Mark Suykens, Piet Van Schuylenbergh Naar een sterker lokaal sociaal beleid Organisatie van het sociaal beleid na integratie gemeente-OCMW Hoorzitting Vlaams parlement 12 mei 2015 Mark Suykens, Piet Van Schuylenbergh
VVSG neemt akte van Vlaamse keuzes VVSG principieel standpunt Inhoud VVSG neemt akte van Vlaamse keuzes VVSG principieel standpunt Waarborgen m.b.t. regelgeving, financiering en inhoudelijk integratie gemeente-OCMW
1. VVSG neemt akte van Vlaamse keuzes Vlaams regeerakkoord 2014-2019 Resolutie Vlaams parlement 8/1/15 Conceptnota Vlaamse regering 16/1/15 Maar: Geen overleg met VVSG over conceptnota! Wij vragen systematisch structureel overleg over de verdere uitwerking integratie gemeente-OCMW
2. VVSG principieel standpunt Besprekingen in directiecomités en raad van bestuur van VVSG (januari/februari) VVSG-Ronde van Vlaanderen (28/1 – 12/2/15) met de lokale besturen 1200 deelnemers Van gemeenten en OCMW’s Politieke mandatarissen én topambtenaren Bevraging over conceptnota VR en VVSG-modellen Standpunt raad van bestuur VVSG 4 maart jl. integratie gemeente-OCMW
Naar een sterker lokaal sociaal beleid Conceptnota: vooral bestuurlijk, weinig inhoudelijk VVSG-Ronde van Vlaanderen: Inhoud is belangrijker! Belang van de kwetsbare burger Zal de sociale hulpverlening gegarandeerd blijven? “Een dossier kan je in de kast zetten, een cliënt niet” Vrees voor afbouw van de publieke zorg Nood aan sterk en geïntegreerd lokaal sociaal beleid Waarborgen (inhoudelijk, regelgevend en financieel)! Veel vragen m.b.t. timing en uitvoering op het terrein (1.1.2019) Lokale autonomie keuze uitvoeringsmodellen integratie gemeente-OCMW
Akkoord met de politieke meerderheid Vlaams parlement: VVSG-standpunt Akkoord met de politieke meerderheid Vlaams parlement: Bipolair model behoort vanaf 1/1/2019 tot het verleden OCMW en gemeente gaan samen in één gemeentelijke organisatie Constructieve opstelling, vanuit 2 krachtlijnen: Sluitende waarborgen voor een sterk lokaal sociaal beleid Waarborgen voor specifieke context van hulpverlening integratie gemeente-OCMW
Geïntegreerd lokaal sociaal beleid Waarborgen voor hulpverlening VVSG: 5 elementen Geïntegreerd lokaal sociaal beleid Waarborgen voor hulpverlening Gemeenteraad beslist over uitvoering Beslissingen over hulpverlening Intergemeentelijke samenwerking integratie gemeente-OCMW
Geïntegreerd lokaal sociaal beleid Lokaal sociaal beleid is geen nichebeleid Uit zich in alle beleidsdomeinen: wonen, werk, inkomen, zorg, cultuur, vrije tijd, onderwijs, participatie, publieke ruimte,… Vergt globale visie als basis voor strategische politieke keuzes Verantwoordelijkheid gemeenteraad integratie gemeente-OCMW
Waarborgen voor hulpverlening Individuele sociale interventies; zijn ingrijpender in het leven van de burgers vergen afgeschermd kader (is niet hetzelfde als andere gemeentelijke dienstverlening) vergen globale aanpak met andere sociale actoren die aanwezig zijn op het gemeentelijke grondgebied in nauwe samenwerking met de doelgroepen zelf integratie gemeente-OCMW
Hulpverleningscontext Gericht op het realiseren van de missie: menselijke waardigheid Vertrekken van de kracht van mensen, autonomie versterken Cliënt en zijn omgeving is het uitgangspunt (blik naar buiten i.p.v. naar binnen) Goed samenspel bestuur – management – hulpverleners Deontologie van hulpverleners – beroepsgeheim integratie gemeente-OCMW
Gemeenteraad beslist over uitvoering Drie modellen: Gemeentelijke welzijnsdienst Intern verzelfstandigd agentschap (IVA) Extern verzelfstandigd agentschap (EVA) Maar: absoluut behoud van de politiek-strategische opdracht voor de gemeenteraad (kan niet verzelfstandigd worden) Wat kan voor alle gemeentelijke beleidsdomeinen moet in aangepaste vorm ook kunnen voor uitvoering sociaal beleid Voor het geheel of voor onderdelen (combinaties mogelijk) (b.v. zorgbedrijven) integratie gemeente-OCMW
Beslissingen over hulpverlening Bijzonder comité voor beslissingen over individuele maatschappelijke dienstverlening Aangeduid door gemeenteraad (gemeenteraads-leden, externe experten uit de gemeente) Taakstelling moet uitgeklaard worden: Beslissingen in individuele dossiers waar sociaal onderzoek aan voorafgaat; Dringende steunverlening (met mogelijkheid tot delegatie); Advies en uitvoering gemeentelijke reglementen integratie gemeente-OCMW
