NAV: van, voor en door akkerbouwers

Regiobijeenkomsten NAV december 2010 EU-landbouwbeleid 2014 – 2020 Met faire prijzen een goed inkomen verdienen en het platteland leefbaar houden!

Missie NAV Goed inkomen voor akkerbouwers Faire opbrengstprijzen Vanuit deze NAV-missie beoordelen we de voorstellen van de Europese Commissie voor het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid

Alles draait vanavond om Faire prijzen + Toeslagen ____________________ = Goed inkomen Graan had en heeft een spilfunctie

Graanpraktijk afgelopen jaren Gemiddelde kostprijs tarwe € 0,20/€ 0,22 per kilo Opbrengstprijs tarwe periode 2000/2010 € 0,09/ € 0,24 per kilo Veel jaren een lage prijs Enkele ‘goede jaren’

Ontwikkeling Tarweprijs

Voorstellen GLB Ciolos noemt als belangrijkste economische uitdagingen: Voedselzekerheid veiligstellen Prijsschommelingen beperken Economische crisis Daarnaast noemt hij: - Milieu-uitdagingen (broeikasuitstoot, uitputting bodem, water- en luchtkwaliteit) - Territoriale uitdagingen (vitaliteit platteland en diversiteit)

De uitdagingen van Ciolos zijn prima Ons spreken in het bijzonder aan: Voedselzekerheid Prijsschommelingen We missen hier echter ‘Faire Prijzen’ – Faire prijzen voor de producent – Faire prijzen voor de consument

Voedselzekerheid: een groot goed Faire opbrengstprijzen zodat de kosten worden gedekt en voldaan kan worden aan duurzaamheidseisen. Bovenal is de voedselproductie hiermee ook op langere termijn verzekerd Zekerheid voor de consument: voldoende, van goede kwaliteit, en voor een redelijke prijs

Voedselzekerheid en zelfvoorziening Voor veel primaire levensbehoeften is de EU geheel of grotendeels zelfvoorzienend. Dat geeft zekerheid in een onrustige wereld Echter voor (plantaardige) eiwitten is de EU voor maar liefst 70/80% afhankelijk van import, zowel menselijke voeding als diervoeding. Dit is erg riskant uit het oogpunt van voedselzekerheid!

Cereals Protein rich feed materials Energy rich feed materials (except cereals) Total EU Production Imports EU highly dependent on import proteins Feed Source: Fefac, 2008

Voedselzekerheid en prijsschommelingen Prijsstijgingen geeft onrust onder bevolking Meteen wordt gesproken over voedselcrisis Voedselcrisis leidt tot onrust onder bevolking: hier en zeker in landen met voedseltekorten Voedselzekerheid garanderen: - Rust op de markt creëren - Prijzen stabiliseren!

Twee pijlers GLB Pijler 1 de marktinstrumenten de directe betalingen Pijler 2 plattelandsontwikkeling

Pijler 1: Marktinstrumenten (1) Doelen Stabiliseren van de prijzen voor basisproducten op voor consumenten en boeren aanvaardbaar niveau Door: Flexibele invoerheffingen voor de basisproducten granen, zetmeel, plantaardig eiwit en suiker Flexibel aanbodmanagement voor de basisproducten o.a. via flexibel bijmengen bio-ethanol. Als flexibele invoerheffingen en flexibel aanbodmanagement onhaalbaar zijn: een vangnet voor de vier basisproducten. Spilfunctie granen erkennen en nieuw leven inblazen

Pijler 1: Marktinstrumenten (2) Managen van bijv. graanaanbod door: Flexibele bijmenging graan in bioethanol (spilfunctie graan) Bevorderen eiwitgewassen Akkerrandenbeheer Flexibele braak

Pijler 1: Marktinstrumenten (3) Specifiek voor plantaardig eiwit Vergelijkbare invoerheffing als voor granen instellen Steun voor teelt eiwitgewassen Teelt eiwitrijke gewassen in EU kan weer lonend worden: hogere zelfvoorzieningsgraad

Pijler 1: Marktinstrumenten (4) Geïmporteerde goederen moeten voldoen aan de dezelfde kwaliteits- en duurzaamheidseisen als de in de EU geproduceerde goederen (gelijk speelveld) Importverbod voor alle landbouwproducten die niet voldoen aan de hoge Europese eisen. Gelijk speelveld voor: – Producten bestemd voor humane voeding – Producten bestemd voor diervoeding – Landbouwproducten bestemd voor biobrandstoffen, fibre, enz.

Pijler 1: Marktinstrumenten (4) Heronderhandelingen over de WTO-regels om het recht op voedselsoevereiniteit vast te stellen Voedselsoevereiniteit: het recht van volkeren in elke regio/werelddeel om in de eigen voedselvoorziening te voorzien en daarvoor regels te stellen (bijv. markt beschermen) Scheiding van landbouw met andere sectoren in de WTO-onderhandelingen.

Pijler 1: Directe betalingen (1) Voorkeur voor een vorm van ha-toeslag rekening houdend met nu geteeld gewas. Soort koppeling Koppeling bijv. aan aandeel grassen, granen, koolzaad en vlinderbloemigen in bouwplan. Onderbouwing van deze koppeling: organische stofbalans, bodemsparende teelten, wintervegetatie, stikstofbinding, enz.

Pijler 2: Plattelandsontwikkeling (1) Pijler helemaal richten op agrarische activiteiten Bevorderen van biodiversiteit door extra toeslagen voor bijvoorbeeld de teelt van eiwit-, olie-, energie- en vezelgewassen; Teeltinnovatie algemeen Teeltinnovatie gericht op nieuwe gewassen in specifieke gebieden, o.a. in aardappelzetmeelgebied Regiosteun gericht op bouwplan

EU-landbouwbudget (1) Zonder budget is geen landbouwbeleid mogelijk Zonder of met een te klein budget is de veel geroemde voedselzekerheid een farce.

Het EU-landbouwbudget (2) Momenteel € 52 miljard per jaar beschikbaar Voor Nederland € 1,3 miljard beschikbaar (in 2009 minder dan € 1,0 miljard gebruikt) EU-landbouwbudget is 41% van EU-begroting EU-landbouwbudget is 0,5% van EU-overheidsuitgaven

Alternatieve voorstellingen van de kosten van het GLB GLB-kosten in 2009 (in relatieve cijfers) GLB-kosten in 2009 (in absolute cijfers) 0.5% van het BIP van de EU 41% van de EU- begroting Bron: Europese Commissie - DG Landbouw en plattelandsontwikkeling

EU-landbouwbudget Het EU-budget op peil houden is de eerste prioriteit Budget vanaf 2014: € 52 miljard of verhogen

Verdeling EU-budget over landen Van de € 52 miljard gaat 90% naar oude EU-15-landen Slechts 10% naar de nieuwe EU-12-landen NAV Herverdelen van het landbouwbudget is onontkoombaar Geleidelijke herverdeling 2014 – 2020 Rekening houden met verschillen in ‘koopkracht’ van de euro in de landen en de productie per ha

EU-landbouwbeleid Met faire prijzen een goed inkomen verdienen en het platteland leefbaar houden!