Een door god gewilde standensamenleving Cursus p69-76, HBp62-63
Voorkennis Wat bedoelen we met standensamenleving? De standensamenleving of standenmaatschappij is een samenleving waarin de bevolking in verschillende groepen of standen is opgedeeld die elk hun eigen rechten en plichten hebben. Is dit vandaag nog het geval? Neen, officieel niet meer sinds 1948. Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.
VN - 1948
niets nieuws… Declaration des droits de l’homme et du citoyen. Assemblée Nationale 1789
Drie soorten mensen Europa – A.R.:3 soorten mensen 3 standen De geestelijken (of clerus) De adel De boeren Hoe wordt dit gemakkelijk voorgesteld? Standenpiramide Verdeling?
Standenpiramide
Vraagje… Kon je kiezen in welke stand je wou leven? Neen, bepaald door je afkomst. En hoe zit het dan met de geestelijkheid? Elke stand kende zijn rechten en plichten. Vroege ME: opklimmen onmogelijk!
Vul de tabel aan: doc1 en 2 HB p62 STAND KENMERKENDE KLEDIJ KENMERKENDE ATTRIBUTEN TAKEN CLERUS Pijen, gewaden Staf, mijter, schriftrollen Zij bidden voor de adel en de boeren ADEL Harnassen, maliënkolders Zwaarden, helmen, schilden Zij beschermen de clerus en de boeren BOEREN Lompen, vodden Hooivorken, zeisen, schoppen Zij werken voor de adel en de clerus
Vraagje… Welke van de drie standen lijkt de minst leuke om in geboren te worden? DE DERDE STAND DE BOEREN Reden: hard werk, veel werk, krijgen er weinig voor in de plaats.
Clerus en adel -veel rechten, weinig plichten Onderscheid maken tussen de: Elite: bevoorrechte standen, geprivilegieerde standen (clerus en adel) De rest: niet- bevoorrechte boeren
Opgelet- clerus Clerus: 1e stand Komen meestal uit de tweede stand - adel Hoge geestelijken Soms: uit de derde stand – boeren Lage geestlijken
Middeleeuwse miniatuur – cursus p70 Welke figuren? Boven - Messias Linksboven – clerus Rechtsboven – adel Onderaan - boeren Waarom geen opstand? De standenSL was een maatschappelijke orde door God zelf ingesteld en daarmee heilig en onveranderlijk.
De gewone man Veel plichten! Weinig rechten!
De gewone man – 2 groepen BRON 5 HB P63 VRIJE BOEREN HORIGEN Konden grond bezitten. Konden eigendommen kopen en verkopen. Konden erven, trouwen, … Laten: Persoonlijk vrij, betaalden deel vd. Oogst aan de heer en verrichtten allerlei karwijen. Lijfeigenen: Hoorden als bezit bij de grond en waren volledig afhankelijk vd. Heer.
En vandaag? 1948 – Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. P75: noteer de nummers van 5 artikels die aantonen dat lijfeigenschap niet meer mogelijk is. 1, 3, 4 ,7, 13, 16, 17, 24, 26
Klasdiscussie Houden alle landen zich wel aan deze verklaring? Lees de teksten op p72-74. Noteer kort jouw bedenkingen op p74.