Juridische tips voor tuinaannemers “De onderneming” Dirk Martens (Advocaat) Sint-Truiden – 13 november 2014

Inhoud I. Start en evolutie van een onderneming Voorwaarden om een onderneming te starten Juridisch statuut van de onderneming Formaliteiten Boekhoudkundige en fiscale aspecten Omzetting naar een vennootschap Bescherming van de gezinswoning II. Stopzetting en overlating van een onderneming Stopzetting Eenmanszaak Vennootschap Overdracht van een handelsfonds Overlaten van een familiebedrijf III. Hoe optreden in Uw relatie als koper en verkoper? Voorzorgsmaatregelen Wet betalingsachterstand bij handelstransacties

I. Start en evolutie van een onderneming Voorwaarden om een onderneming te starten : Meerderjarig – Handelingsbekwaam Burgerrechten genieten Geen beroepsverbod Nationaliteit Lidstaat E.E.R. (= landen E.U. + Liechtenstein, Noorwegen, Ijsland en Zwitserland) : vrije oprichting Buiten E.E.R. : beroepskaart en/of verblijfsvergunning Geen onverenigbaar beroep Ondernemingsvaardigheden Basiskennis bedrijfsbeheer Beroepsbekwaamheid

Juridisch statuut van de onderneming Eenmanszaak vs. Vennootschap Enkele vennootschapsvormen : Besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (B.V.B.A.), met varianten eenpersoons-bvba (E-B.V.B.A.) en starters-bvba (S-B.V.B.A) Naamloze Vennootschap (N.V.) Landbouw Vennootschap (L.V.) Formaliteiten Voorafgaande vergunningen Op de markt gaan : vergunning ambulante handel Tuinaannemers : erkenning F.A.V.V. indien afleveren van plantenpaspoorten Indien overheidsopdrachten : erkende aannemer Milieuvergunning Openen van een bankrekening Inschrijven in de K.B.O. via het ondernemingsloket Erkenning als landbouwer bij het Agentschap voor Landbouw en Visserij (A.L.V.) Activeren van het B.T.W.-nummer Aanvullende vergunningen of registratie voor bepaalde activiteiten Aansluiting bij een sociaal verzekeringsfonds voor zelfstandigen Aansluiting bij een ziekenfonds of wijziging van het statuut bij het huidige ziekenfonds

Boekhoudkundige en fiscale aspecten Boekhoudkundige aspecten Twee mogelijkheden : Vereenvoudigd boekhouden Stelsel gebruik makend van een aankoopdagboek, verkoopdagboek en financieel dagboek Dubbel boekhouden Stelsel gebruik makend van dagboeken, hulpdagboeken en rekeningen Fiscale aspecten Btw Directe belastingen Omzetting naar een vennootschap Van een eenmanszaak naar een vennootschap Oprichten van een vennootschap Oprichten bij onderhandse of authentieke akte (sommige vennootschapsvormen verplicht bij authentieke akte) Opstellen van statuten Openbaarmaking en registratie Kapitaal verzamelen en volstorten Rekening openen op naam van vennootschap Inschrijving bij ondernemingsloket / K.B.O.

Bescherming van de gezinswoning Gezinswoning kan veiliggesteld worden tegen schuldeisers van de zelfstandige. Wie kan ervan genieten ? Handelaars, ambachtslieden, vrije beroepers Bestuurders en zaakvoerders (i.h.k.v. bescherming voor de professionele schulden in de uitoefening van hun zelfstandige activiteit van zaakvoerder of bestuurder) Zelfstandigen in bijberoep Gepensioneerde zelfstandigen die nog beroepsactiviteiten uitoefenen na hun pensioen Wat moet men doen? Notariële akte laten opmaken met daarin verklaring van onbeslagbaarheid Indien gehuwd, moet echtgenote of echtgenoot tussenkomen in de notariële akte Wat bij gemengd gebruik van de gezinswoning? als de beroepsoppervlakte minder dan 30% beslaat : is heel het onroerend goed onbeslagbaar als de beroepsoppervlakte 30% of meer bedraagt, kan alleen het stuk privégedeelte onbeslagbaar worden verklaard, niet het stuk dat slaat op het beroepsgedeelte Tegen welke schuldeisers is de woning beschermd? Alleen bescherming t.a.v. de schuldeisers die een schuldvordering hebben i.h.k.v. Uw zelfstandige beroepsactiviteit en die ontstaan zijn ná het opmaken (en registreren) van de verklaring Welke schulden dus niet? Beroepsschulden ontstaan vóór het opmaken van de verklaring Schulden uit misdrijven Gemengde schulden (privé en beroeps)

II. Stopzetting en overlating van een onderneming Eenmanszaak : Uitschrijven uit K.B.O. Stopzetting doorgeven aan het B.T.W.-kantoor Binnen de 15 dagen sociaal verzekeringsfonds en ziekenfonds op de hoogte brengen

