Aanvragen van een KA2/S2S-partnerschap in het schoolonderwijs (2015)

Programma ERA+, KA2, S2S: even herhalen Indieningsronde 2014 voor S2S: bevindingen – knelpunten – tips KA2 en S2S: kwaliteitscriteria ECAS en PIC Het aanvraagformulier (incl. zijsprong naar eTwinning) Aanvraag- en selectieprocedure

Structuur Erasmus+ DRIE kernacties… Leermobiliteit voor individuen Samenwerking voor innovatie en goede praktijken Steun voor beleidshervorming

Structuur Erasmus+ ...in meerdere “domeinen”: Schoolonderwijs (Comenius) Hoger onderwijs (Erasmus) Beroepsonderwijs en –opleiding (Leonardo da Vinci) Volwasseneneducatie (Grundtvig) Jeugd Sport

KA2: Samenwerking voor innovatie en goede praktijken Strategische partnerschappen Kennisallianties Sector Skills Alliances IT ondersteuning (eTwinning) Ondersteuning In schoolonderwijs: “gewone”, “Regio” en “S2S”

KA2/S2S (school-to-school): kenmerken Projectduur: 2 tot 3 jaar Partnerschap: min. 2 scholen uit verschillende landen; o.l.v. coördinerende organisatie (= de “applicant organisation”); 1 deadline per jaar (2015: 31 maart, 12u00) Budget: max. 150.000 EUR/jaar per partnerschap; (vooral) forfaits; aparte financiering per school (via eigen NA)

strategische partnerschappen (ook S2S!) Erasmus+ : KA2: strategische partnerschappen (ook S2S!) “Partnerschappen”, dus: internationaal samenwerken rond innovatie en/of het uitwisselen van goede praktijken met resultaten die relevant zijn voor àlle partners die niet haalbaar zijn in elke partnerorganisatie of in elk land afzonderlijk (= “Europese meerwaarde”!) “Strategisch”, dus: impact niet (of toch niet alleen) op niveau van deelnemende individuen maar vooral op niveau van de deelnemende organisaties en zelfs ruimer; niet eenmalig maar structureel & duurzaam, dus verspreid en benut in alle partnerorganisaties en daarbuiten

KA2: strategische partnerschappen: budget Financiering in modules (max. 150000/jaar): Projectmanagement en implementatie (CO: 500 EUR/mnd; PA: 250 EUR/mnd; max. 2750 EUR/mnd in totaal) Transnationale projectmeetings (575 of 760 EUR pp; max. 23000 EUR/jaar) Intellectuele prestaties (= obv personeelscategorieën) Disseminatie-evenementen (100 of 200 EUR/dlnr; max. 30000 EUR/project) Transnationale leer- en opleidingsactiviteiten (forfaits voor reis- en verblijfskosten en taalkundige voorbereiding) Uitzonderlijke kosten (max. 75% van reële kosten, max. 50000 EUR/project) Steun voor personen met specifieke behoeften “basisfinanciering” “optioneel”

Transnationale leer- en opleidingsactiviteiten Korte termijn (5 dagen – 60 dagen) Lange termijn (> 60 dagen) Gemengde mobiliteit van leerlingen waarbij fysieke mobiliteit van korte duur wordt gecombineerd met virtuele mobiliteit Uitwisselingen van korte duur van groepen leerlingen Begeleiders van ‘gemengde mobiliteit van leerlingen waarbij fysieke mobiliteit van korte duur wordt gecombineerd met virtuele mobiliteit’ Begeleiders van ‘uitwisselingen van korte duur van groepen leerlingen’ Gezamenlijke opleidingsevenementen van korte duur voor personeel Langdurige studiemobiliteit van leerlingen (“IPM” onder LLP) Langdurige onderwijs- of opleidingsopdrachten

Hoe maak ik mijn partnerschap “strategischer”: introductie KA2 2014: Aangevraagd: 119 voor S2S (incl. 30 basisonderwijs) waarvan 47 als coördinator (8 basisonderwijs); 14 (als coördinator) voor andere binnen schoolonderwijs; goedgekeurd: 20 S2S (incl. 4 basisonderwijs) waarvan 5 als coördinator (0 basisonderwijs); 3 andere Redenen: Lager beschikbaar budget (1 mio € ipv 1,6 mio €) Ander financieringssysteem Drempelvrees bij basisonderwijs (te?) veel aanvragen met Vlaamse coördinator (te?) grote partnerschappen (6-8 gemiddeld) (te?) grote budgetten Onvoldoende kwaliteit (<60%): bij slechts 20% een probleem! P 10

