bijenvereniging Hulst en omstreken, oost zeeuws-vlaanderen studie middag 3 maart 2013 bijenvereniging Hulst en omstreken, oost zeeuws-vlaanderen Inleiding Neonicotinoïden Varroase / Varroatose Discussie

14.30 – 17.00 indeling middag inleiding 14.30 – 15.00 ophalen vragen 15.15 – 15.45 16.00 – 16.30 16.30 – 17.00 drankje, hapje en naar huis? indeling middag inleiding presentatie over neonicotinoiden presentatie over Varroa discussie documentatie

neonicotinoïden inleiding: 1 waarom omdat het gebruik van systemische gewas-bestrijdingsmiddelen in verband wordt gebracht met hoge sterfte van bijenvolken omdat er ook buiten de imkerij discussie op TV en in de politiek ontstaat over het gebruik van systemische gewasbestrijdingsmiddelen en dit verder buiten de imkers omgaat omdat het goed is als “de imker” op de hoogte is van alle informatie, die tot nu beschikbaar is omdat de imker dan ook zelf tot een oordeel kan komen en zijn bedrijfsmethode al of niet kan aanpassen

de Varroa mijt inleiding: 2 waarom omdat de Varroa mijt in verband wordt gebracht met hoge sterfte in bijenvolken omdat er ook buiten de imkerij discussie op TV en in de politiek ontstaat over bestrijdingsmiddelen en daardoor de aandacht voor de gevolgen van bestrijding van de Varroa mijt kan verslappen en erger nog: de aandacht voor de dracht verarming wordt overschaduwd of verwaarloosd omdat het goed is als “de imker” op de hoogte is van alle informatie, die tot nu beschikbaar is over de mijt en haar relatie tot het ziek worden van bijenvolken omdat de imker dan ook zelf tot een oordeel kan komen en zijn bedrijfsmethode al of niet wil aanpassen

inleiding: 3 waarom kennis overdracht omdat zowel de Varroa mijt in al haar facetten en het begrip neonicotinoïden te makkelijk als kapstok worden gebruikt in discussies over hoge sterfte in bijenvolken, bijvoorbeeld in de pers, of in relatie tot milieu discussies omdat de rol van de imker eenvoudig gemarginaliseerd kan worden in de discussie over gewasbestrijdingsmiddelen: dit ligt ver buiten de competentie van de imker en zijn vertegenwoordigers door een te kort aan kennis omdat “de imker” chronisch achter loopt in kennis over ziekten en bedrijfmethoden, de invloed van voldoende gevarieerde dracht: wereldwijd is een inhaalslag gaande omtrent kennis over en de relatie tussen de “ziekmakers” van de bijen en bijenvolken omdat de industrie en de wetenschap niet worden aangestuurd door de imkerij. We zijn geen bedrijfstak die zijn belangen waarborgt / verzorgt, maar we absorberen wat er (toevallig) aan kennis wordt aangereikt “de” imkerij stuurt niet, “de” imker bestaat niet.

imker naar soort hobby honing korf leraar professional bestuiving kast de imker imker naar soort hobby honing korf leraar professional bestuiving kast methode anders teler buckfast k.i.

wat je kan doen met kennis kennis overdracht wat je kan doen met kennis Although the health risks of tobacco smoking are well documented, there is increasing evidence that smokers have a lower incidence of some inflammatory and neurodegenerative diseases. Many of the adverse and beneficial effects of smoking might result from the ability of cigarette smoke to suppress the immune system. Nicotine, which is one of the main constituents of cigarette smoke, suppresses the immune system but might have therapeutic potential as a neuroprotective and anti-inflammatory agent. Zie syllabus Sopori

inleiding: wat nu kennis overdracht een inleiding tot de inleiding: waarom? omdat we t.o.v. het laatste cursusboek steeds meer achterlopen of feitelijke kennis, door verschillende oorzaken: er is geen eenduidige en structurele aanpak van de overdracht van kennis naar de nederlandse imker, ondanks een overdosis aan informatie er is geen focus of op terugdringen van ziekten of op bijvoorbeeld het onderzoeken van verschillende bedrijfmethoden het belang en/of interesse van onderzoekers, bedrijfsleven, overheid en imkers lopen niet parallel er is geen top down of bottom up benadering, het standpunt dat wordt ingenomen is te allen tijde een juiste, ofwel mijn stelling is: bijenhouden is gebaseerd op kennis, het is geen politiek!

inleiding tot de inleiding kennis overdracht inleiding tot de inleiding tijdens deze studie middagen gaat het niet over: wie heeft er gelijk? het was toch op televisie! dus dan zal het wel waar zijn (dit is zo langzamerhand in zich een contradictio in terminis) het bestuur van de NBV zegt het, dus is het waar of niet waar, kies je standpunt, vanuit welk geloof? De profi of de korfimker? De bestuiver of de honing imker? Ooit heb ik geleerd dat 1+1 geen twee hoeft te zijn, het is maar wat je afspreekt. En daar gaat het in deze studie middagen om: We spreken af dat we geen standpunt innemen, dat we openstaan voor alle informatie, dat we geen oordelen vellen, dat we proberen zo veel mogelijk kennis te delen, te vergaren zodat iedere imker op zijn/haar niveau er zijn/haar voordeel mee kan doen: ten voordele van de bij en het bijenvolk op de eerste plaats: gezondheid