Intergemeentelijke samenwerking Heel wat (schaal)voordelen Mogelijkheden van huidige vormen van samenwerking (OCMW-verenigingen, IGS) behouden en opwaarderen Wat met integratie decreet intergemeentelijke samenwerking (DIS) en formules OCMW-decreet: participatie van private sociale actoren problematiek van ‘in house’ integratie gemeente-OCMW
Regelgeving, financiering en inhoudelijk 3. Waarborgen Regelgeving, financiering en inhoudelijk Toepassing BELFORT-model (cf. regeerakkoord) Sluitende analyse van alle gevolgen van aanpassing van Vlaamse én federale regels en wegwerken negatieve effecten Behoud en versterking huidige financiële stromen Inhoudelijke waarborgen voor een sterk lokaal sociaal beleid Lokale besturen mogen er niet op achteruit gaan qua mogelijkheden en middelen integratie gemeente-OCMW
3.1. Waarborgen m.b.t. regelgeving Optie zonder rechtspersoonlijkheid vergt aanpassing federale regelgeving: OCMW-wet BWHI? OCMW is, naast een gemeentelijke instelling, ook een instelling van sociale zekerheid! 3 gewesten willen onderdeel van sociale zekerheid op verschillende wijze organiseren: bevoegdheid Waterdichte garantie dat verlies van rechtspersoonlijkheid niet leidt tot ‘collateral damage’ integratie gemeente-OCMW
Machtiging gebruik KSZ Handvest sociaal verzekerde Federale regelgeving OCMW-wet RMI-wet Machtiging gebruik KSZ Handvest sociaal verzekerde Regeling giften en legaten … integratie gemeente-OCMW
Lokale Adviescommissies energie (LAC) Vlaamse regelgeving Lokale Adviescommissies energie (LAC) Overdracht patrimonium (o.a. bodemattesten, …) Regeling doelgroepenbeleid (activeringsinstrumenten) … Vlaanderen moet op korte termijn een exhaustieve lijst maken van de aan te passen federale en Vlaamse regelgeving integratie gemeente-OCMW
Ontvangsten uit eigen werking: 32,8% 3.2. Financiering OCMW ’s 2015 Ontvangsten uit eigen werking: 32,8% Vlaamse en federale subsidies: 23,8% Gemeentelijke bijdrage: 27,1% Gemeentefonds: 4,2% Recuperatie kosten sociale dienst: 4,1% Andere ontvangsten: 6,9% Financiële ontvangsten: 1,1% Bron: ABB, Meerjarenplannen 2014-2019 van de Vlaamse OCMW’s integratie gemeente-OCMW
Waarborgen federale financieringsstromen Financiering Leefloon – Wet 2 april ’65 Betoelaging kosten OCMW’s in het kader van wet van 26 mei 2002 m.b.t. recht op maatschappelijke integratie Betoelaging OCMW’s: installatiepremies personen die hun hoedanigheid als dakloze verliezen Subsidies aan OCMW’s uit Sociaal Fonds voor gas en elektriciteit Subsidies aan OCMW’s uit Sociaal Stookoliefonds integratie gemeente-OCMW
Waarborgen federale financieringsstromen Korting op patronale bijdragen via sociale maribel Subsidies sociale en culturele participatie (Fonds sociale activering) Verhoogde staatstoelage grote steden en OCMW-clusters voor sociale activering Enz., enz., … integratie gemeente-OCMW
3.3. Inhoudelijke waarborgen Recht op menswaardig bestaan als uitgangspunt van decreet lokaal bestuur Echte regie voor lokaal bestuur mét doorzettingsmacht Vrijwaring actorrol lokale besturen in publieke zorg Waarborg voor behoud van de huidige hulpverleningscontext Inzetten op toegankelijke, laagdrempelige en gebundelde dienstverlening via sociaal huis OCMW-patrimonium en roerende middelen moeten blijvend ingezet worden voor hulpverlening en armoedebestrijding integratie gemeente-OCMW
Burgernabij toegangsloket in elke gemeente Sociaal huis Burgernabij toegangsloket in elke gemeente Info Aanvragen en openen / opvolgen van lokale, Vlaamse en federale rechten Versterkt toegankelijkheid van hulpverlening Vorm van automatische rechtentoekenning Voor iedereen Gebundelde dienstverlening 1 frontoffice voor de burger Keuze van modellen (welzijnsdienst, IVA, EVA) is een backoffice-kwestie integratie gemeente-OCMW
Individuele hulpverlening Besluit Individuele hulpverlening Deontologie hulpverlening! Collectieve dienstverlening Actor-regisseur! Geïntegreerd lokaal sociaal beleid Verantwoordelijkheid gemeentebestuurders integratie gemeente-OCMW