Workshop SLIMME SAMENVATTINGEN

Programma Vandaag: Volgende () week: Een helder format Een handig format (iedereen kan het) Volgende () week: Samenvattend schrijven: Leesbaar Logisch

De N-schijf

www.ppintaal.nl/lei

1 Een helder format

Wageningen UR LEI wil ook andere doelgroepen benaderen. Waarom Wageningen UR LEI wil ook andere doelgroepen benaderen. Doelgroepen die een ander dan een beleidsmatig of weten-schappelijk perspectief vragen.

Den modernen tijd stelt andere technische eisen aan publicaties. Waarom Den modernen tijd stelt andere technische eisen aan publicaties. Teksten zullen bestand moeten zijn tegen fragmentering en inter-connectiviteit, en zullen moeten voldoen aan de specificaties die “e-platformen” vragen.

Wat een klant binnen 0,8 sec. wil weten, staat bovenaan. Daarom Wat een klant binnen 0,8 sec. wil weten, staat bovenaan. Daarna bruist een cascade van logische teksteenheden in 3 paragrafen met alinea’s verder.

Daarom De samenvattingen ontsluiten de volledige publicaties, en linken ernaar door. Als etalage voor de publicatie gebruikt u ze op uw sites, mailt u ze als .pdf-bijlage, en print u ze naar believen.

De samenvattingen verwijzen naar de webpagina van de publicatie, Daarom De samenvattingen verwijzen naar de webpagina van de publicatie, en naar gerelateerde publicaties, zijn eenvoudig benaderbaar door derden en leveren logische ingangen voor zoekmachines.

Daarom De samenvattingen zijn geformuleerd in heldere, bondige logische zinnen, met een optimale ratio tussen vorm en inhoud, die pitchen op het web faciliteren, en vertalen vereenvoudigen.

Alle Slimme samenvattingen krijgen deze drie “tekstblokken”

Voorbeeld Samenvatting een samenvatting in een rapport een los te gebruiken samenvatting

Voorbeeld samenvattend schrijven

2 Een handig sjabloon

S1 De paragraaf Belangrijkste uitkomsten geeft in twee vaste alinea’s en een afbeelding antwoord op de klantvraag en op de onderzoeksvragen, en geeft die antwoorden grafisch weer.

Voorbeeld Belangrijkste uitkomsten

S1a De alinea Antwoord op de klantvraag in perspectief geeft in één zin het antwoord op de vraag van de klant. Vaak zal dit de belangrijkste onderzoeksvraag zijn, maar het kan ook een aggregatie van antwoorden op onderzoeksvragen vergen. Het “perspectief” is de reden van de klant voor het onderzoek.

Voorbeeld Antwoord op de klantvraag

Doe het zelf Antwoord op de klantvraag Open 1 van uw teksten als oefentekst en voeg het sjabloon slimsam_01.doc in voor de huidige Samenvatting Lees de huidige samenvatting en/of de conclusie Probeer de klantvraag te reconstrueren Beantwoord de klantvraag en type die in 1 zin tussen de <> Leg een hyperlink bijvoorbeeld naar de conclusie

Tussenspel Zie > Met Zie > legt u een hyperlink naar de hoofdstukken in het rapport waar dit antwoord uitgewerkt is. U kunt in plaats van > de titel van het hoofdstuk geven.

Tussenspel Hyperlinking in Word (1 uit 2) Zet de tekst van waaruit u wilt linken in een blok. Klik-rechts op dat blok Klik-links op Hyperlink

Hyperlinking in Word (2 uit 2) Klik Plaats in dit document Klik op de gewenste kop en klik OK

S1b De alinea Antwoord op de onderzoeksvragen Als de klantvraag vertaald is in een of meer onderzoeksvragen, staan de antwoorden daarop in deze alinea. U kunt deze alinea opvatten als bondig antwoord op vragen als hoe?, wie?, wat?, waar?, welke?, wanneer?, hoeveel?, gesteld aan het antwoord op de klantvraag. Maar pas op, in de beperking toont zich de meester!

Voorbeeld Antwoord op de onderzoeksvragen

Doe het zelf Antwoord op de onderzoeksvragen Probeer de onderzoeksvragen te reconstrueren Beantwoord de onderzoeksvragen en type die in zinnen tussen de <> Of stel vragen als hoe?, wie?, wat?, waar?, welke?, wanneer?, hoeveel?, aan de klantvraag Leg hyperlinks

S1c Een afbeelding Grafische weergave van de antwoorden De afbeelding geeft de belangrijkste uitkomsten in een grafiek, tabel of andere figuur weer. Gebruik het format voor figuren van uw publicatie:

Voorbeeld Grafische weergave

Doe het zelf Grafische weergave Zoek een afbeelding die de belangrijkste uitkomsten goed weergeeft. Zet die afbeelding in de template.