inleiding tot de inleiding kennis overdracht inleiding tot de inleiding http://digitaleeditie.nrc.nl/digitaleeditie/NH/2013/1/20130228___/2_26/NRC_20130228_1_015_article3.pdf http://digitaleeditie.nrc.nl/digitaleeditie/NH/2013/2/20130302___/4_02/index.html#page2

uitgangspunten gezondheid kennis overdracht een gezonde bij in een gezond bijenvolk is waar we naar streven: als professioneel imker: dan heb je gezonde volken nodig als hobby imker: ook dan heb je gezonde volken nodig zoveel imkers, zoveel bedrijfsmethoden: we gaan een studiemiddag besteden aan de verschillende methoden: bijvoorbeeld hier in Oost Zeeuws-Vlaanderen bloeit lamsoor (zulte of zee aster) met hoofdbloei eind augustus of men gaat elders naar de heide. zoveel imkers, zoveel methoden om aan Varroa bestrijding te doen: maar de dracht waar de imker zijn bijen op laat vliegen (als hij reist), bepaalt in grote mate de methode, ook de imkers in de buurt zijn bepalend voor succes van bestrijding zoveel imkers, zoveel verschillende landschappen of steden: de stads-imker rukt op, waarom? Onderkennen van de effecten van monocultuur, afname van diversiteit en niet alleen van drachtplanten, maar ook van het stuifmeel > een andere studie middag wordt hieraan gewijd gezondheid

1 gezondheid kennis overdracht in de diverse presentaties komen de 3 P’s voor: ofwel > bijensterfte kent meerdere oorzaken P - pollen P – pathogenen P - pesticiden Pollen staat voor voldoende en voldoende diverse dracht Pathogenen staat voor ziekteverwekkers Pesticiden staat voor verdelgers bij de bestudering van ziektes en ziektebeelden (P van pathogenese) blijkt de invloed van dracht (P van pollen of beter gezegd stuifmeel aanbod) en de effecten van de bedrijfsmethode (P van preventie of hygiene) de invloed van pesticiden te overtreffen P van preventie (hygiene) zal ook onderwerp zijn van een studiemiddag

2 gezondheid kennis overdracht voorbeelden van de verschillende veroorzakers van ziektes: Bacterien: Amerikaans vuilbroed, Europees vuilbroed, tracheënmijtziekte Parasieten: Varroa destructor, Tropilaelaps Schimmels: kalkbroed, nosema, steenbroed Virussen: zakbroed, DWV Protozoen: Amoebeziekte (roer) Insekten: kever (kleine bijenkastkever), wasmot, bijenluis Belagers: Vespa velutina (aziatische hoornaar) Vergiftiging: septikemie (hemolymfevergiftiging) Tekorten: meiziekte (koude, water tekort), roer. de invloed van tekort aan aminozuren, vetten enz.: zie studiemiddag

3 gezondheid de mens: kennis overdracht en dan zijn we er nog een heel belangrijke veroorzaker van ziekten vergeten: de mens: honing import, was import > AFB maar ook besmet gereedschap, kastenmateriaal van derden, bijen, eitjes, koninginnen, zelfs sperma maar ook via fruit reizen en im – en exporteren van bijen: Varroa, Aethina, Tropilaelaps

4 gezondheid kennis overdracht een ander onderscheid kunnen we maken naar de drie stadia van de bij: broed: ei > larve (instappen varroa mijt) > pop (SBV) werkster: poetsbij, werkbij, haalbij Overdracht vind soms plaats in het larvale stadium, soms in het pop stadium we categoriseren ziekten daarbij aldus: Broedziekten Ziekten van de volwassen bij daarbij moeten we kennis hebben van de overdracht: Ekto / Endo Horizontale - of Verticale overdracht

kennis overdracht 5 gezondheid een ander onderscheid kunnen we maken naar het jaargetijde: we onderscheiden: winterzit aanmaak nieuw broed in het vroege voorjaar voorjaar zomer einde zomer, begin herfst, aanmaak winterbijen een groot aantal pathogenen zijn periode gevoelig

kennis overdracht 6 gezondheid Een ander onderscheid kunnen we maken naar het geslacht en het stadium van de ontwikkeling van de bij: we onderscheiden: koningin (BQCV) werkster poetsbij (SBV, Varroa), werkbij, haalbij (Varroa) dar (SBV) een groot aantal pathogenen zijn specifiek voor geslacht

7 gezondheid kennis overdracht er wordt op dit moment geprobeerd een nieuw studieboek over bijengezondheid, bijenziekten samen te stellen: voorstellen zijn gedaan voor: Digitalisering (bijvoorbeeld via You Tube) https://www.youtube.com/watch?v=7gSJTZQLedA&feature=player_detailpage https://www.youtube.com/watch?v=Nfn4jwqUqvI&feature=player_detailpage https://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=G9-FGA3bwEw Overzichtelijker aanbieden van de kennis: naar niveau van de imker naar jaargetijde naar soort veroorzaker naar “wat zie ik” Verbeter traject (zie presentatie Varroa 20130303)