Hoofdstuk 2 De wereld, systeem van landen en relaties

§ 2.4 Globalisering vergroot ruimtelijke verschillen Kern Toename van de ruimtelijke verschillen tussen gebieden als gevolg van globalisering De deelvraag

§ 2.4 Globalisering vergroot ruimtelijke verschillen Toenemende ruimtelijke verschillen in wereldsysteem op meerdere schaalniveaus Ontwikkeling stedelijke regio’s vaak beter dan van platteland vooral van perifeer platteland Backwasheffecten door stedelijke ontwikkeling Uitstroom van natuurlijke hulpbronnen, kapitaal en arbeidskrachten Spreadeffecten dichtbij (grote) steden Ruimtelijke verschillen

§ 2.4 Globalisering vergroot ruimtelijke verschillen Mensen en gebieden in fast world of in slow world Indeling valt niet samen met het wereldsysteem van kernlanden, semiperifere en perifere landen Beide indelingen toepasbaar op meerdere ruimtelijke schaalniveaus ‘Fast world’ en ‘slow world’

§ 2.4 Globalisering vergroot ruimtelijke verschillen Productieprocessen en productielocaties veranderen door technologische ontwikkelingen Fordisme = gestandaardiseerde massaproductie aanbodgestuurd Vervangen door Toyotisering = geautomatiseerde productie afgestemd op behoeften van klant vraaggestuurd ‘Fordisme’ en ‘Toyotisering’; Figuur: productie van jeans door Cooper

§ 2.4 Globalisering vergroot ruimtelijke verschillen Toyotisering liefst in stedelijke gebieden: customizing gemakkelijker manipulatie van de vraag gevolg: kortere levenscyclus van producten uitwisseling van informatie eenvoudiger tussen wetenschappelijke instituten, instellingen, bedrijfsleven vaak via persoonlijke contacten face-to-face contacten toegang tot ‘world wide web’ beter Toyotisering bij voorkeur in stedelijke gebieden; customizing = aanpassing van de productie (omvang en kwaliteit) op de wensen van de afzetmarkt

§ 2.4 Globalisering vergroot ruimtelijke verschillen De levenscyclus van producten

§ 2.4 Globalisering vergroot ruimtelijke verschillen Overheid steunt vorming clusters stimuleert economie Vaak in stedelijke gebieden: investeren in infrastructuur voor ICT effectiever groter draagvlak Clustervorming; cluster: ruimtelijke concentratie van onderling verbonden soortgelijke bedrijvigheid; schema: wijncluster in California

§ 2.4 Globalisering vergroot ruimtelijke verschillen Verschil stad – perifeer platteland groter door fast world / slow world Toyotisering clustervorming Drie redenen voor groeiend verschil periferie en stedelijke kerngebieden