Stem Leven is ook doodgaan. Denk erover, praat erover. Arnhem – 11 oktober 2014 Ronde 1

Wat vinden mensen belangrijk als zij nadenken over hun laatste dagen/weken?

Opvallende aspecten Taboe Praten en denken over de dood Weerstand op het onderwerp, vermijding, vooruitschuiven, onzekerheid etc. Praten en denken over de dood Gericht, actief, bewust, uiten, confrontatie, etc. Sociaal sterven Verbondenheid, hele systeem, zorgzaamheid, stervende centraal, empathie, etc. Regie in de laatste levensfase Regie, autonomie, geen last, (medische) maakbaarheid, etc

Sterfstijl: vertrouwenden (12%) + + vertrouwenden Bezig zijn met en praten over de dood - - Traditioneel Modern Nieuwe tijd Levenswijze

Vertrouwenden Praten en denken: laag Regie – behoefte: betrekkelijk Sociaal sterven: redelijk helder Taboe: geen taboe

Sterfstijl: rationelen (15%) + + vertrouwenden rationelen Bezig zijn met en praten over de dood - - Traditioneel Modern Nieuwe tijd Levenswijze

Rationelen Regie – behoefte: hoog – in het hier en nu Praten en denken: beperkt Sociaal sterven: niet helder Taboe: behoorlijk groot taboe

Sterfstijl: socialen (33%) + + socialen vertrouwenden rationelen Bezig zijn met en praten over de dood - - Traditioneel Modern Nieuwe tijd Levenswijze

Socialen Regie – behoefte: zeer laag Praten en denken: beperkt Sociaal sterven: redelijk helder Taboe: liever niet

Casus

Case 1 – Sociale Hoe kom/blijf je in contact?

Case 1 – Sociale Wat valt u op in de communicatie?

Sterfstijl: pro-actieven (18%) + + pro-actieven socialen vertrouwenden rationelen Bezig zijn met en praten over de dood - - Traditioneel Modern Nieuwe tijd Levenswijze

Pro actieven Regie – behoefte: hoog Praten en denken: makkelijk Sociaal sterven: helder Taboe: zeer zeker geen taboe

Sterfstijl: onbevangenen (22%) + + pro-actieven socialen vertrouwenden rationelen Bezig zijn met en praten over de dood onbevangenen - - Traditioneel Modern Nieuwe tijd Levenswijze

Onbevangenen Regie – behoefte: gericht op hier en nu Praten en denken: beperkt Sociaal sterven: afgebakende beelden Taboe: geen taboe – maar ook geen grote verhalen

Troost is …dat de realiteit onder ogen wordt gezien …dat de pijn wordt geaccepteerd en beleefd zodat die geleidelijk kan uitdoven Na het uitdoven van de pijn kan er misschien iets anders voor in de plaats komen. Bv. het kunnen loslaten (van het leven) Bv. weer zin en betekenis Bv. het aangaan van nieuwe banden met mensen

Voor vragen - opmerkingen Bert Buizert Telefoon 06-51924150 Mail bert.buizert@stichtingstem.info Website: www.doodgewoonbespreekbaar.nl Website: www.stichtingstem.info