Omgaan met grondverzet op de werf: praktische kijk Informatie-Ontbijtvergadering MATEXPO – 02 september 2009 door Cindy Bullens – Grondbank i.s.m. Tedewest

Inhoudsopgave Wetgeving – Verantwoordelijkheden Traceerbaarheid – documenten Werfopvolging Bestek Veel Voorkomende Vragen

Wetgeving - Verantwoordelijkheden

Technisch verslag verplicht? Voor alle gebruik van uitgegraven bodem als bodem of als bouwkundig bodemgebruik, behalve: Afkomstig van niet-verdachte grond + totale uitgraving bedraagt minder dan 250m³ (tenzij samengestelde partij van meer dan 250m³) Afkomstig van verdachte grond + totale uitgraving minder dan 250m³ + gebruikt binnen de kadastrale werkzone (volgens Code van Goede Praktijk) Gebruik binnen de Zone voor Gebruik ter Plaatse (volgens Code van Goede Praktijk) Herbruikt ikv bodemsanering (volgens voorwaarden conformiteitsattest vh bodemsaneringsproject)

Verantwoordelijkheden opdrachtgever = initiatiefnemer grondwerken TV laten opmaken (vóór aanvang werken of via toestemming op TOP/CGR/vergunde inrichting) TV overmaken aan BBO ter conformverklaring Clausules in bestek die naleving grondverzetsregeling waarborgen Technisch verslag Specifieke posten Controle en opvolging Wat als er geen TV is vóór aanvang werken? Opmaak TV blijft verantwoordelijkheid van initiatiefnemer Afvoer naar TOP/CGR mits grondtransportmelding Opmaak TV bij TOP/CGR en conformverklaring vóór effectieve gebruik van de partij

Verantwoordelijkheden aannemer = uitvoerder grondwerken Melding start werken Aanvraag documenten vooraf aan elke verplaatsing grond Afvoer TOP/CGR: grondtransportmelding Afvoer voor gebruik: grondverzettoelating (wordt na afronding van werken omgezet in bodembeheerrapport) Kopie bodembeheerrapport overmaken aan initiatiefnemer grondwerken én eindgebruiker (uitgezonderd bij verdeling in kleine hoeveelheden) Naleving voorwaarden conformverklaring

Overzicht documenten bij uitvoering Traceerbaarheid Overzicht documenten bij uitvoering

Initiatiefnemer grondverzet Uitvoerder grondwerken

Aandachtspunten opmaak Technisch Verslag Door erkende bodemsaneringsdeskundige (EBD) Doel = beperking risico’s, inschatting kostprijs Rekening houden met bestaande toestand: gekende verontreinigingen, voorgaande onderzoeken,… Rekening houden met ontworpen toestand: gekende ophogingszones, gepland gebruik, wijzigingen ontwerp,… Rekening houden met praktische uitvoering: aard uitgraving, werkruimte, realistische volumes, beperkingen op steengehalte,… Goede informatie-uitwisseling voorkomt meerkosten in uitvoering en zorgt voor haalbare uitvoering

Conformverklaring conformverklaring Het TV (en eventuele addenda) wordt behandeld door een erkende bodembeheer-organisatie (BBO) conformverklaring Tegenstelbaarheid conformverklaring andere BBO BBO kan uitvoeringsbepalingen voor gebruik opnemen De conformverklaring is een werkinstrument Overzicht kwaliteiten en volumes Overzicht afspraken Aandachtspunten bij uitvoering ~ gevolgen voor kosten (belang bij opmaak bestek) Basis voor verder overleg

Overleg is de sleutel tot succes! Overleg met ontwerper – EBD - Grondbank Grondstromen in kaart brengen (incl. ophogingszones) Aandachtspunten bij uitvoering bespreken Onzekerheden bij uitvoering tot minimum beperken (bv. bijkomende bemonstering,…) Kostenbeperkende maatregelen (aanpassing ontwerp, afweging risico-evaluatie vs bijkomend onderzoek,…) Basis voor bestek Bij te sturen obv input aannemer

Initiatiefnemer grondverzet Uitvoerder grondwerken

Documenten vóór uitvoering Stap 1 - melding start werken Steeds verplicht indien TV werd opgemaakt Bij de BBO waar de documenten worden aangevraagd Mogelijk vóór aanvraag BBR Bij aanvraag BBR: aanvraag = melding Stap 2 - melding bij afvoer naar TOP/CGR Geen gebruik => melding volstaat Bij BBO Steeds vóór aanvang transporten B-, C- en E-TOP’s of CGR’s (niet voor de W-TOP) Ook indien nog geen TV beschikbaar is Voor alle partijen van meer dan 250m³ Voor partijen van meer dan 50m³ (waarvoor opmaak TV verplicht is)

Documenten vóór uitvoering Stap 2 – aanvraag bodembeheerrapport Toepassing => noodzaak goedkeuring Bij BBO waar melding gebeurde Steeds vóór aanvang transporten of gebruik (ook bij vertrek vanaf TOP/CGR) Bij elke toepassing Binnen en buiten de werf/kadastrale werkzone Bodem, bouwkundig bodemgebruik, vormvast product Grondbank staat in voor snelle aflevering (online) BBR = toestemming (beperkt risico’s)

