Opleiding Fysiotherapie Hogeschool Zuyd Opleiding Fysiotherapie Hogeschool Zuyd 1 3

Een curriculum bouwen m.b.v. 4C/ID, daar kom je pas verder mee! Monique v.d. Broek Dorien Gerards Yolande Nelissen

…..Daar kom je pas verder mee ! Cohort 2000-2001 versus Cohort 2006-2007 Vraagstelling: Welke verschillen in uitkomstmaten zijn er tussen beide groepen? Meetinstrument: Vragenlijst facultaire blokevaluatie. (Het competentiegericht curriculum gebouwd met als leidraad 4C/ID, Gerards/van den Broek/Nelissen, Onderzoek van Onderwijs, juni 2007) We zullen beginnen met backward chaining, dus…

Onderzoek fysiotherapie Hogeschool Zuyd Algemene indruk blok Taken,OWG,Tutoren Colleges Trainingen, Trainers Studiemateriaal Studiebelasting Alleen aangeven dat dit de domeinen zijn in het meetinstrument. NIET op ingaan Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007 Resultaten: Op alle onderdelen/ subonderdelen een (significante) verbetering. Behalve op onderdeel organisatie en blokboek als spoorboekje bij blok 1.2 We willen nog graag ingaan op de grafieken, maar dat doen we alleen als er vragen zijn c.q. tijd voor is. Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Resultaten: Dankzij invoer 4C/ID model in bestaand curriculum (PGO+). Wij denken dat dit resultaat is bereikt door het 4C/ID model in te voeren in het bestaand curriculum. Dat was op PGO+ leest geschoeid. Dat betekent dat er al in meer of mindere mate integratie aanwezig was van theorie en praktijk. Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007 Discussie onderzoek: Aanzet tot zelfstudie Interessant en nuttig Stimuleert tot koppeling theorie en vaardigheden. => Authentieke leertaken Achtereenvolgens wordt de relatie besproken, vrije interpretatie van onze kant, tussen de resultaten uit het onderzoek en de 4C’s van het model. Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007 Discussie onderzoek: Waardering ondersteunend studiemateriaal. Waardering ondersteunende colleges. Brengt verdieping van leerstof( deep theory). => Ondersteunende informatie Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007 Discussie onderzoek Bevordert aansluiting van VH op leertaak en v.v. Stimuleert zelfstudie en zelfoefenen => Deeltaak oefening Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007 Discussie onderzoek: Ondersteuning VH door protocollen en uitvoeringsstandaarden. Waardering JIT colleges. => J.I.T Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Een curriculum bouwen met het 4 C/ID… PGO curriculum ’98 Uitgevoerd en geëvalueerd PGO + Stukje historie. Wij zijn in ’98 gestart met een curriculum op PGO leest gestoeld. Daarbij bleek al snel dat het probleem was dat theorie en VH parallel aan elkaar liepen, maar te weinig geïntegreerd waren. Voor een beroep als f.t. is het essentieel dat er integratie plaats vindt. In samenspraak met Ameike Janssen is toen een start gemaakt met het PGO+ curriculum: daarbij was er minder dan voorheen sprake van twee parallelle stromen. Echter de opmerkingen van docenten en praktijkveld waren de volgende: Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Belangrijkste opmerkingen : Routine vaardigheden voor begin stage Transfer van vaardigheden naar andere context Toepassen anatomie, fysiologie en pathologie Conclusie: Studenten hebben van alles geleerd, maar… ….. Kunnen moeilijk vertaalslag maken van opleiding naar praktijk De routine VH waren onvoldoende aan het begin van de stage. De transfer onvoldoende en het toepassen van kennis uit basisvakken onvoldoende.

Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007 Vraag: Hoe veranderen we het onderwijs zodanig dat het beter aansluit bij de praktijk ? Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007 Invoering 4C/ID. Welke keuzes heeft opleiding Fysiotherapie gemaakt in het stappenplan 4C/ID ? Welke variatie is er aanwezig in de blokken 1.1 en 2.4? En dan kom je dus uit, na een uitgebreide zoektocht, bij het 4C/ID model. Achtereenvolgens laten we zien welke keuzes er gemaakt zijn en hoe dit bij concretisering van het onderwijs kan leiden tot twee geheel verschillende blokken. Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007 Orientatie fase Landelijk beroepsprofiel fysiotherapie 2005 competenties curriculum Competentie beroeps-ontwikkelaar Competentie Hulpverlener Competentie manager Vanuit het beroepsprofiel is er een verdeling gemaakt van de competenties over de verschillende leerjaren. Hierbij is ook al globaal een niveau-indicatie aangegeven, bv. Leerjaar 1, vooral niveau 1. De reden hiervoor was vooral omdat de opbouw van het oude curriculum eveneens van eenvoudig naar complex was en we dat graag zo wilden houden. In elk blok komt de competentie als hulpverlener aan bod en de competentie als beroepsontwikkelaar (EBP). De accenten binnen de competentie kunnen van blok tot blok verschillen. (In elk blok komt ook de competentie manager aan de orde, vooral als manager van het eigen leerproces, vraagt immers ook afwegen van prioriteiten, bezinning op werkwijze, evaluator, planner, time-manager etc. Heel expliciet wordt dit ondersteund door de studieloopbaanbegeleiding) Voor het komende ½ uur zullen we ons beperken tot de competentie hulpverlener. Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Ontwerpfase

Stap 1 t/m 5 Competentie Hulpverlener Stap 1 concretiseren inhoud blok (blauwdruk) en werkveld raadplegen Stap 2 (deel)competenties BPG en werkveld Dit stappenplan hoeft hier niet meer uitgelegd te worden. Wel zullen we per stap onze keuzes duidelijk maken, als deze afwijken van de beschrijving uit de literatuur. De competentie hulpverlener is te groot om 10 weken mee te vullen ( 10 weken = Bologna akkoord). Hoe gaan we opdelen? Daarvoor is in Heerlen de keuze geweest om en naar taakklasse te verdelen ( zie verder), maar zelfs dan zijn de brokken nog te groot. Wij hebben ervoor gekozen om de competentie te koppelen aan thema’s: lichaamsregio, patientpopulatie, pijnsyndromen etc. Op deze manier was het en mogelijk om studeerbare blokken te maken en om de whole task benadering NIET uit het oog te verliezen. Deze inhoud wordt voorgelegd aan het werkveld. Aan het einde van stap 2 staan een aantal authentieke praktijksituaties in de steigers, er is een globale lijn waar de inhoud naar toe gaat. Stap 3 Vaardighedenboom Stap 4 Taakklasse Stap 5 Groep leertaken van competentie

Stap 1 t/m 5 Competentie Hulpverlener Stap 1 concretiseren inhoud blok (blauwdruk) en werkveld raadplegen Stap 2 (deel)competenties BPG en werkveld Per deelcompetentie wordt een VH boom gemaakt = boomdiagram van complexe VH. Op de horizontale lijn de complexe VH die een expert onderscheid aan de competentie. In het geval van de f.t. als hulpverlener zijn wij vaak uitgekomen op het FMH. In verticale lijn de complexe VH die nodig zijn om de competentie te beheersen. Anders gezegd: welke Vh nodig zijn voor de competentie tot een goed einde te brengen. De moeilijkheid die wij hierbij hebben ervaren is de volgende. Het is vanuit het 4C/ID model belangrijk om vanuit de authenticiteit van de praktijksituatie de VHboom op te zetten. Echter docenten willen heel graag vanuit hun ervaring, kennis en stokpaardjes bepaalde items in de lesstof hebben. En het een dekt niet per definitie het ander. Deze stap heeft per definitie bij alle BPG tot discussie en vertraging in het ontwikkelproces geleid. Wat overigens geen negatief iets is ( achteraf). Want zo komt men tot de essentie van de leerstof: is het nodig voor de praktijksituatie of vind ik het nodig dat ze het WETEN? Stap 3 Vaardighedenboom Stap 4 Taakklasse Stap 5 Groep leertaken van competentie

Stap 1 t/m 5 Competentie Hulpverlener Stap 1 concretiseren inhoud blok (blauwdruk) en werkveld raadplegen Stap 2 (deel)competenties BPG en werkveld De moeilijkheid bij deze stap was: wat is nu echt een taakklasse hoger en wat is nu slechts spelen met variabiliteit in de verschillende taken. Een hulp werd geboden door de beroepsvereniging in het competentieprofiel. Hierin werden de niveau-indicatoren vermeld in het beroepsprofiel. Voorbeeld: Niveau 1:Probleem is helder, afgebakend, stabiel,Alle informatie is beschikbaar en consistent,Gedetailleerde uitvoeringsinstructie beschikbaar,Geringe impact op ADl,Geen risico’s v.w.b. interventie,Korte termijn doelen,Onder begeleiding van ,.Werkt op microniveau Niveau 2: idem Probleem is samengesteld, uitgebreidere lokalisatie Oorzakelijke en beinvloedende factoren beperkt en bekend Benodigde info moet worden verkregen Protocol beschikbaar Gecombineerde interventies Matige hulpafhankelijkheid Geringe risico’s interventies Verantwoordelijk voor analyse en aanpak Etc. De BPG gaat deze globale taakklasse verder invullen voor hun deelcompetentie en thema en bepalen wat wel/niet tot de taakklasse behoort. Het is goed om dit zo concreet mogelijk te doen, zodat andere (latere) blokken ook weten waarop ze moeten voortborduren. In het eerste jaar is de taakklasse Niveau 1. Er is een grote wisselwerking tussen stap 3 en 4. De hiërarchische verhouding die hier is aangegeven is slechts schijn. in de praktijk lopen ze parallel. (Het ontwerpen van een blok volgens het 4C-ID lijkt soms wel wat op een springprocessie, een paar stappen vooruit en dan weer even terug). Stap 3 Vaardighedenboom Stap 4Taakklasse Stap 5 Groep leertaken van competentie

Stap 1 t/m 5 Competentie Hulpverlener Stap 1 concretiseren inhoud blok (blauwdruk) en werkveld raadplegen Stap 2 (deel)competenties BPG en werkveld Ontwerp een aantal leertaken per (deel) competentie. Uitgangspunt is: na het uitvoeren van al die leertaken beheerst de student de competentie op het gewenste niveau. De leertaken, met nagenoeg dezelfde thematiek en moeilijkheidsgraad, worden gerangschikt volgens een aantal principes ( kaartenbak-systeem) Van eenvoudig naar complex ( variatie binnen de taakklasse) VOORBEELDEN IN DE BLOKKEN 1.1 EN 2.4. Van veel hulp naar weinig hulp/ondersteuning Een goed te gebruiken hulpmiddel om studenten te enthousiasmeren is ze overzicht van het eindproduct te geven: daar moet de student naar toe werken, is terug te vinden in het backward chainen. Hier komen we in de voorbeelden uitgebreid op terug. Product: beschrijving van leertaken, evt. al gespecificeerde leerdoelen. Dit product wordt met het werkveld besproken. Stap 3 Vaardighedenboom Stap 4 Taakklasse Stap 5 Groep leertaken van competentie

Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007 Voorbeelden Twee blokken: 1.1 en 2.4 Geheel eigen blokteams => geheel eigen uitwerking van het model Dus: 4C/ID leidt tot verscheidenheid. Er volgen nu kort twee voorbeelden van uitgewerkte blokken. Deze zijn gebouwd door twee onafhankelijke teams, die alleen de richtlijn zoals geschetst als leidraad hebben gekregen. Het product is geheel verschillend geworden. Dat vinden wij een pre: dat er geen eenheidsworst ontstaat ( zoals bij het PGO wel het geval was). Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007 blok 1.1 Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Waar gaat het blok over? De fysiotherapeut als hulpverlener in de preventieve gezondheidszorg. Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

risicofactoren weinig bewegen alcohol roken drugs zware boekentassen veel eten zware boekentassen

Risico’s zenuwproblemen slechte conditie longproblemen hersenafwijkingen Overbelasting door overgewicht rugklachten

(willekeurig) 2 casuistieken Bulletje en Bonestaak (Mylaine Roelofs, 2005) Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

blok 1.1 beweegprogramma’s

Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007 Tenslotte 2 weken----- herhalen Buurman Janssen Screening Onderzoek Behandeling Evaluatie (SIMPAT) Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Inhoud blok 1.1 Medische trainingstherapie Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007 Hoe zit blok 1.1 in elkaar? 5 weken 10 weken Julia en Jos Buurman Janssen competent …snuffelstage… Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007 blok 2.4 Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007 Waar gaat het blok over? De fysiotherapeut als hulpverlener in de curatieve gezondheidszorg. Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Bio-psycho-sociale problematiek van het bewegingssysteem (Chronische pijn) Naast pijn ook verstoring van het psychosociaal functioneren Relatie tussen schade en pijn onduidelijk Disfunctioneren voor dagelijkse activiteiten Conflicten met behandelaars partner en familie Sociaal isolement afname zelfvertrouwen Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Om welke patiënten gaat het ? Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Keuze…samen met werkveld De praktijk in huis halen ! Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Hoe zit het blok 2.4 in elkaar? Project chronische pijn Leertaken: rug, CANS, hoofdpijn, fibromyalgie, hyperventilatie Simpat. competent 3 weken 5 weken Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007 Vaardigheden boom Screening Onderzoek Behandeling Evaluatie Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007 Vaardigheden boom Screening Onderzoek Behandeling Evaluatie Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007 Taakklasse Niveau 1 Eigen belevingswereld Eenvoudige pathologie Niveau 2: Lichte beperkingen Geen indicatie voor verdere somatische diagnostiek Actieve attitude Sociaal psychisch stabiel Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007 Authentieke leertaak Risico op houdingsafwijkingen en overgewicht Diabetes Multiprofessioneel werken Eén project en vijf leertaken Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007 Ondersteuning en JIT Experts Vaardigheden cahier Afname in ondersteuning Workshops Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007 Variatie Houdingsprobleem Overgewicht Diabetes Chronische a-specifieke rugpijn Hoofdpijn Project chronische pijn CANS Fibromyalgie Hyperventilatie Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007 Backwardchaining Wel ! Niet ! Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Stap 9: Uitwerken toetsen Compentietoets Blokvaardigheden Theorietoets Curriculumvaardigheden Andere vormen (project, presentatie etc.) Uiteraard worden de studenten ook getoetst. Heel gevarieerd met verschillende toetsvormen. We kunnen hier een andere keer op in gaan. Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007 Stap 10: Evaluatiefase Studenten evalueren taken en blokken Docenten evalueren taken en blokken BPG schrijft evaluatieverslag met actiepunten. Evaluatieverslag: besproken en verantwoord in CC en zorgt voor bijstelling van het blok. Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007 4C/ID….. Betekent: In 10 stappen naar een beter curriculum… Curriculumcie Hogeschool Zuyd november 2007

Rapport NVAO: Fysiotherapie Hogeschool Zuyd = 2x bijzonder ( 2 Michelinsterren).