S2 De paragraaf Overige uitkomsten Deze paragraaf moet minstens één alinea met bijkomende onderzoeksresultaten bevatten. Maar het mogen er meer zijn.

Voorbeeld Overige uitkomsten

S2a, b, c Alinea’s Weergave van de overige uitkomsten Elke alinea van Overige uitkomsten biedt ruimte aan de “bijvangst”. In een rigide onderzoek passen alle uitkomsten onder de klantvraag en de onderzoeksvragen. Maar de echte wereld laat zich niet altijd dwingen: al onderzoekende vindt men. Vraag u wel steeds gewetensvol af, of een uitkomst ook interessant is voor uw klant.

Voorbeeld Alinea overige uitkomsten

Doe het zelf Overige uitkomsten Zoek een aantal “bijvangsten” Zet die als alinea’s 2 a, b, c etc. in de template.

S3 De paragraaf Methode De paragraaf Methode beschrijft in drie vaste alinea’s: de klantvraag, de onderzoeksvragen de onderzoeksmethode.

Voorbeeld Methode

S3a De alinea De klantvraag in perspectief Deze alinea beschrijft wat de klant wilde weten, en waarom. O, u ziet hier een hyperlink in de tekst: U mag waar u maar wilt hyperlinks invoegen, hoe meer hoe beter!

Voorbeeld De klantvraag in perspectief

Doe het zelf Klantvraag in perspectief Probeer de klantvraag te achterhalen Zet die als alinea in de template. Is er een hyperlink mogelijk?

S3b De alinea Vertaling in onderzoeksvragen Deze alinea beschrijft hoe WUR_LEI de klantvraag heeft vertaald in onderzoekbare vragen of stellingen.

Voorbeeld Vertaling in onderzoeksvragen

Doe het zelf Vertaling in onderzoeksvragen Probeer de onderzoeksvragen te achterhalen Zet die als alinea in de template.

S3c De alinea Hoofdlijnen onderzoeksmethode Deze alinea een bondige methodische onderbouwing, en waar nodig een relativering of bijzonderheden van het onderzoek.

Voorbeeld Hoofdlijnen onderzoeksmethode

Doe het zelf Hoofdlijnen onderzoeksmethode Formuleer de hoofdlijnen van uw onderzoeksmethode Zet die als alinea in de template.

Resumerend

Huiswerk Maak uw Slimme samenvatting(en) helemaal af: Verzamel ontbrekende tekst en afbeeldingen. Vraag uw coauteurs om een “peer opinion”. Mail uw resultaat naar ppverroen@ppintaal.nl

Bedankt voor uw aandacht Tot volgende week! www.ppintaal.nl/LEI

Workshop SLIMME SAMENVATTINGEN dag 2

Samenvattend schrijven 3 Samenvattend schrijven

Programma Vorige week: Vandaag: Een helder format Een handig format (iedereen kan het) Vandaag: Samenvattend schrijven: Leesbaar Logisch

Leesbaar schrijven: de OPA-methode

Grammaticale criteria voor duidelijke zinnen U leert de relaties kennen tussen het onderwerp, de persoonsvorm en de andere zinsdelen.

Meer hoeft u niet te weten om duidelijke zinnen te kunnen schrijven. Een lezer zoekt -onbewust- eerst de relatie tussen onderwerp en persoonsvorm. Daarna vult hij die relatie aan met informatie uit de andere zinsdelen.

Voordat u zinsdelen kunt benoemen, moet u ze leren onderscheiden. Bovendien moet u samengestelde zinnen kunnen onderscheiden.

Zinsdelen zijn groepen woorden die bij elkaar blijven als u de woordvolgorde van een zin probeert te veranderen. De binding tussen woorden in een zinsdeel is hechter dan die tussen woorden uit verschillende zinsdelen.

U kunt de zinsdelen van een zin herkennen door zo veel mogelijk varianten op die zin te bedenken. De woorden die in dezelfde volgorde bij elkaar blijven, vormen een zinsdeel. U moet wel de betekenis van de zin handhaven. En u mag geen zinnen maken, die naar uw gevoel "fout" zijn.

Zinnen Een goed, bruikbaar rapport voldoet aan alle eisen van PP. Voldoet een goed, bruikbaar rapport aan alle eisen van PP? Aan alle eisen van PP voldoet een goed, bruikbaar rapport. Voldoet aan alle eisen van PP een goed, bruikbaar rapport?

Zinsdelen (een goed, bruikbaar rapport) (voldoet) (aan alle eisen van PP)

Oefening Een programmeur dient foutloos te schrijven. Varianten: Dient een programmeur foutloos te schrijven? Foutloos dient een programmeur te schrijven. Te schrijven dient een programmeur foutloos.

Zinsdelen Een programmeur dient foutloos te schrijven.

