centrum voor wiegendoodpreventie, UZ Leuven Wiegendood en ALTE centrum voor wiegendoodpreventie, UZ Leuven

Wiegendood veel ideeën, eenvoudige preventie Oppressio infantium (verstikking), link met infanticide, … 1960-70 : Steinschneider : the apnea theory 1990-2000 : Back to sleep campaign.

DEFINITIE SIDS (sudden infant death syndrome) Eerste levensjaar Fatale episode, blijkbaar tijdens de slaap Onverklaard na uitgebreid onderzoek, inclusief Autopsie Anamnese naar omstandigheden van overlijden Uitsluiten van infectieuze, metabole of congenitale pathologie die het overlijden kan verklaren Krous et al, Pediatrics 2004; 114: 234-238.

Hoe wiegendood begrijpen ? Eindresultaat van meerdere simultane situaties ‘kwetsbaar kind’ Exogene stressoren tijdens een kritische periode van de ontwikkeling Filiano et al. Biol Neonate 1994; 65 : 194-7

wat zien men tijdens ‘gedocumenteerde’ wiegendood… Specifieke observaties bij 9 kinderen die overleden aan de geheugenmonitor waarbij hartfrequentie (QRS) en ademhalingsbewegingen (compliantie borstkas). Zeven kinderen overleden aan SIDS, twee hadden ook bronchopulmonale dysplasie Poets et al Pediatr Res 45 : 350-354, 1999

wat zien men tijdens ‘gedocumenteerde’ wiegendood… Bij 7/9 kinderen werd eerst een bradycardie gezien. Progressief vertragen van hartritme tot lager dan 15 bpm gemiddeld 7.5 min (1.4-25.2 min) na het eerste event Apnee (> 20sec) 0.3 tot 13.7 min na het eerste alarm bij 5 kinderen, 7 en 20 sec bij de twee andere kinderen Gasping startte bij drie kinderen bij het eerste alarm, bij vier kinderen binnen de 3 minuten, één kind begon pas te gaspen na 13 minuten. Bij 5 kinderen werd geen reanimatie gestart: gasping duurde hier 3 s tot 11 minuten.

wat zien men tijdens ‘gedocumenteerde’ wiegendood… Gasping start wanneer PaO2 < is dan 5-15 mmHgen wordt alleen door hypoxie geinduceerd. De duur van gasping bij deze kinderen is kort Gasping bleek niet effectief bij deze kinderen, i.e. dit leidde niet tot versnellen van het hartritme

wat zien men tijdens ‘gedocumenteerde’ wiegendood… De baby beschikt in principe over twee verdedigingsmechanismen AUTORESUSCITATION (gasping) AROUSAL (wakker worden) falen van deze mechanismen, kan tot SIDS leiden

tijdens een kritische periode van de ontwikkeling ‘kwetsbare kind’ Exogene stressoren Fysiologisch onderzoek Epidemiologisch onderzoek Buiklig omgevingstemp Passief roken Infectie tijdens een kritische periode van de ontwikkeling

Preventieve campagnes Strikte rugslaap, geen buik, geen zijlig Niet roken, noch tijdens, noch na de zwangerschap (overigens ook niet voor de partner) Omgevingstemperatuur : 18° volstaat Veilige slaapomgeving: stevig matrasje, geen dosdekens, hoofdje vrij Supervisie, dag en nacht (quid slaapplaats ?) Consulteer een arts in geval van koorts

www.kindengezin.be

ALTE apparent life threatening event Een episode die als levensbedreigend overkomt voor de getuige van het event (meestal ouder of andere zorgverlener) Gekenmerkt door apnee (centraal of obstructief),- Verkleuring (meestal cyanose of extreem bleek) Opvallende spiertonusveranderingen(meestal hypotoon) Verslikken of afslikken

oorzaken van ALTE Gastro-oesofagale reflux 31 % Convulsies 11 % Bovenste luchtweginfectie 8 % RSV NKO problemen (obstructie) 4 % Cardiale pathologie < 1 % Metabole problemen (gly) < 2 % Breath holding spells < 3 % No diagnosis 23% Munchhausen by proxy

De voordelen van bedsharen Nabijheid van de baby bevordert borstvoeding. prolactine en oxytocine stimuleren helpt Bron: Dr. Helen Ball, Durham University

De voordelen van bedsharen Het effect is van langere duur. Bron: Dr. Helen Ball, Durham University

De voordelen van bedsharen Skin-to-skin contact; Ook deze effecten zijn van langere duur. Katie A. Vogel, Davidson College, NC Dr. Nils J. Bergman, Mowbray Maternity Hospital

De voordelen van bedsharen Betere slaap. Bron: Dr. James McKenna, Notre Dame Univ.

De voordelen van bedsharen Ook thuis, lang na de materniteit. Delen van het familiebed ondersteunt langdurige borstvoeding. Bron: Dr. Helen Ball, Durham University

Risico’s van bedsharing Overlaying. Bron: Dr. Helen Ball, Durham University

Risico’s van bedsharing Oververhitting Bron: S.M Williams, University of Otago winterbedekking tussenseizoen bedekking zomerbedekking slaappakje baby pakje Bron: C.S. Tuffnell, University of Leicester

Risico’s van bedsharing SIDS 11 studies over 15 jaar. Over-vertegenwoordiging rokers bij bedsharing. Over-vertegenwoordiging minder bemiddelde ouders. Bron: Dr. James McKenna, Notre Dame Univ.

Risico’s van bedsharing ‘SIDS controverse’ Bron: Dr. Hazel Brooke, Royal Hospital for Sick Children, Glasgow

Aanbevelingen voor de materniteit Houding. Ten minste ‘rooming-in’ ondersteunen Acties. Infrastructuur. 26

Aanbevelingen voor thuis Minstens rooming-in ondersteunen. Er zijn close co-sleeping wiegjes op te markt.

Aanbevelingen voor thuis Maar evenzeer; risico’s onder controle houden! 28