Documenten bij uitvoering werken Stap 3 – toepassing uitgegraven bodem Binnen werf Codes van Goede Praktijk voor gebruik binnen KWZ Voorwaarden gebruiksbrief Buiten de werf Voorwaarden grondtransporttoelating Gebruik transportdocument als onderdeel van de traceerbaarheidsprocedure (bv vrachtbon Grondbank) Afvoer naar TOP/CGR Grondtransportmelding Traceerbaarheid via werfrapportering

Bij afronding van het project Effectief verzette volume Extra vervoerders aanvullen Basis voor bodembeheerrapporten Let op: Grondwerker tekent voor (selectieve) uitvoering van de werken Afnemer tekent voor ontvangst

Documenten na uitvoering Stap 4 – eindverklaring Ontvangstbewijs afnemer = bevestiging levering partij op bestemming Uitvoerder grondwerken bevestigt correcte uitvoering (bv selectieve uitgraving) Overmaken aan BBO Stap 5 – bodembeheerrapport Opmaak obv eindverklaring Aannemer stuurt kopie naar Initiatiefnemer grondwerken Eindgebruiker bodem (opgelet, is niet altijd afnemer) Geen kopie eindgebruiker bij verdeling in kleine hoeveelheden 8 jaar bijhouden

Transport uitgegraven bodem Transportdocument bevat Plaats herkomst Plaats bestemming Gegevens aannemer Gegevens vervoerder Datum transport Hoeveelheid Verwijzing grondverzettoelating (nummer) Bv vrachtbon Grondbank Vervoerder aangesloten (+ onderaannemers) 5 jaar bijhouden

Gewestoverschrijdend transport Voldoen aan normen plaats van ‘bestemming’, maw voor gebruik in Vlaanderen werken volgens Vlarebo Hfdst XIII  TV en BBR Te analyseren parameters uitgebreid voor partijen van ongekende herkomst Bouwkundig bodemgebruik: geen analyse Vlareapakket meer Over landsgrenzen: tussenkomst OVAM ikv kennisgevingsdossier (mogelijk bijkomende analyses)

Traceerbaarheidsprocedure Grondbank Leidraad voor de aannemer Werfopvolging Traceerbaarheidsprocedure Grondbank Leidraad voor de aannemer

Rol initiatiefnemer grondwerken Werk met aangesloten aannemers Lever tijdig alle informatie voor de correcte opvolging van de grondverzetsregeling Maak afspraken over selectieve uitgraving, bestemmingen en bijhorende voorwaarden (uitloging, zeving,…) Inzage documenten afgeleverd door Grondbank vzw (niet enkel bij afronding)

Werfrapportering – waarom? Reconstructie werkzaamheden Enkel bij selectieve uitgraving Vorm te bepalen door aannemer (in combinatie met grondverzetsplan) Geeft overzicht van de partijen die werden Herbruikt binnen de werf + exacte locatie Afgevoerd naar nieuwe bestemming Afgevoerd naar TOP/CGR Opgeslagen op W-TOP  Bewijs van goede uitvoering

Werfrapportering – inhoud? Periode activiteit 3-delig nummer Plaats uitgraving (+ verwijzing grondverzetsplan) Plaats tussentijdse opslag Geschat volume (deel)partij eindbestemming (+ verwijzing grondverzetsplan) Partijen met bijkomende bemonstering of voorwaarden Tip Voorbeeldrapport Grondbank vzw Eigen rapportering naar opdrachtgever mits eenvoudige aanvullingen

Grondverzetsplan Fase 1 Week 12 Gebouw Afvoer GTT.01 Depot 2 210 zand Zone 3 Grondverzetsplan Fase 1 Week 12 Depot 2 210 zand Depot 3 921 zand Gebouw Zone 1 Afvoer GTT.01 Depot 1 210 teelaarde Zone 2 Depot 4 410 zand Op folie

OnderfunderingVloerplaat Zone 3 Grondverzetsplan Fase 2 Week 13 GB.02 Depot 2 210 zand Depot 3 921 zand OnderfunderingVloerplaat Afvoer GTT.01 Zone 1 Depot 1 210 teelaarde Zone 2 Depot 4 410 zand Op folie

Bestek

Bestek - Aandachtspunten Vertaling grondstromen naar posten Posten aanpassen aan besluit TV en uitvoeringbepalingen conformverklaring  discussies over interpretatie vermijden (bv kost zeving inbegrepen – toelating gebruik) Vertrekpunt = type gebruik Per type andere gebruiksvoorwaarden (bv zeving) Hergebruik op de werf (kadastrale werkzone(s)) Afvoer : 3 categorieën: Vrij gebruik Geen vrij gebruik, maar evt. via SOG of in bouwkundig bodemgebruik (nut uitloogonderzoek op voorhand) Geen gebruik mogelijk (reinigen, storten)

