Depressieve beelden bij kinderen en pubers. Laat ze er niet mee zitten.

inleiding Vb1: Bas is erg huilerig, komt nauwelijks tot spelen Bv 2: saskia staart tijdens te les naar buiten met een treurige blik. Ze verzuimt van school. Bv 3: Debbie vind persoonlijke dat er niets aan de hand is. Maar volgens haar ouders heeft ze een enorme prikkelbaarheid en wisselvallige stemmingen.  Deze drie kinderen hebben gemeen dat ze niet meer genieten, minder interesse hebben in dingen die bij hun leeftijd horen. 1

Waarom depressie een probleem is Bij volwassen: chronische depressie Jongeren: bipolair beeld Kinderen grote kans op psychopathologie Kinderen met eerstegraadsfamilielid met depressieve geschiedenis: grotere kans op terugkerende depressies.  doormaken depressie: vaak leerproblemen, gezinsproblemen, negatief zelfbeeld en middelengebruik 2

diagnostiek Definitie: Er is sprake van een depressie als de stemming gedurende langere tijd gedaald is en dit een duidelijk verminderd functioneren en een duidelijk lijden met zich meebrengt. Driekernsymptomen: - onvermogen plezier beleven - verminderde interesse en motivatie - gedaalde stemming 3

diagnostiek De diagnose depressie: 1. Fasegebonden symptomatologie 2. kernsymptomen 3. kernsymptomen bij ontwikkelingsleeftijd 4. beeld wisselt sterker bij kinderen dan volwassen 5. langere tijd 4

Presentatie kinderen Kernsymptomen Huilerigheid, somber spel Regressief gedrag Lichamelijke klachten Leerproblemen Gevoel van slechtheid Prikkelbaarheid Minder vriendjes 5

Presentatie pubers Sterk wisselend beeld Prikkelbaarheid Conflicten en incidenten Lichamelijke klachten Toegenomen slaapbehoefte Verslechtering schoolresultaten Automutilatie, preoccupatie met de dood Alcohol- of drugsgebruik Verborgen seksuele klachten 6

Presentatie spreekuur Ga nooit af op eenmalige indruk in de spreekkamer Kernsymptomen na te vragen Beeld in welke mate het kind disfunctioneerd Met pubers alleen een rustig gesprek voeren 7

suïcidaliteit De aanwezigheid van depressie vaak een sterke voorspeller van een suïcidepoging De jongere rustig onder 4 ogen spreken Hoe concreet zijn de plannen voor suïcide? Het suïciderisico is verhoogt bij pubers wanneer: - bij eerdere suïcide pogingen - wanneer er naast depressie sprake is van gedragsstoornis of middelengebruik - bij een depressie met ‘bozig’ affect - bij suïcide in de naaste omgeving 8

Etiologie en beleid Scarring Specifieke risicofactoren voor een depressie: - een eerder doorgemaakte depressie - een belaste familieanamnese met depressie - een reeds bestaande subklinische depressie Algemene leefadviezen: - regelmaat, genoeg slaap, gezond eten - meer lichaamsbewegeging - leuke dingen gaan doen - geen alcohol of drugs gebruiken - stoppen met automutileren 9