Vennootschap : ontbinding en vereffening 2 manieren van ontbinden : Vrijwillige ontbinding = Vennoten willen zelf einde maken aan vennootschap Bestuursorgaan maakt verslag met reden van ontbinding + staat van activa en passiva (max. 3 maanden oud) Bedrijfsrevisor controleert en maakt verslag Bijeenroepen algemene vergadering, waar vennoten zullen stemmen over ontbinding Bij instemmen Alg. Vergadering: ook min. 1 vereffenaar benoemen Opm. : Vennootschap opgericht bij not. akte. : besluit tot ontbinding en aanstelling van vereffenaar(s) door notaris (= authentieke akte) Benoeming van vereffenaar(s) voorleggen ter goedkeuring aan voorzitter van de Rechtbank v. Koophandel indien goedkeuring : neerlegging afschrift uitspraak + authentieke akte op griffie van de Rechtbank van Koophandel ter publicatie in Belg. Staatsblad Mogelijkheid te ontbinding en te vereffenen in 1 akte, mits naleven enkele voorwaarden: Er is geen vereffenaar aangeduid Geen passiva luidens de staat van activa en passiva Unanimiteit van de aandeelhouders of vennoten op algemene vergadering Gerechtelijke ontbinding = de Rechtbank beslist dat vennootschap ontbonden moet worden Ontbinding wordt door een of meerdere schuldeisers of het Openbaar Ministerie gevraagd De Rechtbank beveelt de ontbinding en vereffening van de vennootschap en stelt een vereffenaar aan De vereffenaar zal dan plan van verdeling opmaken De vereffenaar legt stukken neer op de griffie van de Rechtbank van Koophandel ter publicatie in het Belg. Staatsblad

Overdracht van een handelsfonds Een handelsfonds kan omvatten : Het cliënteel Materiële elementen : de uitrusting, voertuigen, koopwaar en grondstoffen Huurrechten Lopende contracten Rechten van industriële eigendom : handelsnaam, merken, patenten, het logo, enz. Let op ! Specifiek overeenkomen om schulden en schuldvorderingen over te dragen + toestemming schuldeiser De overdracht moet de overnemer in staat stellen om het handelsfonds te exploiteren Overnemer hoofdelijk aansprakelijk voor de sociale en fiscale schulden Niet-tegenstelbaarheid van de overdracht t.a.v. ontvanger (B.T.W. / directe belasting) en inningsinstelling (R.S.Z. / Soc. Zekerheidsfonds) Fiscaal certificaat

Overlaten van een familiebedrijf Verschillende mogelijkheden : Verkoop Schenking Bij testament Opm. : sinds 1 januari 2012 : vrijstelling schenking (aandelen van) familievennootschap + gunsttarief vererving (zie sl. 11 - 12) Hoe overdragen maar toch de organisatie en controle over de zaak behouden? Via overdracht of schenking met voorbehoud van vruchtgebruik Opm. : schenking van aandelen, aanpassing van statuten om beheer en controle als vruchtgebruiker te behouden Via certificering : Aandelen worden overgedragen aan de stichting die eigenaar wordt In ruil krijgt men certificaten en de “economische eigendom” Stichting bestuurt vennootschap Certificaathouder heeft recht op alle opbrengsten Via oprichting van een nieuwe vennootschap

Sinds 1 januari 2012 : vrijstelling schenking (aandelen) familievennootschap + gunsttarief vererving vooraleer men kon schenken ( 3 % in rechte lijn en tussen echtgenoten en samenwonenden ; 7 % in alle andere gevallen) Vlaamse schenkingsrechten Schenker baat onderneming persoonlijk uit Schenking van de eigendom + controle Toch nog mogelijk voor schenker om controle enigszins te behouden Voorwaarden : Familiaal karakter Participatievoorwaarde Enkel activa bestemd voor beroepsmatig gebruik Schenking bij authentieke akte met bijgevoegd origineel attest van vrijstelling van de Vlaamse Belastingsdienst Onderneming of vennootschap minstens 3 jaar na schenking actief

Ook vrijstelling van successierechten in het Vlaamse Gewest mogelijk ( art. 60bis W. Succ.) : Vrijstelling van de nettowaarde van o.a. de aandelen in een familiale vennootschap of vorderingen op een dergelijke vennootschap 3 jaar vóór overlijden behoorden onderneming of aandelen toe aan erflater of echtgenoot en voor minstens 50 % Spontane aangifte in nalatenschap Op straffe van verval ook voldoen aan : uitdrukkelijk om de toepassing de vrijstelling verzoeken ; Attest waaruit blijkt dat aan voorwaarden worden voldaan moet worden toegevoegd. Indien dit attest niet wordt ingediend voordat de rechten opeisbaar zijn, zal het normale tarief van toepassing zijn. In de aangifte wordt in een afzonderlijke rubriek vermeld voor welke activa of aandelen de toepassing van artikel 60bis wordt gevraagd.

III. Hoe optreden in Uw relatie als koper en verkoper? Voorzorgsmaatregelen Handelsdocumenten (voor aflevering) Schriftelijke contacten / taal Geldigheidsvoorwaarden Toepasbare handels- en verkoopsvoorwaarden (bijvb. eigendomsvoorbehoud, toepasselijk recht) en geschillenregeling Betalingstermijnen – voorschotten Schadebeding Zorgvuldige handelaar (bij aflevering) De visu controle bij levering (conformiteit bestelling, kwaliteit) Nazicht transportdocumenten (CMR, leveringsborderel) Schriftelijk protest eisen bij niet-conformiteit

Wet betalingsachterstand bij handelstransacties Enkel tussen handelaars Levering van goederen en diensten Betalingstermijn van 30 dagen Ingebrekestelling overbodig? Dubbele interestvoet gedurende 2 jaar Overeenkomsten gesloten vóór 16 maart 2013 (niet hernieuwd of verlengd) : 7,5 % Overeenkomsten (vernieuwd of verlengd) gesloten ná 16 maart 2013 : tweede semester 2014 : 8,5 % Invorderingskosten? Matiging van onbillijke bedingen

Zijn er nog vragen? Meer weten : Dirk Martens MLAW Advocaat Antwerpsesteenweg 360 9040 Gent 09/229.30.85 of mlaw@skynet.be