Hoe maak ik mijn partnerschap “strategischer”: frequente “kwaliteitsproblemen” Niet altijd “strategisch”: elkaar leren kennen, leren van elkaar,… Relevantie: “nice to have” maar geen “must have”, gebrekkige nodenanalyse, doelstellingen die niet sporen met noden en/of Europese prioriteiten,… maw: waarom is dit project nodig, nuttig en Europees? Kwaliteit van het activiteitenplan: warrig, vaag, weinig coherentie noden-doelstellingen-activiteiten-resultaten, warrig/fout/vreemd budget,… maw: wie gaat wat doen, wanneer, hoe en met welk budget? Kwaliteit van het projectteam & de maatregelen voor samenwerking: hoe zit het met de noden, de expertise en de verantwoordelijkheden van de verschillende partners; hoe gaan ze samenwerken, afspraken maken,…? Maw: waarom DIT partnerschap, DEZE partners? Impact en disseminatie: welke effecten zullen er zijn en welke resultaten; hoe en naar/door wie gaan die verder verspreid/gebruikt worden? Maw: wat op het einde en nadien? P 11

Hoe maak ik mijn partnerschap “strategischer”: tips? Overtuig: wees volledig en toch bondig! Begin bij het begin: waarom dit project? Waarom dit partnerschap? Denk “proportioneel”: “omvang” in de lijn van ambities! “Ken de Call”: vertrek van de Europese prioriteiten! Niet beweren, maar bewijzen: baseer je op concrete (eigen!) noden en geef aan hoe je die vastgesteld hebt (“needs analysis”) Wees concreet: maak duidelijk wat je precies gaat doen Vraag hulp: laat je aanvraag nalezen door een “kritische vriend”! Bewaak de kwaliteit: hoe ga je garanderen dat de beoogde effecten bereikt worden? Wat en hoe ga je evalueren? Denk verder: wat na het project? Wat na het stoppen van de subsidie? Wat gebeurt er dan met de resultaten/aanpak? Denk ruimer: in hoeverre kan je samenwerken buiten het onderwijsveld? Of de projectresultaten ook dààr benutten? P 12

Erasmus+ KA2 Kwaliteitscriteria “Relevance” (30 ptn) “Quality of the project design and implementation” (20 ptn) “Quality of the project team and the cooperation arrangements” (20 ptn) “Impact and dissemination” (30 ptn) Min. nodig om te slagen: 60% in totaal én 50% per criterium “Proportionaliteit” !

Erasmus+ KA2 Kwaliteitscriteria “RELEVANTIE” : “waarom?” (30 ptn) Relevant i.f.v. beleidsdoelstellingen (algemene + domein, cf. infra) Relevant voor doelgroep, partnerorganisaties, sector,… O.b.v. goede “needs analysis”! Duidelijke en realistische doelstellingen i.f.v. noden Europese meerwaarde: resultaten niet mogelijk via louter nationaal project Resultaten mogelijk ook relevant voor andere sectoren Innovatief, biedt meerwaarde t.o.v. eerdere projecten

KA2 – kwaliteitscriteria Relevantie: prioriteiten (1) Erasmus+ KA2 – kwaliteitscriteria Relevantie: prioriteiten (1) ALGEMENE PRIORITEITEN Ontwikkelen basis- en transversale vaardigheden (ondernemerschap, digitale vaardigheden, meertaligheid) d.m.v. innovatieve pedagogische benaderingen en ontwikkeling van passende evaluatie- en certificeringsmethoden Verbetering van integratie van ICT in onderwijs/leerproces Versterken van samenhang tussen instrumenten voor transparantie en erkenning Onderwijs/opleidingsfinanciering afstemmen op nieuwe behoeften

Europese basisvaardigheden of “sleutelcompetenties” 1. Communicatie in de moedertaal 2. Communicatie in vreemde talen 3. Wiskundige competentie en basiscompetenties op het gebied van exacte wetenschappen en technologie 4. Digitale competentie 5. Leercompetentie 6. Sociale en burgerschapscompetentie 7. Ontwikkeling van initiatief en ondernemerszin 8. Cultureel bewustzijn en culturele expressie  Brochure: http://www.vvn.be/wp-content/uploads/2011/04/Leen_Alaerts_sleutelcompetentieseuropa.pdf  Europees “Key Competence Network on School Education (KeyCoNet)” (met AKOV): http://keyconet.eun.org/

