Kindermishandeling S. Bruinsma 27-03-2014

Inhoud Inleiding Prevalentie Definitie Casus 1 Herkenning en symptomen Risicofactoren/beschermende factoren

http://www.youtube.com/watch?v=KkOGIq7xnJg

Hoe vaak hebben jullie kindermishandeling in jullie DD staan Hoe vaak hebben jullie kindermishandeling in jullie DD staan? Wat deed je denken aan kindermishandeling? Noteren jullie dat dan ook?

NtvG; 2009 368 casussen van mishandeling 193 hadden 1 of meerdere malen HAP bezocht (709 consulten) expert panel: 24 consulten zeer verdacht 2009: Kindermishandeling vaak niet herkend op de huisartsenpost (retrospectief bij mishandelde kinderen) mishandeling alleen herkent als pt of dader het op eigen initiatief meldde!

Conclusie 24 consulten sterk verdacht 7 consulten mishandeling aan begin consult genoemd (ouders, pt, agent) 17 gevallen: niet herkent/beschreven Op basis van anamnese huisartsen vragen te weinig door. Herkennen het vaak niet (oorzaak niet herkennen?)

Per jaar in NL 119.000 Nb: hoe gekomen aan dit getal. Wanneer valt het onder kindermishandeling? 1x slaan? 2x slaan? 2010: 118.000 blootstellingen aan kindermishandeling (0-18 jaar) = 3% (info AMK en informanten)

Meest voorkomende vorm van mishandeling? Emotionele verwaarlozing (36%) Fysieke verwaarlozing (24%) Fysieke mishandeling (18%) Emotionele mishandeling (11%) Seksueel misbruik (4%) Overig (7%) Bron: nederlands jeugd instituut (website) Nederlandse getallen emotionele verwaarlozing: verwaarlozing onderwijs en getuige van huishoudelijke geweld

Stelling Een kind dat zonder ontbijt naar school wordt gestuurd is een vorm van kindermishandeling Fysieke verwaarlozing?

definitie Elke vorm van bedreigende of gewelddadige interactie (fysiek, psychisch, seksueel) tov minderjarige, passief of actief met kans op ernstige schade (fysiek/psychisch letsel) Afhankelijke rol (ouder, leraar, sportinstructeur, opvang etc)

Casus 1 Ouders bellen HAP - zoon, 1 maand oud - dicht oog, rood en pussend via tel consult: oogzalf

Casus 1 Avond opnieuw contact: - koorts - bloed en slijm uit de neus >> HAP - sinds 2 dagen gezwollen onderarmpje - geen trauma bekend - wel eens met broertje alleen Naar seh met verdenking fractuur. (afwijkende stand, pijnlijk)

Reden voor verdenking? Mogelijke fractuur bij zuigeling Vertraging van 2 dagen Geen adequate verklaring voor het letsel AMK meldcode: lichamelijke mishandeling en lichamelijke verwaarlozing

Oorzaken van het niet herkennen (hetro) anamnese vaak onbetrouwbaar Bagatelliseren Angst voor represailles vd dader (bij de arts) Gebrek aan richtlijn Denken te stigmatiseren Vertrouwensrelatie niet schaden Tijdgebrek Als arts zelf in verleden mishandeld is Niet weten hoe in te grijpen Anamense niet betrouwbaar: schaamte, angst. Als arts het vermoeden onbespreekbaar laat bestaat de tendens het geheim instand te houden. Loyaliteit en afhankelijkheid van de pt tov de dader. Bagatelliseren: kan me niet voorstellen dat deze ouders dit zouden doen… of: sommige kinderen worden veel te weinig geslagen Denken te Stigmatiseren: verbeeld je dat ik het mis heb, bang zijn dat het vermoeden niet juist is Vertrouwensrelatie niet schaden: ben geen politieman maar hulpverlener (als er wel over gesprokene wordt verbetert in3/4 vd gevallen juist de vertrouwensrelatie)

belangrijk: combinatie van signalen en leefsituatie van het kind Taak huisarts??? HA heeft zicht op hele gezin en situatie

Symptomen bij kinderen Gedragsproblemen - naar buiten gericht - naar binnen gericht buiten: - agressie, wreedheid tov dieren, vernielzucht, ongehoorzaamheid binnen: - verslavingsgedrag, depressiviteit, angsten, spiritualiteit Bijv: kind dat zich isoleert, weinig contact met klasgenootjes, apatisch gedrag.

Andere veel voorkomende symptomen Buikpijn Hyperventilatie Concentratieproblemen Eetstoornissen Faillure to thrive overleg leerkacht/schoolarts Dd bij faillure to thrive: altijd huiselijk geweld in dd opnemen. overleg leerkacht/schoolarts

Symptomen bij ouders Onverschilligheid naar het kind Gebrek aan pedagogisch besef Ontbreekt aan verwachtingen, empathie, beleving en sensitiviteit tov het kind vaak bij ouders sprake van onmacht, daardoor frustratie en afreageren op kind

stelling Een vrouw die bewust tijdens de zwangerschap rookt en drinkt is een vorm van kindermishandeling Het moet gaan om ‘ernstige dreigende schade’ (verschil tussen corrigerende tik) > zodra er bij het kind psychische of lichamelijk schade door ontstaat

Risicofactoren Beschermende factoren

Risicofactoren Ouders: - persoonlijkheidsproblematiek - Vg kindermishandeling - ongewenste zwangerschap - werkloosheid kindgebonden factoren: - prematuriteit - huilbaby - verstandelijke handicap Factoren kind: geven ouders vaker gevoel van onmacht, stress etc

Risicofactoren Leefsituatie - samengestelde gezinnen - alleenstaande moeders - armoede - criminaliteit

stelling Een kind grenzeloos opvoeden is geen mishandeling, een corrigerende tik wel

Beschermende factoren Opvoeder: - harmonieuze relatie met partner - bewust van eigen jeugdervaringen en invloed daarvan op eigen handelen - steun vanuit sociaal netwerk - warmte en affectie van de ouder

Beschermende factoren Kind: - zelfwaardering en zelfvertrouwen - bovengemiddelde intelligentie - goede sociale vaardigheden - Ego-veerkracht - makkelijk temperament - besef dat je zelf kunt bijdragen aan voorkomen en oplossen van problemen

Beschermende factoren Omeving: - steun van gezin en leeftijdgenoten - positieve banden met leeftijdgenoten - positieve interpersoonlijke relaties - Band met de ouders

Objectief signaleren Stefan ziet er slecht uit Stefan ziet wit, heeft wallen onder zijn ogen en strakke trekken in zijn gezicht

Take home message Blijf ALERT Wees NIEUWSGIERIG Blijf LOGISCH nadenken Vertouw je gevoel (en stop dat niet weg). Het kennen van risicofactoren en beschermende factoren kunnen je helpen een richting te geven (of je meer alert te maken)