Project ‘Verlegging Warmte- transportleiding Gaasperdam’ Lustrum Warmtenetwerk Frank de Vries 13 februari 2014 Intro Frank: Naam, functie, Nuon, Warmte ALLEREERST NAMENS NUON WARMTE HARTELIJK GEFELICITEERD MET HET BEREIKTE LUSTRUM EN BEDANKT VOOR DE UITNODIGING OM EEN PROJECT TE MOGEN PRESENTEREN. WAT: Ik ga u vertellen over ons project ‘Verlegging warmte transportleiding Gaasperdam’. WAAROM : voorbeeld project in Amsterdam e.o. ; project op zich; besparing tijd en dus geld als warmtebeheerder vanaf het begin wordt betrokken in plannen RWS. Foto Nuon/Jorrit Lousberg

VRAAG: Maar laat ik u eerst vragen: “Staat u rondom Amsterdam wel eens in de file?” Het is druk bovengronds. Maar ondergronds is het net zo druk! 2 2

1. Tijdig betrekken partijen bespaart tijd (=geld) Een warmtenetwerk verleggen is tijdsintensief, complex en kostbaar; In vroeg stadium betrekken is essentieel voor goede projectplanning; Informatie delen, samenwerken en afstemmen tussen betrokken partijen. ALGEMEEN: hoofdboodschap Geef voorbeeld WOS, had 2 jaar vertraging voor Rijkswaterstaat kunnen betekenen. Vertel dat 12 partijen betrokken zijn, de belangrijkste zijn: klanten, RWS, Nuon, gem. Amsterdam + stadsdeel ZO Grootverbruikers met eigen back up voorziening moeten deze gaan gebruiken, Eneco in Amstelveen en VU leveren ook warmte in ingeblokt deel van het netwerk. Geen overlast voor de klant. Foto Nuon/Jorrit Lousberg

2. Aanleiding voor verlegging netwerk Rijkswaterstaat breidt het wegennet tussen Schiphol, Amsterdam en Almere (SAA) uit; 5 deelcontracten per tracé aan te besteden / uitvoeren SPECIFIEK SAA-project: Schiphol-Amsterdam-Almere Doel: zorgen dat deze economisch belangrijke regio bereikbaar blijft; beoogt een vlottere doorstroming van het verkeer, kortere en betrouwbare reistijden en een verbeterde leefomgeving; Hoe: Verbreding van de bestaande wegen, nieuwe bruggen, een tunnel en viaducten. Het grootste infrastructurele project van Nederland de komende jaren ( 4,2 MLD) Project vanwege grootte en complexiteit verdeeld in 5 deelcontracten DBFM (contracttype RWS: Design Build Finance Maintenance) op basis van gebied.

2. Aanleiding verlegging netwerk Aftakkende leiding naar verzorgingsgebied Bijlmer Aftakkende leiding naar verzorgingsgebied Zuidoost, Amstelveen, Zuidas Centrale Diemen Warmtetransport-leidingen DN900/1100 verzorgd warmtelevering voor 30.000 woningen Dit is het Nuon warmtenetwerk in Amsterdam dat geraakt wordt door de plannen van RWS. Confidentiality - Medium (C2)

“Veilig, binnen budget & planning” “Continuïteit warmtelevering en 3. Samenwerking partijen “Veilig, binnen budget & planning” “Omgeving bereikbaar en minimale overlast” Randvoorwaarden vanuit betrokken partijen Rijkswaterstaat: Veilig, geen ongevallen Binnen budget Op tijd kabels en leidingen verlegd om aanpassingen aan snelweg mogelijk te maken welke gereed moet zijn in 2020 Gemeente Amsterdam, Stadsdeel Zuidoost: Minimaliseren van overlast voor de omgeving Omgeving bereikbaar houden Nuon: Klanten geen hinder, continue instandhouding van warmtevoorziening Waarborgen integriteit bedrijfsmiddelen, leidingnet en installaties “Continuïteit warmtelevering en borgen veiligheid”

