Betaalbaarheid en toekomst van de Belgische gezondheidszorg Prof. Dr. Marc De Vos

Het stereotype Genereuze publieke financiering (toegankelijkheid) – beperkte persoonlijke bijdrage (prijszetting) Privaat (artsen en ziekenhuizen) of publiek + privaat, met vrije toegang = concurrentie Hoog kwalitatief personeel  “Model” & relatief goede score in kosten/baten in % BBP

Budget

Enkele bedragen Budget publieke gezondheidszorg: 1970: 850.868.000 EUR 1980: 3.341.707.000 EUR 1990: 7.070.908.000 EUR 2000: 12.820.054.000 EUR 2006: 18.454.063.000 EUR Tussen 1970-2006: × 21 nominaal In reële termen: gemiddelde jaarlijkse groei 1970-2006 = bijna 5% Check figures with Johan - inflation

Algemeen BBP aandeel van publieke “sociale zekerheid” blijft onder 20% Aandeel van publieke gezondheidszorg daarin: 1980: 22% 2006: bijna 40% Slachtoffers: pensioenen, werkloosheidsuitkeringen, gezinsbijslag

Implicaties

Rationalisering Budgetcontrole Concentratie ziekenhuizen en medische diensten Feitelijke beperkingen vrije keuze arts Aansturing voorschrijfgedrag Responsabiliseren mutualiteiten Meer bureaucratie Beperking aanbod terugbetaalde geneesmiddelen en technologie Controle instroom artsen … met trade-offs

(Para)medische beroepen Minder therapeutische vrijheid – meer bureaucratie – worden spelers i.p.v. beslissers Minder persoonlijke zekerheid (privatisering ziekenhuizen) Minder inkomen (relatief): Aandeel honoraria in het totale budget daalt (45% 1985 – 30% 2006) Aandeel van bijdragen artsen aan ziekenhuisfinanciering stijgt Witte woede Gevaar: belang van het menselijk kapitaal & internationale markt

Patiënten/Burgers Eenheidsworst smaakt minder en minder: toename privé-verzekering: 13 miljoen aanvullende contracten (mutualiteiten en verzekeringen samen) Budget voor private gezondheidszorg verdubbeld tussen 1998-2003 – verzekeringspremies stijgen Gevaar: VS

Patiënten/Burgers Samen met het remgeld, stijgt private besteding in % van het totale budget (WHO 2006) - totalen: België 33% Frankrijk 24%; Duitsland 22%; Ierland 21%; Denemarken 17%; Zweden 15% Bovenop de stijging van de publieke financiering – totaal jaarlijks budget nu boven 10% BBP Drie maal betalen: publiek, privaat + remgeld

Toekomst

Vergrijzing De Brusselse consensus: 1,75% productiviteitsstijging per jaar tot 2030 (gemiddeld 1,45% tussen 1980-2004) Werkloosheid 8% in 2030 (nu 14%) Activiteitsgraad 70% in 2030 (nu 61%) Jaarlijkse economische groei gemiddeld 2,2% tot 2030 (1,8% tussen 1990-2005) Overheidsschuld 60% BBP in 2014 (nu 90%)

Vergrijzing Veelheid van prioriteiten buiten gezondheidszorg En… jaarlijkse groeipercentage publieke gezondheidszorg niet boven 3% tot 2030 (bijna 5% tussen 1970-2006) Van ons huidig perspectief: meer rationalisering, meer trade-offs, meerdere snelheden in gezondheidszorg  trends van vandaag worden morgen structurele zwaktes

Toekomstig perspectief Meer zorg bovenop gezondheidszorg Meer gezondheidszorg naarmate gemiddelde leeftijd toeneemt Moleculaire en genetische therapieën – meer maatwerk in gezondheidszorg, technologie en medicatie Er is meer i.p.v. minder budget nodig!

Welke toekomst voor de Belgische gezondheidszorg?

Debatlijnen Hoe maximaliseren we de return van de gezondheidszorg vandaag: preventie, efficiëntie, actoren? Hoe kunnen we meer aan gezondheidszorg betalen zonder meer te belasten? Welke rol voor verzekeringen en de tweede pijler? Hoe garanderen we toegankelijkheid en betaalbaarheid? Welke rol voor de institutionele actoren, inclusief de artsen? Regionalisering? Exportproduct?