EFFECT VAN INTEGRAAL BELEID OP ALCOHOLGEBRUIK BIJ JONGEREN 30 oktober 2014 NVAG themamiddag Gezondheidsverschillen: iedereen even gezond, of iedereen gezonder? EFFECT VAN INTEGRAAL BELEID OP ALCOHOLGEBRUIK BIJ JONGEREN Dr. Moniek de Goeij, Prof. dr. Anton Kunst Afdeling Sociale Geneeskunde AMC Universiteit van Amsterdam a.kunst@amc.uva.nl

Achtergrond Alcoholgebruik Integraal beleid Complex gedrag met grote gevolgen voor gezondheid Wordt beïnvloed door persoonlijke (houding en kennis) en omgevingsdeterminanten (beschikbaarheid en betaalbaarheid) Integraal beleid Gecoördineerde aanpak van verschillende beleidssectoren (en actoren) om gezamenlijk m.b.v. verschillende type beleidsinstrumenten alle determinanten aan te pakken

Vraagstelling Hoofdvraag Deelvragen Wat is de impact van lokaal integraal beleid op alcoholgebruik bij jongeren <16 jaar in Brabant? Deelvragen Hebben gemeenten met een sterker integraal beleid een grotere afname van alcoholgebruik? Verschillen de effecten tussen jongens en meisjes en tussen jongeren met laag en hoog opleidingsniveau?

Design Voormeting (2007) en nameting (2011) t.a.v. integraal beleid ontwikkeld tussen 2007 en 2011 Case-control design: vergelijking van gemeenten met veel versus weinig integraal beleid Onderscheid naar opleidingsniveau jongeren (en geslacht en leeftijd)

Data Regionaal beleid Gemeentelijk beleid Deelname aan regionaal alcohol preventie project Gemeentelijk beleid Nota’s van beleidsperiode 2007-2011 Internet: Google en gemeente site Beleidssectoren: gezondheid, veiligheid, jeugd, evenementen en horeca Nota beschikbaar voor ≥3 sectoren (56 gemeenten) Interventies: voor 2011 gestart

Meting integraal beleid: gemeentelijk niveau Multi sectoraal: % nota’s van verschillende beleidssectoren waarin minimaal één alcoholinterventie wordt genoemd Zwak (<50%, kwartiel 1) Midden (50-80%, kwartiel 2-3) Sterk (>80%, kwartiel 4) Diversiteit instrumenten: % van totaal aantal interventies die zich op regelgeving en handhaving richten Zwak (<33%, kwartiel 1) Midden (33-60%, kwartiel 2-3) Sterk (>60%, kwartiel 4) Wel tijdens de presentatie van onze 2 metingen uitleggen dat we nota’s hebben verzameld en alcoholinterventies hebben geëxtraheerd: Nota’s op het gebied van gezondheid, veiligheid, evenementen, horeca en jeugd via internet (2007-2011) Analyses: gemeenten met ≥3 gevonden nota’s (n=62, van 68) Alle beschreven alcoholinterventies geëxtraheerd

Meting alcoholgebruik Data 2007 en 2011 GGD Hart voor Brabant, West-Brabant en Brabant-Zuidoost Uitkomstmaten Startleeftijd drinken (in jaren) Regelmatig drinken (≥1 drankjes op ≥1 gelegenheid) Wekelijks drinken (≥0,5 glazen per week) Veel drinken (≥5 glazen per week) Binge drinken (≥5 drankjes op ≥1 gelegenheid)

Statistische analyses Multilevel regressie modellen Individu en gemeente als level Lineair (beta) en logistisch (OR) Gecontroleerd voor Geslacht, leeftijd, etniciteit, opleiding, gemeente grootte Strata gebaseerd op Geslacht, opleiding

Regionaal beleid en ‘Weekly drinking’ WB : None – OR 1,00 WB: 16 min geen goed begin – OR 0,68 (0,53;0,87)* HvB: Think before you drink – OR 0,91 (0,71;1,17) BZO: Laat je niet flessen – OR 0,75 (0,59;0,95)* * p < 0,05: gecorrigeerd voor leeftijd, geslacht, educatie, etniciteit Overall: 30.6% van de gemeenten laten aan afname in binge drinkers zien <16 jaar: 51.6% laten een afname in binge drinkers zien >=16 jaar: 14.5% laten een afname in binge drinkers zien

‘Multi-sectoral involvement’ - ‘age of onset’ Weak – Beta 0,00 Moderate – Beta 0,10 (-0,09;0,29) Strong – Beta 0,26 (0,01;0,51)* Jongens * p < 0,05: gecorrigeerd voor leeftijd, geslacht, educatie, etniciteit Overall: 30.6% van de gemeenten laten aan afname in binge drinkers zien <16 jaar: 51.6% laten een afname in binge drinkers zien >=16 jaar: 14.5% laten een afname in binge drinkers zien

‘Instrument diversity’- ‘heavy drinking’ Weak – OR 0,00 Moderate – OR 0,88 (0,63;1,23) Strong – OR 0,64 (0,43;0,95)* Hoog opleidingsniveau * p < 0,05: gecorrigeerd voor leeftijd, geslacht, educatie, etniciteit Overall: 30.6% van de gemeenten laten aan afname in binge drinkers zien <16 jaar: 51.6% laten een afname in binge drinkers zien >=16 jaar: 14.5% laten een afname in binge drinkers zien

‘Instrument diversity’- ‘heavy drinking’: tabel 4

Vraagstelling Hoofdvraag Deelvragen Wat is de impact van lokaal integraal beleid op alcoholgebruik bij jongeren <16 jaar in Brabant? Deelvragen Hebben gemeenten met een sterker integraal beleid een grotere afname van alcoholgebruik? Verschillen de effecten tussen jongens en meisjes en tussen jongeren met laag en hoog opleidingsniveau?

End a.kunst@amc.uva.nl

Nader onderzoek van 6 Brabantse gemeenten met een ‘sterk’ geïntegreerd beleid: hoe kwam een sterkere daling van alcoholgebruik tot stand?