KA2 – kwaliteitscriteria Relevantie: prioriteiten (2) Erasmus+ KA2 – kwaliteitscriteria Relevantie: prioriteiten (2) VOOR HET SCHOOLONDERWIJS Verbetering van opleidingsniveau van jongeren, vooral van zij die de school vroegtijdig dreigen te verlaten of met geringe basisvaardigheden (in wiskunde, wetenschappen en geletterdheid) Hoogwaardig en toegankelijk onderwijs en opvang voor jonge kinderen (“early childhood education & care – ECEC”) Herziening en versterking van het beroepsprofiel van de onderwijsberoepen

School education policy priority Improving the attainment of young people, particularly those at risk of early school leaving (ESL) In line with the Council Recommendation and the key messages of the Thematic Working group, projects might for example focus on: Supporting schools to develop conducive, welcoming and supportive learning environments that focus on the needs of individual pupils Supporting cooperation in and around schools Supporting schools to open-up and cooperate with external actors NB: these are examples of possible relevant topics, not an exhaustive list Projects supporting schools to develop conducive, welcoming and supportive learning environments (including the physical environment) that focus on the needs of individual pupils. For example, projects aimed at detecting emerging difficulties and early signs of ESL at an early stage; projects aimed at promoting individual learning support (especially for pupils more at risk of ESL) and learning based on students-focused methods; measures to improve the motivation and resilience of pupils (including through extracurricular and out-of-school activities); projects aimed at developing a positive classroom climate (including through preventing/tackling bullying and improving school well-being); initiative to make curricula more relevant and engaging. Projects supporting cooperation in and around schools. For example, projects aimed at better involving parents and pupils in school decision-making; measures to empower families and parents to engage in and support their children’s education; measures to raise awareness of parents about ESL (recognising early signs of disengagement, academic difficulties, etc.); projects aimed at developing/reinforcing multi-professional approaches and teamwork within the school (including by involving professionals outside the school). Projects supporting schools to open-up and cooperate with external actors (other schools, local communities, local business, cultural organisations, guidance services, youth services and organisations, etc.) to create synergies in order to prevent/combat ESL. Projects might for example aim at creating synergies between the formal and non-formal education sectors (including second chance schools, where existing).

School education policy priority Improving the attainment of young people with low basic skills in Maths, Science and Literacy To support the achievement of the European benchmark, projects might for example: Help to identify and monitor students in need of support for improving their attainment in basic skills Help to develop basic skills within a holistic approach to school education (e.g. across the curriculum) Create conditions for personalized teaching and learning in order to support each pupil in improving his/her basic skills NB: these are examples of possible relevant topics, not an exhaustive list Projects that help to identify and monitor students in need of support for improving their attainment in basic skills (perhaps focusing on students with e.g. low socio-economic and/or migrant background) and provide strong, integrated support early on. Projects that help to develop basic skills within a holistic approach to school education e.g. organization of schools into community learning centres, with the participation of families, public-health and social services, businesses, civic players, public-private partnerships, etc., focusing on equity and cooperation rather than choice and competition. For example, measures to increase parental involvement, support for parents that wish to assist their children in learning process, and also benefitting from the support from parents. Projects which create conditions for personalised teaching and learning in order to support each pupil in improving his/her basic skills. For example pupil-centred, ICT-enabled, project-driven learning.

School education policy priority Projects focusing specifically on Maths and Science might for example deal with: Teaching maths and science (MST) in a broader context and with real-life relevance Integrating the teaching of MST with other subjects in a multidisciplinary and interdisciplinary manner NB: these are examples of possible relevant topics, not an exhaustive list Focus on Maths and Science Projects aiming at teaching maths and science (MST) in broader context and with real-life relevance. For example, promoting the appreciation of MST among all pupils. Projects that integrate the teaching of MST with other subjects in a multidisciplinary and interdisciplinary manner. For example, mainstreaming numeracy and science across the curriculum and setting explicit curricular standards for MST.

School education policy priorities In line with the recommendations of the High Level Group and the Council Conclusions, projects focusing on Literacy might for example deal with: Creating a literate environment Strengthening parental involvement Integrating the teaching of literacy with other subjects Creating conditions for personalised teaching and learning in order to support each pupil Increasing reading motivation NB: these are examples of possible relevant topics, not an exhaustive list Projects that create a literate environment for learners, making books and other reading materials easily available at home, in schools, libraries and beyond, on paper and online, or in other ways stimulate reading and access to books. Projects that strengthen parental involvement, benefitting from the support from parents as well as providing help for parents who wish to improve their skills and increase their confidence to engage their children in language development and reading for pleasure. Projects that integrate the teaching of literacy with other subjects in a multidisciplinary and interdisciplinary manner. For example, mainstreaming literacy across the curriculum. Projects which create conditions for personalised teaching and learning in order to support each pupil, on the principle that everyone can learn to read and write with the right encouragement and support. Projects targeted at increasing reading motivation, especially for those who are low achievers in reading.