3. Samenwerking partijen Bi-lateraal overleg, RWS coördineert; Rijkswaterstaat is de aanbestedende dienst voor verlegging K&L 2014-2015; Vergoeding via regeling NKL 1999 (70-75%); ProjectOvereenStemming-proces voor borgen financial control Bi-lateraal overleggen knelpunten bepalen en proberen uit te sluiten; Rijkswaterstaat is aanbestedende dienst voor de gezamenlijke project aanpak verleggen Kabels en leidingen A9 deel 2014-2016 paarse stuk (12 partijen, telecom, waternet, E+G); Rijkswaterstaat heeft de NKL 1999 als vergoedingsregeling: NKL staat voor: Nadeelcompensatie regeling Kabels en Leidingen. POS (project overeenstemming)-proces t.b.v. borging financial control. Dit is iets wat we als Nuon hebben opgetuigd. Met name als doel beheersing cash flow en projectbeheersing. Foto Nuon/Jorrit Lousberg

4. Project ‘Verlegging warmtenetwerk Gaasperdam’ Knelpunten Analyse Project Planning Voorbe- reiding Uitvoering Exploitatie Projectkosten ca 15 Mln€ voor verleggen van de warmteleidingen. Hoe ziet de projectaanpak er in grote lijnen uit? Knelpuntenanalyse: Bi-lateraal overleg met RWS Twee knelpunten weggenomen door bilateraal overleg met RWS: WOS (+20 mio€)+ kruising Gaasp (+5 mio€) Juridische status onderbouwen Projectplanning: Uitvoering in de zomerperiode, minimaliseren klantimpact (nadeel vakanties) Levertijden materiaal verwerving (ca 10 maanden) Onderhoud centrales Diemen en overige onderhoudswerkzaamheden in netwerk Voorbereiding: Hoe blijft omgeving leefbaar en bereikbaar? Uitvoering: Eerste twee deelprojecten zijn afgelopen jaar gerealiseerd (eigen beheer) Komende jaar twee verleggingen met een lengte van ca 1.600m Dn900/1100 en Dn800/1000 (aanbesteding door RWS) Laatste verlegging in 2018 Exploitatie: Beheren integriteit van leiding Bewaken werkzaamheden rondom leidingen tijdens uitvoering RWS-aannemer

5. Lessen uit de praktijk Waarborg veiligheid Warmteonderbreking, een project op zich! Speling inbouwen in planning Kwaliteitsborging Na afronden eigen werkzaamheden goed zicht houden op overige werkzaamheden in nabijheid Warmteleidingen Doe geen concessies in de veiligheid. Zorg voor voldoende veiligheidsbewust zijn bij alle mensen wie met dit project te maken heeft. Een klein gaatje in de leiding heeft al een stoomwolk tot gevolg. Tijdens de werkzaamheden is de VeWa (veiligheid warmte) van toepassing verklaard en de werkvergunningen procedure van de centrale Diemen. Hiermee kun je zo’n project dan ook prima laten slagen met geen ongevallen! Om de uitvoering in te gaan, is een goede voorbereiding enorm belangrijk. Er zijn planning restricties vanwege het stookseizoen, flora en fauna (broedseizoen en voortplantingsperiode van de rugstreeppad en ringslang) en de lange levertijden van materiaal. Er komen altijd onverwachte dingen voor bij zo’n project, daarbij is het belangrijk dat er een gedegen voorbereiding is geweest en je ook wat speling in de planning hebt. Hiermee kunnen onverwachte dingen zoals bijvoorbeeld een bodem verontreiniging toch altijd opgevangen worden, zonder snel een half jaar uit te lopen. Zorg voor een gedegen kwaliteitsborging. Om geen afbreuk te doen aan de integriteit van deze belangrijke leidingen is dit een must. Bij zulke grote leiding is een reparatie altijd enorm kostbaar. Strak gebruik Hold-Witness points schema Nuon meldt de leidingen in het KLIC-systeem. Maar ontvangt zelden feedback, tenzij we er actief achteraan gaan. Toch is het belangrijk dit systeem als tweerichtingsverkeer in te steken (voorbeeld: leiding verlegd, sleuf gedicht, een kraan wordt erop geparkeerd en de grond zakt in). Niet alleen klic gebruiken maar ook regelmatig fysiek aanwezig blijven tijdens bouwperiode. Foto Nuon/Jorrit Lousberg

Vragen & contact Herhaling van boodschap: Het is belangrijk dat de initiatiefnemer van ruimtelijke verandering direct vanaf het eerste moment de verschillende partijen betrekt. Dit scheelt tijd en dus geld. Er is nu gelegenheid tot het stellen van vragen.