TTIP: kansen, bedreigingen? Effecten van een EU-VS handelsakkoord voor de Nederlandse agro-food sector Siemen van Berkum LEI Wageningen UR

Opzet van de lezing  Enkele feiten over bilaterale handel in landbouwproducten tussen de EU/Nederland en de VS  Wat gebeurt er met de handelsstromen als de huidige handelsbelemmeringen verminderen of zelfs verdwijnen?  Wat zijn de winnaars/verliezers van een TTIP?

Belang van de agrarische handel in de relatie met de VS (in miljard euro, 2013)

Bilateral agricultural trade EU and NL with US

Samenstelling van de NL agro-food export naar de VS

Samenstelling van de NL agro-food import uit de VS

Handelsbelemmeringen: Tarieven en Non- Tarifaire Maatregelen (NTMs)  Tarieven op landbouwproducten: EU gemiddelde hoger dan dat van de VS. Aan beide zijden worden zuivel en vleessector flink beschermd (specifieke tarieven, TRQs).  NTMs: verschillen in regelgeving ogv SPS (bv voedselveiligheid) en TBT (regels die kenmerken van producten definiëren – labelling/verpakking – en compliance/conformity assessment procedures)  Belangrijke NTMs: groeistimulerende voeradditieven en –hormonen, gebruik van decontiminatiemiddelen (chloorkip), GMOs, Geografische indicatoren, verpakkingsvoorschriften etc.  Kosten van NTMs: EU-grensprijzen+60%; VS- grensprijzen+75%

Wat als handelsbelemmeringen verdwijnen? Simulaties van scenario’s:  Baseline: Business as Usual  TTIP S1: alle tarieven tussen de EU en de VS naar nul.  TTP S2: TTIP S1 en 25% lagere kosten van NTMs in EU- VS handel  TTIP S3: TTIP S1, -25% NTM-kosten op ‘gevoelige producten’ zuivel en vlees, en -75% NTM-kosten op andere producten in EU-VS handel  TTIP S4: scenario 3 met spill-over effecten van verminderde NTM-kosten naar rest van de wereld

BNP % verandering tov baseline in 2027

NL agro-export naar de VS (€mn), per scenario

NL agro-import uit de VS (€mn), per scenario

Marktaandelen van belangrijke aanbieders op de EU-markt voor zuivel en pluimveevlees, in 2014 en 2027 per scenario

VS import zuivel en vlees, marktaandelen in 2014 and per scenario in 2027

Conclusies Simulaties geven aan dat met een TTIP  Het NL BNP zal toenemen, op voorwaarde dat kosten van NTMs worden gereduceerd. Groei is 6.7% hoger in 2027 in het meest ambitieuze scenario;  De export van de NL agro-sector positief zal beinvloeden, vooral voor verwerkte producten en zuivel;  NL marktaandelen op de EU markt zal verliezen, o.a. aan de VS, m.n. vwb zuivel en vleesproducten  Een toegevoegde analyse van de concurrentiekracht van NL agrosectoren geeft aan dat een TTIP de NL concurrentiekracht verzwakt omdat andere aanbieders meer profiteren van handelsliberalisatie