Bedrijfsprocessen en commerciële functies Inkoop: management en control (1)

Geen shopping Wat is inkoop? betreft alle activiteiten waarvoor een factuur ontvangen wordt gericht op het managen van leveranciersrelaties met als doel: verzekeren van toeleveringen consistentie in kwaliteit kostreductie product innovatie efficientie verbetering

Toenemend belang inkoop in organisaties Oorzaken: Toenemende internationale concurrentie Snel wisselende technologiën Toenemende eisen afnemers Gevolgen voor de inkoopfunctie: Heroriëntering op inkoopbeleid = strategisch leveranciers management Heroriëntering op eigen activiteiten = outsourcing management

Het Inkoopprocesmodel (Van Weele)

Inkoopprocesmodel: gedetailleerd Nazorg en evaluatie Specificeren Selecteren Contracteren Bestellen Bewaken Verzekeren adequate leveranciers selectie Leverancier prestatie evaluatie Proces rol - Bepalen specificatie - Concept contract - Vastleggen - Vastleggen expeditie bestelroutine proces Elementen - functionele Voorselectie leveranciers - Contract - Uitwerken - Expeditie Afhandelen contractuele problemen specificatie expertise bestelroutines - 'Trouble- shooting' - Technische - Onderhandelings - Orderafhandeling aanpassingen Aanvraag offertes expertise Vendor rating & evaluatie - Inbreng lever- ancier’s kennis Docu- menten - Functionele Voorstel leverancier selectie - Contract - Bestelling Leverprestatie registratie - Vendor balanced score card - Vendor ranking specificatie - Norm/spec. control

Case Chaos bij Telecom Opdracht 1: Maak een analyse van de problemen die er spelen. Opdracht 2: Kom met voorstellen hoe de problemen op te lossen. 7 - 6

Het Racewagenmodel

Het Klantwaardeprofiel (Tracey & Wiersema)

Trends in inkoopmanagement en control Coördinatie van inkoopbehoeften binnen ondernemingen met diverse vestigingen = centraal versus decentraal Global sourcing en offshoring. Integratie van inkoop en leveranciers in productontwikkeling = early supplier involvement Reciprociteitafspraken en compensatieverplichtingen (JSF). Duurzaam inkopen = maatschappelijk verantwoord ondernemen

Drie vormen van inbedding van de inkoopfunctie Gecentraliseerd Strategische en tactische inkoopbeslissingen worden centraal gemaakt. Operationele beslissingen bij werkmaatschappijen Lange termijn afspraken met vaste leveranciers Gedecentraliseerd Meestal in organisaties met divisie structuur met winst/verlies verantwoordelijkheid Mn als er weinig synergie is tussen inkoopgoederen van verschillende BU’s Hybride Vooral interessant als basisgoederen voor verschillende BU’s/werkmaatschappijen het zelfde zijn Levert meer uniformiteit en onderhandelingsmacht op

Keuze tussen centrale en decentrale inkooporganisatie gecentraliseerd gedecentraliseerd gemeenschappelijkheid inkoopbehoeften ↑ ↓ geografische spreiding machtconcentratie in toelevermarkt besparingspotentieel benodigde expertise mate van prijsstabiliteit klantwensen mbt productspecificaties

Nadenkertje Er komt een nieuwe inkoopmanager. Aan wie moet deze rapporteren/verantwoording afleggen: Financieel manager Productie manager Logistieke manager Elk van de genoemde opties rapporteert op het zelfde hierarchische niveau. Wat zijn voor/nadelen van elk van de drie opties? Welke optie heeft uw voorkeur?

Decision Making Unit (DMU) en sourcing teams Decision-making units (DMUs) zijn groepen van personen in een organistie die betrokken zijn bij aankoopbeslissingen Wat is de rol van de controller in dergelijke teams? rollen in de dmu gatekeeper beinvloeder beslisser koper user

Functionele betrokkenheid in high-tech organisaties 14

Casus inkoopmanagement eigen organisatie percentage inkoopuitgaven tov totale omzet/budget inkoopkosten: kosten tbv het inkoopproces (mensen en middelen) Inkoopbeleid (wat?) inkooporganisatie (wie en waar?) inkoopprocessen (hoe?) Basale vragen: Wordt inkoop in voldoende mate als een bedrijfsproces gemanaged? Worden de leveranciers (relaties) in voldoende mate gemanaged? Maw Is inkoop in control?

Strategisch leveranciers management: Inkoopfoliomatrix van Kraljic

Typologie van Marktvormen (Van Weele,1990)

Dutch Windmill (Philips/Purspective) Relatie waarde L H Relatie kosten L

Inkoopresultaatmeting

Casus Leveranciers- managementsysteem Aantal leveranciers aan de poort Wat voor soort leveranciers zijn dat? Is er een database met leveranciersinformatie? Wat zou er in een dergelijke database moeten staan? Welke rol speelt de controler hierbij?

Harink’s Purchasing Intelligence System