden (oktober 2015 tot januari 2016). Indien OK (februari – maart 2016). Uitwisselingsgroepen/opleidingen (begin maart - april 2016). 9

INLICHTINGEN Informatie? Suggesties? Samenwerking? Christophe Verschoore Attaché Dienst Bevolking en Identiteitskaarten – Coördinator Preventie en bestrijding van identiteits- en domiciliefraude. FOD Binnenlandse Zaken – Algemene Directie Instellingen en Bevolking Park Atrium, Koloniënstraat 11 te 1000 Brussel Website: (Rubrieken Bevolking en identiteitsdocumenten) 10

11