Bestek – Wegenis & Riolering Cfr. Nota Wegenis en rioleringswerken, Grondbank vzw Heterogeen karakter van het tracé (verschillende soorten verharding met eigen historiek, herstellingswerken, …) Verschillende kwaliteiten bij bemonstering Moeilijk af te perken op voorhand Haalbaarheid selectieve uitgraving Risico opbraak verharding Werken door verschillende aannemers (voorafgaandelijke werken aan nutsleidingen) Volume en kwaliteiten slechts indicatief in TV Bijkomende onzekerheid Voorstel voor bemonstering bij uitvoering bij afvoer Moeilijk te vervatten in een typebestek (verdere inlichtingen: Cel Ondersteuning Grondbank vzw)

Veel Voorkomende Vragen

Gebruiksmogelijkheden Bodem: ophoging, nivellering, opvulling putten, … Bouwkundig bodemgebruik: onderfundering wegenis, omhulling rioolbuizen, taludlichamen, …) Gebruik in een werk = constructieonderdeel functie duidelijk te onderscheiden van de rest van de bodem (wegeniswerk, rioleringswerk, dijklichaam, waterwerk, …) Vormvast product: bakstenen, dakpannen, zandcementmengsels, betonproducten

Lijst bouwkundig bodemgebruik M.B. 9 mei 2008 Overzicht van toegestane toepassingen - geen uitzonderingen (wegnemen onzekerheid) Bv. bermen, dijklichamen, landhoofden Kern = bouwkundig bodemgebruik Afdek voldoet steeds aan voorwaarden voor gebruik als bodem Bv. nutsleidingen Verhard: omhulling & fundering leiding + sleufaanvulling + wegkoffer Onverhard: enkel omhulling & fundering leiding

Onvoorziene omstandigheden – wat doen? Vermoeden van afwijking tov TV Geur, kleur, samenstelling, … Calamiteit (brandstof voertuigen,…) Gevolg kwaliteit niet meer gegarandeerd (documenten ongeldig) Verwittig (formulier of telefonisch): Bouwheer: afspraken, noodzaak verdere stappen (plichten ikv Bodemsaneringsdecreet) EBD: Bevestigt vermoeden adhv staalnames, analyses en/of terreinwaarnemingen, bakent zone af, adviseert dringende maatregelen, … Grondbank: coördinatie tussen partijen, aanpassing documenten (bv GTM voor verontreinigde partij),…

Kadastrale werkzone (KWZ) Instrument om licht verontreinigde gronden binnen (gedeelte van) de werf te hergebruiken Afgebakend door EBD obv historiek, gepland gebruik, zonering (overleg belangrijk) Evolutie cfr. Vlarebo 2008: houdt rekening met risico obv functie en historiek (éénrichtingsverkeer mogelijk) Voor wegenis meestal één KWZ obv functie binnen openbaar domein (gebruik heeft geen weerslag op omliggende percelen) Noot: Wegenis: resultaten mogen getoetst worden aan normen van BST V voor de bepaling van de hergebruiksmogelijkheden (risico-evaluatie) binnen de werf

W-TOP versus B-TOP Algemeen: ook andere wetgevingen relevant (bv vergunning) W-TOP Werfgebonden Opslag overschotten van (of bestemd voor) één werf Melding voor ingebruikname Goed huisvaderschap Contaminatie ondergrond voorkomen Gescheiden opslag garanderen Onderdeel werf B-TOP Bedrijfsgebonden Terrein aannemer/gemeente Opslag van partijen van verschillende herkomsten Aansluiting vereist Werken volgens draaiboek: regels voor opslag – samenvoeging Meer flexibiliteit bij bv. geen TV, zeving, bekalking of geen bestemming

Grondbank vzw Verantwoordelijke TOP’s, CGR’s en DOP’s Kathleen Wielant Tel 02 545 58 48 Verantwoordelijke Cel Ondersteuning Elisa Vermeulen & Andy Heurckmans Tel 02/545 58 83 Verantwoordelijke Projecten Opleidingen en workshops: Cindy Bullens Tel 02 /545 58 82 Afdelingshoofd Exploitatie Andy Heurckmans Tel 02/545 58 52 Verantwoordelijke Kwaliteit & Ontwikkeling Liesbet Van Cauwenberghe Tel. 02/545 58 84 Verklaring + vrachtdocuemnt toevoegen in bundel Grondbank adviseert toch een controlestaal te nemen om na te gaan of de partij voldoet aan de acceptatiecriteria

Afkortingen BBO Bodembeheerorganisatie BBR Bodembeheerrapport BSN              Bodemsaneringsnorm CGR            Centrum voor Grondreiniging CvGP           Code van Goede Praktijk EBSD           Erkende Bodemsaneringsdeskundige GB Gebruiksbrief GTM Grondtransportmelding GTT Grondtransporttoelating KWZ           Kadastrale Werkzone SAP Standaard Analyse Pakket SOG               Studie Ontvangende Grond TOP              Tussentijdse Opslagplaats TV                 Technisch Verslag VG                Verantwoordelijke Grondverzet VLAREA       Vlaams Reglement inzake Afvalvoorkoming en Beheer VLAREBO     Vlaams Reglement betreffende de Bodemsanering VO                Verontreiniging W-TOP          Werfgebonden Tussentijdse Opslagplaats