Docentendag Intelligente Systemen dr.ir. Michael Franssen Faculteit Wiskunde & Informatica Software Engineering & Technology

Intelligente systemen  Bestaan intelligente systemen wel?  Ieder systeem gedraagt zich zoals dat tijdens de ontwikkeling is vastgelegd.  Elke vorm van intelligentie in een systeem is ingebakken door de ontwerpers.  Met een intelligent systeem bedoelen we eigenlijk een systeem waarvan het gedrag niet alleen afhankelijk is van de bediening, maar ook van de situatie.  Dat soort intelligente systemen bestaan wel. Sterker nog: we komen ze elke dag tegen

Voorbeeld AED  Automatische Externe Defibrillators (AEDs) vind je tegenwoordig op veel plaatsen.  "Aansluiten" is eenvoudig. Doe je het toch fout, dan geeft het toestel géén schok  Er bestaan zelfs Automatische Interne Defibillators!

Hoe krijg je intelligentie  Intelligentie door trial & error:  Blu-ray speler: aparte lasers voor CD, DvD en Blu-ray. Probeert domweg uit wat het beste werkt.  Voorgeprogrammeerde kennis voor verschillende situaties:  Stoplichten met ander tijdschema voor de spits.  Stuurbekrachtiging die afhankelijk is van je snelheid.  Projectorventilator die pas uitgaat als de lamp koud is.  Geleerde kennis uit voorgaande situaties:  Kamerthermostaat schakelt voortijdig uit om de juiste temperatuur te krijgen. (NB: Niet echt leren, want het leerproces is vastgelegd)

Opbouw intelligente systemen invoer gebruikerreactie systeem omgevingsfactoren resultaat reactie systeem geheugen met oude resultaten Systeem Hoe meer factoren door een systeem worden meegenomen, hoe intelligenter het gedrag lijkt (en hoe onvoorspelbaarder)

Nog wat voorbeelden  GPS systeem met file-informatie  Eigenlijk niet zo intelligent: Proces is helemaal vastgelegd.  Wel intelligent: hoe komen ze aan de info?  Regeling rembekrachtiging per autowiel  Houdt rekening met lokale kwaliteit wegdek, bandendruk, weersomstandigheden etc.  Automatische zonwering  Spaarlamp

Logica toevoegen aan ruwe data

Toekomstperspectieven  Intelligente systemen gaan steeds meer logica bevatten.  Ze krijgen een model mee van het verwachte gedrag van de omgeving en kunnen zo ook aangeven als iets niet goed werkt.  Als de software weet dat een meting van bijna grond niet te kort na bijna 700m kan, is de hoogtemeter stuk!

Probleem met intelligente systemen  Een intelligent systeem is nog steeds erg dom:  Zelfrijdende bus is mooi, maar moet wel wachten op chauffeur  Het systeem is soms wel erg behulpzaam:  Microsoft Word doet aan automatische spellingcorrectie, maar kent NWO niet (wordt NOW)  Als de systemen gaan denken voor de gebruiker, doet die dat zelf nog wel?  Vaardigheid in hoofdrekenen wordt steeds minder  Een intelligent systeem sluit dom gebruik niet uit!

Conclusies?  De intelligentie in systemen neemt nog steeds toe.  Nieuwe intelligentie wordt toegevoegd, omdat blijkt dat de vorige versie toch zo intelligent niet was.  Teveel vertrouwen op intelligente systemen blijft gevaarlijk.  Ook intelligente systemen hebben beperkingen. Een intelligent systeem is ook maar een mens (of andersom)

Vragen?