Een zin is een zin als er een persoonsvorm in staat. Maar ook alles wat tussen hoofdletter en punt staat, is een zin. Als er twee of meer persoonsvormen tussen hoofdletter en punt staan, is het een samengestelde zin.

De persoonsvorm is het werkwoord in de zin dat verandert als u de zin van het enkelvoud in het meervoud zet, of andersom; en als u de zin van de tegenwoordige in de verleden tijd zet, of andersom.

De grens tussen de zinnen van een samengestelde zin ligt vaak bij woorden als die, dat, daarom, of bij een komma. Leg de grens waar uw gevoel zegt hem te leggen.

[Ik zie aan je stijl] [dat je een cursus schrijven nodig hebt.] [Ik zag aan je stijl] [dat je een cursus schrijven nodig had.] [Wij zagen aan jullie stijl] [dat jullie een cursus schrijven nodig hadden.]

Oefening Ik geloof dat de hele afdeling gisteren te laat was. geloof

Een zin is een zin als er een persoonsvorm in staat.

U hebt tussen neus en lippen door ook het onderwerp leren kennen. Het onderwerp is het zinsdeel dat bij de persoonsvorm hoort. Het is het zinsdeel dat met de persoonsvorm mee moet veranderen, wanneer u tijd of getal van de zin verandert.

[Ik zie aan je stijl] [dat je een cursus schrijven nodig hebt.] [Ik zag aan je stijl] [dat je een cursus schrijven nodig had.] [Wij zagen aan jullie stijl] [dat jullie een cursus schrijven nodig hadden.]

Oefening Beseft hij niet dat de ministerraad dit voorstel direct zal torpederen? [Beseft hij niet] [dat de ministerraad dit voorstel direct zal torpederen?] pv1: beseft pv2: zal o1: hij o2: de ministerraad

 De vier OPA-volgordes U kunt nu samengestelde zinnen in zinnen verdelen, en u kunt zinnen in zinsdelen verdelen. U herkent de belangrijkste zinsdelen: onderwerp en persoonsvorm. Alle andere zinsdelen noemen we voor het gemak "andere".

Vier mogelijke volgordes tussen onderwerp, persoonsvorm en andere OPA, de rechte volgorde: Wim bezuinigt al jaren. O P A POA, de vragende volgorde: Bezuinigt Wim al jaren? P O A APO, de omgekeerde volgorde: Al jaren bezuinigt Wim. A P O OAP, de bijzinsvolgorde: Ik betreur dat Wim al jaren bezuinigt. O A P

OPA, APO, POA, OAP zijn de vier grammaticale volgordes van de zes mogelijke. AOP en PAO zijn vrijwel nooit mogelijk OPA Jan zoent haar POA Zoent Jan haar APO Haar zoent Jan OAP Ik zie dat Jan haar zoent *AOP Haar Jan zoent* *PAO Zoent haar Jan*

Oefening De kat krabt de krullen van de trap. O P A A Sluwe Sjaantje sloeg de slome slager. O P A De postkoetspoetser poetst de postkoets met postkoetspoets. O P A A De blek vakte de mukken O P A

Zinsbouw: grammaticale criteria Gebruik weinig samengestelde zinnen Gebruik weinig bijzinnen Gebruik zo veel mogelijk OPA-zinnen Gebruik zo veel mogelijk bedrijvende OPA's Zorg dat er minstens een onderwerp en één persoonsvorm in een zin staan Neem het psychologisch onderwerp als grammaticaal onderwerp Operationaliseer de persoonsvorm Zet weinig andere zinsdelen tussen onderwerp en persoonsvorm

OPA-generator

Voorbeeld?

Logisch schrijven: de Macramé- methode 3b Logisch schrijven: de Macramé- methode

We maken even een wat filosofisch tussensprongetje. De zinnen van een paragraaf formuleren beweringen of redeneringen. Het onderscheid tussen een formulering en een bewering of redenering is vergelijkbaar met het onderscheid tussen vorm en inhoud.

De zinnen zijn steeds anders, de bewering die erachter zit is hetzelfde.

Zelden zult u in uw tekst slechts beweren Zelden zult u in uw tekst slechts beweren. U bent al snel aan het redeneren. KNOOP

Voorbeeld?

Er zijn drie soorten knopen: directe, aanduidende en verwijzende.

Directe redeneerwoorden zijn de scharnierpunten van een redenering.

Voorbeeld?

Aanduidende redeneerwoorden geven aan, wat voor soort redenering de schrijver gebruikt.

Voorbeeld?

Verwijzende redeneerwoorden kunnen redeneringen koppelen.

Voorbeeld?

Pak die knop: http://www.ppintaal.nl/PPknop.htm

Bedankt voor uw aandacht Tot ziens! www.ppintaal.nl/LEI