School education policy priority Developing high quality and accessible Early Childhood Education and Care (ECEC) services For example, projects might: Aim to develop a holistic and overarching age-appropriate curriculum or pedagogical framework Promote a coherent vision on the yearly years Facilitate transition from ECEC to primary school Strengthen the professionalization of ECEC staff Support wider access in an inclusive way to high-quality ECEC services Support the establishment of comprehensive integrated services Aim to establish quality assurance mechanisms NB: these are examples of possible relevant topics, not an exhaustive list Projects aiming to develop an overarching age-appropriate curriculum or pedagogical framework that promotes a holistic approach to the children. For example, projects addressing their diverse needs, incl. cognitive, social, emotional and physical. Projects promoting a systemic and coherent vision on the early years (from birth to compulsory school age). For example, projects that enable dialogue between actors of a wide range of sectors involved in early years policies, such as education, social affairs, family affairs, health, employment, integration and children's rights from governmental and non-governmental organisations and the parents. Projects facilitating transition from early childhood education and care to primary school. For example, projects targeted at disadvantaged children to prevent unjustified enrolment into special needs education. Projects helping the professionalization of ECEC staff. For example, training of staff on how to address diversity, enhance inclusion and improve the working conditions of staff. Projects supporting widen access in an inclusive way to high-quality ECEC services. For example, projects showing how to facilitate access to disadvantaged groups to mainstream facilities. Projects supporting the establishment of comprehensive integrated services. For example, projects that promote measures targeting child protection, health, housing, integration, which are particularly beneficial for the disadvantaged. Projects aiming to establish quality assurance mechanisms. For example, projects that include competence requirements of staff (or of teams of staff), pedagogical orientations and standards, a regulatory framework for early childhood services, child outcomes for monitoring child development in order to identify problems early and intervene in time.

School education policy priority Revising and strengthening the professional profile of the teaching professions For example, projects might focus on: Developing effective initial and continuous professional learning of teaching staff Helping teaching staff to keep on learning and developing Including the school leaders in the continuous professional development of the teaching staff Developing the capacity of the future and current schools staff to deal with ESL and improvements in basic skills NB: these are examples of possible relevant topics, not an exhaustive list Projects focusing on effective initial and continuous professional learning of teaching staff. For example, projects that aim to strengthen team work and collaboration among teaching staff, allow adequate time for preparation, experimentation, reflection and follow-up, and are relevant to the specific needs of the teacher, and to the actual classroom reality; Projects helping teaching staff to keep on learning and developing. For example, projects promoting active ways of continuous professional development, such as observing and collaborating with peers and reflecting critically on the experience, or projects in which teaching staff are expected to facilitate active knowledge construction by learners. Projects including the school leaders in the continuous professional development of the teaching staff. For example, projects facilitating the provision of regular constructive feedback about their teaching competences; which should feed into the construction of individualised learning plans, embedded in the overall school development plan. Projects aimed at developing the capacity of the future and current school staff, especially teachers, to deal with ESL and improvement of attainment in basic skills (maths, science, literacy). For example, projects promoting a better understanding of ESL and basic skills teaching in initial and continuous professional development for school staff; projects aimed at supporting teachers in dealing with at risk pupils.

Erasmus+ KA2 Kwaliteitscriteria KWALITEIT VAN PROJECTONTWERP EN –UITVOERING: “wat, hoe en wanneer?” (op 20) Helder, volledig werkprogramma met duidelijke beschrijving van voorbereiding, uitvoering, monitoring, evaluatie en disseminatie Duidelijke tijdstabel (in annex) ! Coherentie tussen noden-doelstellingen-activiteiten-resultaten Realistisch budget (“cost-effective”, “good value for money”) Grondig uitgewerkte en goed omkaderde leermobiliteiten die relevant zijn i.f.v. de projectdoelstellingen Bij activiteiten van leerlingen: geïntegreerd in het curriculum! Duidelijke beschrijving van erkenning van resultaten van leermobiliteiten (Europass!)

