Open de wereld themadag FODOK en JC Corrie Tijsseling 6 maart 2010

Wie? Docent Pedagogische Wetenschappen, Universiteit Utrecht Auteur Anders doof zijn. een nieuw perspectief op dove kinderen. Uitgeverij van Tricht, Twello. Auteur Doof ofzo? Wegwijzer bij gehoorverlies. In opdracht van Berengroep, Bilthoven. Co-auteur boek geschiedenis doven- en slechthorendenonderwijs in Nederland. Verschijnt medio april 2010. Uitgeverij Garant, Apeldoorn/Antwerpen.

De wereld FODOK en JC: Open de wereld Ecologisch model, Bronfenbrenner 1 wereld of 2 werelden of meer werelden? Anders zijn, los maken identificeren, erbij horen Voorwaarden: balans in draagkracht en draaglast hardop denken

Ecologisch model, Bronfenbrenner

Microsysteem Fysieke aspecten, bijvoorbeeld: soort woning, speelgelegenheid, dorp of stad Relationele aspecten, bijvoorbeeld: 1 of 2 ouders, broers/zussen, leeftijdsverschil, uitgebreidere familie Opvoedingsstijl Communicatiestijl

Mesosysteem Kinderdagverblijf, peuterzaal Basisschool (speciaal/regulier), buitenschoolse opvang Voortgezet onderwijs (speciaal/regulier) Cultuur Communicatiestijl

Exosysteem Sociale, informele en formele context: Werk ouders Vriendenkring ouders Religieuze gemeenschap Etnische gemeenschap Geografische gemeenschap

Macrosysteem Structuur en ideologie van een samenleving, bijvoorbeeld: Communistisch of sociaal-democratisch Sociale voorzieningen: welke, hoeveel? Wetgeving: anti-discriminatie?

Balans: draagkracht en draaglast Ouders: problemen met opvoeding Jongeren: problemen met ontwikkeling Draagkracht: mate waarin men met problemen kan omgaan, manier waarop problemen ervaren worden. Draaglast: mate waarin problemen als last ervaren worden.

Evenwicht Beschermende factoren, bijvoorbeeld: stabiele relatie ouders positief zelfbeeld ontbreken beperkingen Risicofactoren, bijvoorbeeld: conflicten/gescheiden ouders negatief zelfbeeld enkelvoudige of meervoudige beperking

Theory of Mind Denken over andermans denken Nodig voor sociaal verkeer Anticiperen op sociale situaties Onverbrekelijk verbonden met taal Ontwikkelt vooral door spontaan, informeel leren

Dove kinderen en ToM Doof geboren kinderen: resultaten vergelijkbaar met autistische kinderen Autistische kinderen: biologische oorzaak, brein kan sociale prikkels niet verwerken Dove kinderen: omgevingsoorzaak, te weinig prikkels vanuit omgeving Maar: niet alleen vorm, ook kwaliteit van communicatie van belang

Vader doet boodschappen Tuinbonen of snijbonen? Moeder bellen ja of nee? Wat denkt vader? Wat denkt vader dat moeder denkt? Wat vertelt vader? Wat denkt Jantje? Wat leert Jantje?

Jantje gaat de wereld in Denkwereld en leefwereld = taal en cultuur Gesproken taal en horendencultuur Gebarentaal en dovencultuur Ofwel: de ervaring van doof zijn in een wereld waar geluid belangrijk is, kan niet bedacht worden door iemand die niet zonder geluid kan.

Samenvattend Ecologisch model: elk systeem belangrijk voor bepaalde levensfase, elk systeem heeft bepaalde problemen Balans: draagkracht en draaglast Hardop denken leidt tot begrip en probleemoplossend vermogen

Dank voor uw aandacht! Vragen?