Contexten als middel voor interdisciplinariteit Faculty of Science Freudenthal Institute for Science and Mathematics Education Contexten als middel voor interdisciplinariteit PLG bijeenkomst 17 november 2014 Gjalt Prins Freudenthal Instituut voor Didactiek van Wiskunde en Natuurwetenschappen

Waar gaan leervragen over A. Vormaspecten Effectieve samenwerkingsvormen tussen docenten Effectieve vormen van interdisciplinaire activiteit (bijv. projectweek, gezamenlijke handleidingen etc) Strategieen voor het ontwerpen van interdisciplinair lesmateriaal Strategieen voor het ontwerpen van leerlijnen Voorbeeld van leervraag: ‘hoe kan je zorgen dat leerlingen de ervaringen uit een projectweek verbinden met het onderwijs daarvoor en daarna?’ B. Inhoudsaspecten Inhoudelijke afstemming in gemeenschappelijke vaardigheden Onderzoeken (CLV), Rapporteren (Parkhurst), Rekenvaardigheden (Lek en Linge, Hageveld) Inhoudelijke afstemming in het werken aan een interdisciplinair project C. Het leren van de leerling Hoe verbinden leerlingen geintegreerd aangeboden kennis Hoe verbinden leerlingen ervaringen met vaardigheden in verschillende vakken

Heen en weer denken tussen ontwerp, leervraag en evaluatie I: vanuit het ontwerp Probleem ↓↑ Ontwerp (educatief materiaal, afstemmingsafspraak) Evaluatie

Theoretische achtergronden: Het Probleem Gebruik van contexten in science & math onderwijs: Verhoging van ervaren relevantie van te leren concepten/vaardigheden/… Samenhang aanbrengen tussen feiten/concepten Emphasis: ook science & math zijn ‘human made’ Reductie van overladenheid (van monodisciplines) Transfer van geleerde concepten/vaardigheden (e.g. Millar & Osborne, 2000; Rutherford & Ahlgren, 1990; Osborn & Collins, 2000; Roberts & Ostman, 1998; e.a.) Leertheoretische onderbouwing Situated learning (e.g. Greeno, 1998) Constructivisme (e.g. Ogborne, 1997) Activity theory (e.g. Vygotsky, 1978)

Theoretische achtergronden: Het Ontwerp Context is een containerbegrip Everyday meaning - Pearsall, 1999: “the circumstances that form the setting for an event, statement, or idea, and the terms in which it can be fully understood” “the parts that immediately precede or follow a word or passage and clarify its meaning” Modellen (functies) van contexten in science & math onderwijs: (e.g. Gilbert, 2006) Context voor toepassen van geleerde concepten (eenzijdige relatie) Context voor toepassen en leren van concepten (wederkerige relatie) Context: focal events embedded in ‘situations’ & naratives (link between ‘situations’ and personal live of learners). Context: social circumstances, cultural entity in society (relates to topics and peoples activities important for a community)

Theoretische achtergronden: Het Ontwerp In welke contextmodel(len) herken je je eigen school. Geef voorbeeld(en): Context voor toepassen van geleerde concepten (eenzijdige relatie) Context voor toepassen en leren van concepten (wederkerige relatie) Context: focal events embedded in ‘situations’ & naratives (link between ‘situations’ and personal live of learners). Context: social circumstances, cultural entity in society (relates to topics and peoples activities important for a community) Welke ‘problemen’ worden geadresseerd door gebruik van contexten op je school?

Voorbeeld 2. van ontwerp terug naar leervraag Probleem welk probleem wilden we ermee aanpakken? ↑ ↑ Leervraag wat weten we nu beter dan eerst? Welke leervraag betreft dit? Veronderstelling waarom nemen we aan dat dit beter werkt? Kenmerken Ontwerp wat is hiervan anders dan vroeger? ↑ ↑ Ontwerp nieuwe opzet voor rapportage ↓ ↓ Evaluatie waar leid je uit af of de nieuwe opzet werkt?

Theoretische achtergronden: Evaluatie Nadruk verschuift van concept centraal (model 1 & 2) naar context centraal (model 3 & 4) De evaluatie heeft met name betrekking op het leren van de leerling Aandachtspunten opgehangen aan geïdentificeerde probleem: Hoe meet je het leren van leerlingen? Welke leeropbrengst ga je meten (affectief, cognitief, …)? Kun je adhv de resultaten iets zeggen over je ‘onderwijsontwerp’? Op welke niveau (kenmerken, opzet, uitvoering, …) Bieden contexten een oplossing? Waaruit blijkt dat? ….

Een paar voorbeelden Promotie onderzoek van H.J. Boer Probleem: samenhang tussen biologie & scheikunde – om moleculaire processen in de cel te begrijpen heb je scheikunde nodig. Ontwerp: Lesmaterialen voor leerlingen (from scratch) Context model 4: experts die werken aan legionella bestrijding: ontwikkeling van een alternatieve methode voor koper/nikkel ionisatie Evaluatie: Methode: design research Leeropbrengsten van leerlingen na iedere fase in het lesontwerp Verbinden van biologische en chemische concepten in redenaties van leerlingen Transfer van leeropbrengsten via een toets over vergelijkbaar fenomeen.

Een paar voorbeelden Postdoc onderzoek van L. Koopman Probleem: 1) leren van science (meer) betekenisvol laten zijn door toepassingen van geleerde concepten te laten zien (ervaren) en 2) wendbaar begrip van concepten Ontwerp: Selecteren van geschikte vakoverstijgende contexten Samen met docenten uitwerken tot lessen Context model 2/3: leerlingen multi- of interdisciplinair leren denken (en handelen) Evaluatie: Methode: Lesson study Leeropbrengsten van leerlingen Gebruik van concepten in monovakken.

Vragen voor ontwikkelgroepen (de volgorde van beantwoorden kan dus wisselen!)   wat is onze leervraag en welk probleem willen we daarmee helpen oplossen? wat is ons product en welke argumenten hebben we ervoor dat dit zal werken? hoe kunnen we zien of onze aanpak heeft gewerkt?