Over de relatie tussen bewegen en werk Bewegen werkt! Over de relatie tussen bewegen en werk
Waarom is bewegen van belang? Vanuit oogpunt gezondheid Het is een effectieve strategie tegen veroudering, fysiek en cognitief Het verbetert het cognitieve prestatievermogen van werknemers Het bevordert de gezondheid Bron: dr. Mathieu de Greef, NISB congres Bewegen werkt! 11 februari 2009
Fysieke fitheid Vanaf 25 jaar takelen we fysiek af: Verminderd uithoudingsvermogen Afname spierkracht Strammere spieren en gewrichten Voldoende beweging vertraagt het effect op fysieke ‘aftakeling’
Cognitieve vermogen Naarmate we ouder worden verandert ons geheugen Het korte termijn geheugen neemt af We herinneren ons meer vanuit het verleden We leren meer op basis van ervaring
Bewegen en cognitie Bewegen heeft effect op cognitie en remt cognitieve veroudering af Het mechanisme hierachter is dat er door training en het aangaan van nieuwe uitdagingen, nieuwe verbindingen in de hersenen tot stand komen (dendrieten)
beweegnorm In stand houden basis functioneren van het lichaam 30 minuten (voor jongeren en mensen met overgewicht 60 minuten) tenminste 5 dagen per week matig intensief (verhoogde ademhaling en hartslag) 10 minuten aaneen
fitnorm Voor het verbeteren van de conditie: 3 maal per week tenminste 20 minuten aaneen intensieve lichaamsbeweging Dit kan bereikt worden met sporten
‘richtlijn’ voor bedrijven: beweeg minimaal 30 minuten, tenminste matige intensieve activiteit tijdens werk, lunchpauze en of woon-werkverkeer maximaal 1 uur aaneengesloten staan tijdens het werk, en niet langer dan 4 uur per dag maximaal 2 uur aaneengesloten zitten (Commissaris et al., 2007)
Wat moeten we als bedrijf hiermee? Marktpositie: fitte mensen nodig die de uitdaging aangaan, ook in economische zware tijden Arbeidsmarkt: Ondanks recesssie en vergrijzing, krapte op de arbeidsmarkt. Dit vraagt om goede profilering van het bedrijf. Investeren in mensen hoort daarbij. Mensen moeten steeds langer doorwerken
Waarom nog meer: Vermindering van verzuimkosten: Medewerkers die voldoende intensief bewegen (sporten) verzuim gemiddeld 5 dagen per jaar minder (van den Heuvel et al., 2005) Werknemers die regelmatig naar hun werk fietsen, verzuimen gemiddeld ruim één dag per jaar minder dan hun niet-fietsende collega’s per jaar (TNO, 2009 ; Hendriksen et al., 2009)
Waarom nog meer (vervolg) Bedrijfsgezondheidsprogramma’s leiden tot: Gemiddelde daling van 27% in ziekteverzuim Gemiddelde daling van 26% in medische kosten Dus: financieel voordeel door bewegen! (Chapman et al, 2005)
Hoe krijgen we aandacht voor bewegen binnen het bedrijf? Op een uitnodigende manier Door systematische aandacht In de vorm van een beleid
Aandachtspunten voor beweegbeleid Eenvoudig en laagdrempelig Relatie met het werk Gebruik makend van fiscale regelingen positief, stimulerend en breed aanbod
Eenvoudig en laagdrempelig Kleine aanpassingen in de werkomgeving Printer (verder) op de gang Trappenhuis meer in zicht brengen (voetstappen op de grond, kleurgebruik, posters etc) Mensen verleiden de trap te gebruiken (een organisatie experimenteerde met af en toe een staatslot op de trap voor de gelukkige vinder) Mogelijkheid voor een extra ommetje tijdens de lunchpauze, frisse neus én beweging
Relatie met het werk Mobiliteitsplan, woon-werkverkeer: Fietsen naar het werk bevorderen Fiets vergoedingen OV vergoeding (+ eventuele OV fiets pas) Combi OV – (lease) auto’s
Relatie met het werk (vervolg) Mogelijkheden om het werk bewegingsrijker te maken Taakroulatie (verbreding van taken, vooral voor mensen die veel zitten of staan) Taakverrijking (nieuwe taken met meer beweging) Andere inrichting werkplek (bijvoorbeeld gebruik van hoog laag tafels)
Fiscale regelingen Vergoeden van een fiets Verstrekken van een fiets Ter beschikking stellen van een fiets Vergoeding van accesoires, onderhoud en fietsverzekering Bedrijfsfitness regeling Bewegen als gezond cadeau (loon in natura) www.belastingdienst.nl > Zakelijk > Personeel en loon > Bijzondere vormen van loon
Methode voor beweegbeleid 7 stappenplan: Stap 1 draagvlak Stap 2 gebruik maken van structuren Stap 3 behoefte analyse Stap 4 plan van aanpak Stap 5 actie Stap 6 evaluatie Stap 7 verankering van beleid
Stap 1 draagvlak Commitment aan de top hiervoor? Wat is bekend over het beweeggedrag van onze werknemers? Waar is al aandacht voor beweging in het bedrijf? Kunnen we gebruik maken van goede ervaringen van andere bedrijven op dit gebied?
Stap 2 gebruik van structuren Onderwerp voor VGWM commissie of andere werkgroep Item voor de Risicio Inventarisatie & Evaluatie Gebruik maken van communicatiekanalen
Stap 3 behoefte analyse Activiteiten voor, tijdens of na het werk? Wat voor soort activiteiten? Zelf een rol willen spelen in de uitvoer van activiteiten? Suggesties voor het bewegingsrijker maken van het werk?
Stap 4 plan van aanpak Prioriteiten stellen op basis van behoefte analyse Doelen van activiteiten SMART formuleren Met een verantwoordelijke erbij en de wijze waarop Activiteiten én beweging in het werk mobiliteitsplan Fiscale regelingen
Stap 5 actie Zorg voor een opvallende start die veel medewerkers aanspreekt Informeer over de geplande activiteiten, ook over het hele jaar
Stap 6 evaluatie Enthousiasme: aantal deelnemers, ook over een periode Ervaringen met meer beweging in het werk Gebruik van fiscale regelingen
Stap 7 verankering In de RI&E In het mobiliteitsplan In jaargesprekken Jaarlijks terugkerende activiteiten