Transformeren in crisistijden EWI-seminarie 19 april 2010

Extreem hoge transformatiedruk Drijvers voor structurele verandering Technologische verandering Nieuwe en andere concurrentie Consumentenvraag Verandering in wetgeving Beschikbaarheid en prijs van grondstoffen … en diepe en brede economische systeemcrisis 2

Transformeren staat hoog op agenda ‘Europe 2020’-strategie To boost Europe’s competitiveness, productivity, growth potential and economic convergence Key areas: Knowledge and innovation More sustainable economy High employment and social inclusion 3

4 landinitiatief NederlandStrategische innovatieprogram ma’s high tech systemen en materialen, flowers & food, water, Life sciences & health, chemie & energie, creatieve industrie, logistiek en diensten, Pensioenen en sociale verzekeringen FrankrijkEtats Généraux de l’Industrie - Grands Projets Les véhicules du futur, aéronautique et l’espace, énergies renouvelables et décarbonées, sciences du vivant, services,… IerlandInnovation IrelandSmart economy framework, innovation and enterprise policy VSGrowth of regional innovation clusters 100 million USD-program in addition to basic R&D budget

EC-studie 2009 DG Enterprise ‘Measuring and benchmarking the Structural Adjustment Performance of EU Industry’ FWC Sectoral Competitiveness Studies Consortium: ECORYS-IDEA-Cambridge Econometrics- Danish Technological Institute 5

EC-studie 2009 Doel: Sectorperspectief: analyse van relatie tussen de drijvers van transformatie en economische performantie, en dit op niveau van industriële sectoren Landenperspectief: onderzoek van relatie tussen institutionele omgeving en aanpassingsvermogen, en dit op niveau van EU-landen 6

7

EU-studie 2009 INTERN: transformatieperformantie Ondernemingsdynamiek Arbeidsmarktdynamiek Technologisch aanpassingsvermogen FLANKEREND: institutionele omgevingsfactoren en marktomgeving bepalen mee: Aanpassingsdruk Aanpassingsvermogen aanpassingsperformantie 8

EU-studie 2009 Geïntegreerde analyse 9 ondernemingsdynamiekinnovatiecapaciteitWerk en competenties  start, groei en faling van bedrijven  Investerings- en exportgedrag  productiviteit  winstgevendheid  …  O&O-investeringen  omzet uit nieuwe producten  product- en procesinnovatie  …  jobcreatie  competenties  mobiliteit  …

Sectorperspectief Blootstelling aan transformatiedruk verschilt van sector tot sector Meest significante drijvers in transformatiedruk zijn: Globalisering en marktintegratie Technologische intensiteit Resultaat: 4 groepen van sectoren met specialisatie België vgl EU-patroon 10

Sectorperspectief - industrie 11 Low-mediumhigh Low- medium niveau Hoge ondernemingsdynamiek Gemiddelde arbeidsmarktdynamiek Lagere R&D activiteit gemiddelde ondernemingsdynamiek Lagere arbeidsmarktdynamiek Lagere R&D activiteit evolutieRelatief constant R&D en skills  high niveauLagere ondernemingsdynamiek Hogere arbeidsmarktdynamiek Hoge R&D activiteit evolutie Productiviteit  Technologie Globalisering

Sectorperspectief - industrie Evolutie arbeidsplaatsen België  goede conjunctuur: Q Q  diepe recessie: Q Q Low-mediumhigh Low-medium Voeding (+0.4%/-0.8%)Textiel & hout (-6%/-8%) Papier- en karton (-3,5%/-7,3%) Glas- en steenindustrie (-1,3%/-5,5%) high Chemie (+1,3%/-3,4%) Metaal (+1,7%/-6,4%) Technologie Globalisering

Sectorperspectief - diensten Evolutie arbeidsplaatsen België  goede conjunctuur: Q Q  diepe recessie: Q Q evolutie aantal arbeidsplaatsen, België Financiële sector (-0.7%/-2.2%) Bouw (+3.8%/-2.2%) Media &uitgeverij (+2.3%/-5.3%) Diensten 218 (+2.2%/-5.5%) T&L (+7.2%/-3.2%) + Distributie (+2.8%/+0.8%) Social profit (+9.3%/+4.6%)

Landenperspectief 5 groepen landen 14 landengroeplandenaanpassingsperformantie NW EuropaBelgië, NDL en DuitslandGemiddeld EU-patroon, met zeer lage arbeidsmobiliteit specifiek voor België NoordDenemarken, Finland en Noorwegen Hogere ondernemingsdynamiek Hogere R&D-activiteit Zuid en MiddenFr, Sp, IT en OostenrijkGemiddeld EU-patroon AnglosaxVK en IerlandHogere arbeidsmobiliteit Lagere ondernemingsdynamiek NMSPolen en TsjechiëHoge investeringsactiviteit Lage R&D-activiteit

Lessen voor Vlaanderen Conclusies Onze industriële structuur is sterk vergelijkbaar met gemiddeld EU-patroon inzake blootstelling aan transformatiedruk Transformatie is multidimensioneel, ttz. ondernemingsdynamiek /innovatiedynamiek/ werk en competenties Tranformatiepotentieel en –performantie gaat samen met een stimulerend omgevingskader Werkgelegenheidsprestaties van sectoren (industrie/diensten) zijn mede reflectie van verschillen in transformatiedruk 15

Lessen voor Vlaanderen Vragen ikv het transformatiebeleid Durven we focus te leggen en keuzes te maken binnen een performant nieuw industriebeleid? Spelen we onze speerpuntactiviteiten op systematische en proactieve wijze voldoende uit, ook in het buitenland? Dagen we de markt voldoende uit in zoektocht naar innovatieve doorbraken? Worden krachten en instrumenten voldoende gebundeld ingezet om doorbraken te realiseren, ihb over beleidsdomeinen heen? Sturen we voldoende op economische valorisatie en impact van onze investeringen? 16

Contact Wim Van der Beken Directeur IDEA Consult Kunstlaan 1-2, bus 16 B-1210 Brussels Tel: