LA g r o u p 1 Stephen Hodes en Johan Idema Dordrecht, 25 januari 2011 Hetzelfde spel, andere regels Bijeenkomst Kunsten ‘92
LA g r o u p 2 Vision without action is a daydream, action without vision is a nightmare.
LA g r o u p 3 Wat gebeurt er tot nu toe?
LA g r o u p 4 Bezuinigen op cultuur is nieuw
LA g r o u p 5 (onderzoek COELO, onder 253 gemeenten, november 2010) gemiddelde cultuurbezuiniging: 9% (200 miljoen) 52 gemeenten willen meer investeren -> totale bezuinigingen 1 miljard? Wat doen gemeenten?
LA g r o u p 6 Investeerders Arnhem: + 0,4 miljoen euro meer (vorig jaar +4 miljoen) Utrecht: +2 miljoen Alphen aan den Rijn, Doesburg en Schermer meer Extra gelden BrabantStad (provincie) Provincie Limburg Snoeiers Den Haag: -8% (=korting instellingen) Dordrecht: -10% (=1,6 miljoen korting op cultuurbudget) Amsterdam: -10 miljoen (=korting instellingen) Amersfoort: -25% (=korting instellingen) Groningen: -0,5 miljoen Provincies Groningen en Drenthe Investeerders & snoeiers (selectie)
LA g r o u p 7 Bezuinigen op cultuur is een keuze voor gemeenten én provincies
LA g r o u p 8 30% 10% 60% Gemeenten Rijk Provincies Cultuursubsidiëring
LA g r o u p 9 Mag op kunst en cultuur bezuinigd worden? NOVA 2010: 63% = ja versus Zijn de subsidies aan kunst en cultuur voldoende? Motivaction 2010: 70% = ja/te laag -> Draagvlak blijkt zeer afhankelijk van de vraagstelling Draagvlak voor bezuinigingen?
LA g r o u p 10 profileren als culturele stad vestigingsklimaat voor burgers en bedrijven verbeteren nieuwbouw fusies tussen instellingen compenseren landelijke bezuinigingen ambitie om Culturele Hoofdstad te worden maatschappelijke relevantie? Waarom investeren?
LA g r o u p 11 Culturele overdaad: nog steeds groei over de gehele keten (opleiding – productie – presentatie) Dalende bezetting: het aanbod groeit, publiek is relatief constant, dus per saldo een dalende bezetting Versnipperde budgetten: teveel en te kleine instellingen Duurdere gebouwen: nieuwe huisvesting is kostbaarder Prijselasticiteit: negatief? bereidheid publiek tot hogere entreeprijzen? Weinig samenwerking: met afstemming en krachtenbundeling veel meer voordeel te behalen Reisbereidheid: in hoeverre is publiek bereid te reizen voor regulier aanbod? Uitdagingen van de sector
LA g r o u p 12 Conclusies -> Veel mogelijkheden om de sector duurzaam te versterken -> Het is mogelijk met minder aanbod meer publiek te bereiken Uitdagingen van de sector
LA g r o u p 13 Goed bezuinigen: overwogen kiezen en het moment benutten om de sector duurzaam te versterken Slecht versus goed bezuinigen Slecht bezuinigen: niet kiezen en de ingreep uitsluitend beschouwen als financiële operatie
LA g r o u p 14 Eerlijk zullen we alles delen. Algemeen versus gericht bezuinigen Better kill one, than cripple them all.
LA g r o u p 15 Een generieke subsidiekorting (%) op alle cultuurinstellingen Voordeel: vrijheid/verantwoordelijkheid aan de instellingen Nadeel: geen versterking van de sector, iedereen wordt (financieel) verzwakt -> Waar ligt de grens: 15%? Let op de negatieve spiraal! Strategie 1: algemeen bezuinigen
LA g r o u p 16 Als subsidiënt sturen op: waarop wordt gekort: aanbod/genres (minder produceren, vaker/langer aanbieden) wanneer wordt gefinancierd: criteria zoals eigen inkomsten, maatschappelijk draagvlak wie wordt gefinancierd: keuze maken uit instellingen op basis van gewenst profiel, genres (hoog/laag), etc. Voordeel: sterkere sector, een gemeente met meer profiel Nadeel (?): minder pluriforme aanbod Strategie 2: gericht bezuinigen
LA g r o u p 17 -> dit vraagt om een visie op de sector (cultuurbeleid) -> minder makkelijk te realiseren op de korte termijn Strategie 2: gericht bezuinigen markt/publiek omgeving/locatie visie/ambitie
LA g r o u p 18 Verschillende schaalniveaus Binnen één gemeente: één back-office voor meerdere cultuurinstellingen, fuseren van instellingen Dubbelsteden: Rotterdam+Den Haag, Hengelo+Enschede, Arnhem+Nijmegen Regiogemeenten: Deventer/Zutphen/Apeldoorn, BrabantStad, Emmen/Assen/Meppel/Hoogeveen Landelijk Voordeel: meer efficiëntie, betere afstemming Nadeel: mogelijk verlies van identiteit en controle, niet altijd goedkoper Strategie 3: samenwerken/fuseren
LA g r o u p 19 Als subsidiënt de professionalisering van de sector sterk stimuleren: Culture of asking Culture of giving Betere marketing Cultureel ondernemerschap Informatie en onderzoek Strategie 4: sector versterken
LA g r o u p 20 Als subsidiënt: cultuur meer zichtbaar maken: in de stad, op locatie, buiten de muren, in de openbare ruimte cultuur laten aansluiten bij actualiteiten: feestdagen, herdenkingen, evenementen -> levert op termijn een positievere beeld op van cultuur, werkt drempelverlagend (meer publiek) en leidt tot een grotere bereidheid tot subsidiëring Strategie 5: aansluiten zoeken
LA g r o u p 21 Algemeen bezuinigen Gericht bezuinigen Samenwerken Sector versterken Investeren Aansluiting zoeken
LA g r o u p 22 Wordt er weloverwogen bezuinigd? Denken we nog aan meer dan alleen het geld? Wie zet de alternatieven op een rijtje? Overleggen overheden en instellingen genoeg? Weten we voldoende? Brandende vragen
LA g r o u p 23 LA group Leisure & Arts Consulting Sarphatistraat av Amsterdam t +31 (0) f +31 (0)