Medicatie bij problemen in dementie Drs. Hilde Heijnen, specialist ouderengeneeskunde, kaderarts psychogeriatrie Lionarons GGZ
Casus: mw. X, 78 jaar Met echtgenoot woont ze in een eengezinswoning. Twee jaar geleden de diagnose dementie vastgesteld. De laatste maanden gaat het steeds slechter. De communicatie wordt moeilijker. Ze begrijpt opdrachten niet meer en beschuldigt haar man van het stelen van haar portemonnee. Mw. X laat haar man maar niet met rust. Ze wil het liefst voortdurend in zijn buurt zijn. Vaak ontstaan er discussies tussen het echtpaar, waardoor beiden erg van streek raken. De oudste dochter van het echtpaar heeft bij hun huisarts aan de bel getrokken: het kan zo niet langer. De huisarts besluit het echtpaar bij Lionarons-GGZ aan te melden voor advies.
Dementie is? Een hersenaandoening, waarbij door een combinatie van ziekte-verschijnselen het gehele functioneren achteruitgaat, zodanig dat het leiden van een normaal leven niet meer mogelijk is.
Veranderingen in denken Geheugenproblemen Desoriëntatie in tijd en plaats Afasie: problemen met spreken, taalbegrip, lezen en schrijven Apraxie: problemen met handelen, zoals aankleden, koffie zetten, de wasmachine bedienen Agnosie: het niet meer herkennen van voorwerpen, geluiden of gezichten Moeite met plannen maken, organiseren, logisch denken of het inschatten van situaties Ontkenning van de problemen als bescherming
Veranderingen in stemming Depressie en dementie komen vaak samen voor Mogelijk is er een verband tussen beschadigingen in de hersenen die ook de dementie veroorzaken Mogelijk hebben de depressieve gevoelens te maken met het besef van eigen achteruitgang Mensen met dementie zijn sneller van slag en uiten dit heviger dan vroeger Afleiding kan wel eens helpen, maar vaak zit er niks anders op dan de bui te laten overdrijven
Veranderingen in gedrag Apathie Agressie Nachtelijke onrust Paniek Herhalen Volgen Zoekmaken Decorumverlies Waandenkbeelden of hallucinaties
Medicatie op drie gebieden Achteruitgang remmende medicatie Medicatie voor stemmingsproblemen en angst Medicatie voor gedragsproblemen
Medicatie nooit alleen Maar in een totaal plan: Met goede medische diagnostiek Ook voor lichamelijke kwalen Gericht op zorgtekorten Met oog voor ondersteuning van mantelzorgers Lettend op veiligheid En passend in plan van de betrokkenen
Dementie medicatie Galantamine Rivastigmine Navazil Memantine
Cholinesteraseremmers Symptomatisch, niet gericht op oorzaak Vooral in licht-matig ernstig stadium Vooral op aandacht, geheugen Effecten op dagelijks functioneren Ook op psychiatrische verschijnselen Directe vergelijking nooit gedaan
Werkingsduur
Memantine Lage/matig lage affinitiet met NMDA receptor NMDA (N-methyl-D-aspartate) receptor antagonist Memantine blokkeert excitotoxische effecten die samenhangen met abnormale transmissie glutamaat
Effect memantine
Medicatie bij stemmingsproblemen Antidepressivum Benzodiazepine
Medicatie bij onrust Nog meer dan bij vorige slide: als laatste optie vaak: eerst oorzaken en omgevingsfactoren wegnemen! Antidepressiva Benzodiazepine Neurolepticum Maar ook: Dementiemedicatie Melatonine Valeriaan
Casus: mw. X, 78 jaar Met echtgenoot woont ze in een eengezinswoning. Twee jaar geleden de diagnose dementie vastgesteld. De laatste maanden gaat het steeds slechter. De communicatie wordt moeilijker. Ze begrijpt opdrachten niet meer en beschuldigt haar man van het stelen van haar portemonnee. Mw. X laat haar man maar niet met rust. Ze wil het liefst voortdurend in zijn buurt zijn. Vaak ontstaan er discussies tussen het echtpaar, waardoor beiden erg van streek raken. De oudste dochter van het echtpaar heeft bij hun huisarts aan de bel getrokken: het kan zo niet langer. De huisarts besluit het echtpaar bij Lionarons-GGZ aan te melden voor advies.
Lionarons GGZ Schaesbergerweg 84 6415 AJ Heerlen Tel 045 56 00 224 Fax 045 56 00 251 info@lionarons-ggz.nl www.lionarons-ggz.nl