Erasmus+ KA2 Kwaliteitscriteria Kwaliteit v/h projectteam en de samenwerkingsregelingen: “Wie?” (op 20) Goed gekozen samenstelling (expertise!) van het partnerschap i.f.v. effectieve en efficiënte uitvoering van het project Goede taakverdeling en evenwichtige betrokkenheid van alle partners Betrokkenheid van nieuwkomers waar bovendien belangrijke impact op verwacht kan worden Goede maatregelen i.v.m. projectcoördinatie, communicatie en samenwerking tussen de partners

Erasmus+ KA2 Kwaliteitscriteria EFFECT EN VERSPREIDING (op 30) maatregelen om resultaten te evalueren; effect op de deelnemers, de organisaties én daarbuiten; kwaliteit v/h disseminatieplan (= maatregelen om resultaten te verspreiden binnen de organisatie én daarbuiten); vrije toegankelijkheid van resultaten; duurzaamheid (bvb. via eTwinning) Denk aan www.schooleducationgateway.eu !

Een aanvraag indienen: ECAS & “PI-code” Wat & Waarom? ECAS  “PI-code” = unieke registratiecode voor de organisatie; vereist als aanvrager van én als partnerorganisatie in projecten! Hoe? ECAS: login & paswoord bekomen (“sign up”) http://ec.europa.eu/education/participants/portal/desktop/en/home.html Organisations register “Register Organisation” (later “MO”- of “modify organisation”-knop) ECAS login & paswoord (werk met generieke account i.p.v. persoonlijke!) Registreer de organisatie Ontvang “PI-code” (ook via email) “Legal Entity Form” (+ bijlage) en “Financial Identification Form” opladen Technische ondersteuning?  “support”  “FAQ” & “contact”

Het aanvraagformulier Downloaden, opslaan, dan pas openen (normaal geen probleem want ZIP-file) Javascript activeren (“eenmalig voor dit document”); soms ook “alle functies inschakelen” (zelfs meerdere keren) Invullen in de voertaal van het project “Validate”-knop op elke bladzijde (kan ook op het einde) “start date”: tussen 1/9 en 31/12/2015; duration: 24 tot 36 maand (maar einde uiterlijk op 31/8/2018 dus project van 36 maand moet starten op 1/9/2015!) B.2 : NA = BE02 ! C : max. 3 kiezen - cf. Europese prioriteiten ! D :“PIC” voor elke partner

Het aanvraagformulier E. Lijkt beperkt maar omvat toch al “relevance”, “quality of the project team & cooperation arrangements” én (deel van) “impact” ! F.1. Hoort eigenlijk al bij “Implementation” G: Implementation: projectactiviteiten onder “projectmanagement & implementation” opsommen en nummeren (belangrijk voor tijdstabel in annex!); hier bvb “transnational project meetings” (zuiver projectmanagement, beperkt aantal deelnemers, zelden leerlingen) G. Niet alle (eind)producten zijn “Intellectual outputs”!

Het aanvraagformulier G.1. “learning/teaching/training activities”: Meerwaarde = ??? (want: KA2 = geen “mobiliteitsprojecten”!) leerkrachten die leerlingen begeleiden (“teachers accompanying…”): aparte activiteit! Dus geen “accompanying persons” binnen een “activity” want dat zijn begeleiders van deelnemers met een beperking! H. “Impact & dissemination” ! I : budget: “het onderste uit de kan halen” is niét de beste keuze… J. Summary: tekst kan gebruikt worden door Europese Commissie dus ook in het Engels (evt. 2x!) K : checklist: nakijken! M: kies “print declaration of honour “, laten ondertekenen, toevoegen onder “N. Annexes” ;

Het aanvraagformulier N. Annexes: “declaration of honour” én “template for timetable of activities” (géén mandate letters in dit type project) O: knop “submit online” aanklikken Formulier opslaan/printen na indiening: “Submission summary” is (enige!) bewijs van tijdige en correcte online indiening Problemen?  “mislukte” (maar tijdig geprobeerde!) aanvraag binnen 2u na deadline via email aan EPOS bezorgen, mét alle bijlagen, inclusief “snapshot” van foutmelding onder “submission summary” Aanvraag aanpassen?  opnieuw “submitten” kan, mits tijdig; laatste tijdig ingediende aanvraag telt!

KA2: Aanvraag- en selectieprocedure Registratie via ECAS en “PI-Code” (tijdig!) Indiening van het aanvraagformulier tegen 31/3/2015 (12u ‘s middags, tijdzone Brussel) Ontvankelijkheidscontrole (en evt. nieuws) (cf. “checklist” in aanvraagformulier) Inhoudelijke beoordeling door 2 (of zelfs 3) externe experten o.b.v. “relevantie” (30 ptn), “kwaliteit van de projectbeschrijving” (20 ptn) “kwaliteit van het projectteam en de samenwerkingsregelingen” (20 ptn) en “impact & disseminatie” (30 ptn) (cf. “guide for experts”) Min. nodig om te slagen: 60% in totaal en 50% per criterium Beslissing (uiterlijk eind mei) en evt. contractualisering