Taalbeleid Het ontwikkelen van een schooltaalbeleid houdt in dat vanuit 1 bepaalde visie op taal en taalonderwijs, op gefaseerde wijze, maatregelen worden genomen m.b.t. inhoud en organisatie van het taalonderwijs (NT1, NT2, ET) en over de relatie tussen taal-onderwijs en het taalgebruik in de niet-taalvakken (NIT)

Oefening: rangschik in 3 groepen Taalvaardig-heid (Tvo) Taalbeleid (TB) Nederlands als instructie-taal (NIT)

Oefening: oplossing Taalvaardig-heid (Tvo) = taak van leerkracht Nederlands op klasniveau Taalbeleid (TB) beleid op schoolniveau (TB=Tvo+NIT) Nederlands als instructie-taal (NIT) taak van alle leerkrachten (klasniveau)

Meest gestelde vragen Instaptoetsen om de beginsituatie vast te stellen? Anderstalige nieuwkomers? Tasan (nieuw - steunpunt NT2) 1A? Tas (steunpunt NT2) Het is een goed idee om nog dit schooljaar in een kleine groep deze toets uit te testen. 1B? Tas = te moeilijk, sommige scholen maken gebruik van de vroegere toets, andere van de AVI-leestesten 2de-3de graad? Er is nog geen toets beschikbaar Belangrijk is eerst te bepalen wat men wil testen

Mag men met de uren voor het GOK-beleid inhaallessen of huiswerkbegeleiding organiseren? De problemen stelselmatig uit de klas halen = een valkuil! Het is belangrijk dat er vóór alles op klas- en schoolniveau een taalbeleid wordt georganiseerd (spoor 1) Indien er een taalbeleid is, dan kan ook de individuele leerling worden ondersteund (spoor 2) Acies op spoor 2 kunnen niet, als er geen acties zijn op spoor 1

Wat zijn de criteria voor goede lesmethodes om een taalbeleid op te zetten? leerlingen moeten leren omgaan met allerlei soorten teksten - gevarieerd in interessesfeer opdrachten moeilijkheidsgraad taakgericht werken (zelfstandig aan de slag, eigen oplossingsstructuur = zelf strategieën ontwikkelen) - naast product ook proces evalueren alle mogelijke vormen van interactie : uitnodigend (niet altijd leerkracht-leerling, vooral lln onderling) voldoende bijkomende ondersteuning voorzien cf. workshops, georganiseerd door de PBD: “Activerende werkvormen” (3 sessies materiaalontwikkeling)

Hoe zet men differentiatie op in de lessen Nederlands? Men organiseert best activiteiten in groepen met een redelijke heterogeniteit (geen leerlingen met extreem verschillende taalvaardigheid bij elkaar zetten). zelfde leerstof aanbieden, maar met een verschillende mate aan ondersteuning bv. meer illustraties stapsgewijze oefeningen Taakgericht werken: voor de hele groep de taak formuleren (één overkoepelende taak  andere taken erin verweven, met verschil in ondersteuning) Zorg dat de acties erop gericht zijn om de kloof te dichten, niet ze te vergroten! Dit gevaar is reëel bij bv. tempodifferentiatie

Welke lespakketten bestaan er om mee aan de slag te gaan? 1 ste graad: Tatami deel 1 – 2 – 3 2de graad: Tatami deel 4 – 5 – 6 gericht op het bereiken van de eindtermen 1ste graad/2de graad Ex-anderstalige nieuwkomers: Sesam remediërend = zelfde leerstof, andere werkwijze bedoeld voor alle leerlingen NIT: Werkboek NIT, te bestellen bij de VLOR (www.vlor.be) , publicaties S.O., Gelijke Onderwijskansen

Hoe kunnen we het hele schoolteam motiveren, om een taalbeleid op te zetten, en eraan mee te werken? . Dit doet men best door het actieplan in team te bespreken en vast te leggen De einddoelstelling is: Tvo + NIT + taalbeleid . Vraag= Wat is de beginsituatie van onze leerlingen met een vragenlijst per groepje ontstaat er discussiegelegenheid . Eventueel: enquête lln – lkn : bestaat taal als belemmering in (de) uw lessen? . Nascholing is belangrijk (bv. www.nt2.be)

Opzetten van een taalbeleid: zie http://www. gemeenschapsonderwijs Opzetten van een taalbeleid: zie http://www.gemeenschapsonderwijs.be/pbd/so/10taalbeleid.pdf Belangrijke vraag = Wat doen we al? Is er al een vorm van taalbeleid? Beter dan te hoog te mikken, is het aangewezen om gefaseerd te werken, door stapsgewijs afspraken te maken voor kleinere concrete acties. Want net zoals voor de leerlingen, zijn ook voor de leerkrachten veiligheid, motivatie en ondersteuning belangrijk. Informeren en duidelijke afspraken maken kunnen helpen om het team aan de slag te krijgen.

Anderstaligen gebruiken nogal eens hun thuistaal: hoe gaan we daarmee om? Best geven we deze thuistaal een eigen plaats, op momenten die niet storend zijn. Een verbod, repressieve maatregelen worden als negatief ervaren. Het is dus beter ons te richten op het ontwikkelen van hun taalvaardigheid door bv. veel interactie te voorzien in de lessen. De CLIM-pakketten van ICO kunnen hierin een hulp zijn (cf.het nascholingsaanbod dat op de school aankomt halverwege mei).

Is de vorm van het actieplan vrij? Wat zijn de minimale vereisten? Hiervoor raadpleegt u best het decreet van 28/06/2002 betr. GOK-1 de omzendbrief SO/2003/01 dd 21012003 Deze zijn ook te vinden via de website http://www.ond.vlaanderen.be/gelijke_onderwijskansen De onderwijsinspectie gaat bij de controle op de aanwending van de extra uren-leraar in de loop van het 3de schooljaar na of, en in welke mate de gelijkekanseninstrumenten werden uitgebouwd, rekening houdend met de schoolcontext en de kenmerken van de leerlingenpopulatie. Daarnaast conroleert de inspectie de uitvoering van de gekozen doelstellingen en de zelfevaluatie.

Dit impliceert dat wordt nagegaan of en in welke mate - de analyse van de beginsituatie vold. kwaliteitsvol en volledig werd uitgevoerd - de keuze van de doelstellingen in functie hiervan vold. verantwoord zijn - de gelijkekanseninstrumenten werden uitgebouwd - de zelfevaluatie kwaliteitsvol werd uitgevoerd De vorm van het actieplan is vrij. Verdere informatie vindt u op http://www.gemeenschapsonderwijs.be/pbd/gok/stappenplan_intervisie_2_gok.ppt