Dr Jan Lenaerts Reumatoloog Jessa Ziekenhuis UZ Leuven

Wat is RA Ontsteking van de gewrichten Symmetrische aandoening 1% van de bevolking ♀ >♂ 30-55 jaar piekincidentie Oorzaak onbekend Revolutie in de behandeling Snelle herkenning en doorverwijzing

RA vroeg stadium

Dit stadium trachten te vermijden

Spontaan verloop van RA Agressief Invaliditeits- drempel Overgang van traag voortschrijdend naar agressief Ernst van de invaliditeit Traag voortschrijdend Ongedifferentieerde seronegatieve polyartritis Tijd

Oorzaak R.A.

Roken en RA Rokers hebben meer kans op RA Rokers hebben meer kans op infectie en parodontitis Rokers ontwikkelen bepaalde antistoffen : Anti-CCP Preventie RA : zo iemand in familie RA heeft = ROOKSTOP !!!

OR for different amounts of smoking (pack years (p. y OR for different amounts of smoking (pack years (p.y.)) in combination with none (no shared epitope (SE)), one (single SE) or two (double SE) copies of SE alleles. OR for different amounts of smoking (pack years (p.y.)) in combination with none (no shared epitope (SE)), one (single SE) or two (double SE) copies of SE alleles. The reference group was non-smokers without SE alleles. Källberg H et al. Ann Rheum Dis 2011;70:508-511 ©2011 by BMJ Publishing Group Ltd and European League Against Rheumatism

Diagnose Klinisch onderzoek Vroege herkenning Ochtendstijfheid Handen en voeten Onderscheid maken met nodulaire artrose Bloedtesten en echografie en RX kunnen helpen

Eerste lokalisatie van RA 7% 2% 2% 16% 39% 15% 12% v.r.l. Borgloon 25-10-2004

De pathologie van Reumatoïde artritis Prevalentie: 0.8% Populatie Normaal Reumatoïde artritis Structurele schade synoviale membraan synovitis erosie van het bot kraakbeen pannus synoviaal vocht aftakeling van het kraakbeen (vernauwing v.d. gewrichtsspleet) gewrichtskapsel v.r.l. Borgloon 25-10-2004

gewrichtserosies

Nodulaire artrose v.r.l. Borgloon 25-10-2004

Reumatoïde Artritis versus Artrose Left : typical mechanical pain. The pain increases with movement and decreases with rest : eg arthrosis. Right : Inflammatory pain. The pain appears at nigh, the patient feels stiffness when waking up. After a few minutes or hours, the pain decreases.

Bijkomende klachten Vermoeidheid Gestoorde nachtrust Functionele beperkingen

Patienten evolutie over verloop van jaren Length of disease:1.5 years Length of disease: 5 years Length of disease:12.5 years SHARP score: 23 SHARP score: 56 SHARP score: 96

Patienten evolutie ( 2 ) SHARP score: 113 SHARP score: 123 Length of disease: 20 years Length of disease: 21 years SHARP score: 113 SHARP score: 123

Bevestiging diagnose Door de reumatoloog Samenwerking met huisarts en andere hulpverleners Snel instellen van een therapie cf. nieuwe richtlijnen van de Eular (2010 ARD) Voorkomen van gewrichtsbeschadiging (erosies en kraakbeenverlies)

Groot probleem Tekort aan reumatologen in België 170 actieve reumatologen in 2011 Dit jaar 6 reumatologen gestopt owv overlijden of pensionering Geen enkele nieuwe kandidaat in gans België in 2011-2012 Redenen voor tekort ? Nochtans zeer interessant beroep !

Huidige behandeling van RA Onderdrukken inflammatie Preventie van weefsel- en gewrichtsschade Preventie van invaliditeit Behoud van levenskwaliteit voor zoveel mogelijk patiënten aan een aanvaardbare kostprijs “Cost Effectiveness”

Middelen voor behandeling Basistherapie Hulpmiddelen (pijnstillers) Cortisone (inspuiting of via pil) Biologicals : 20-25 % (België bijna koploper in EU)

Basistherapie Metotrexaat Salazopyrine ® Arava ®

Hulpmiddelen NSAID’s of ontstekingsremmers Ook nevenwerkingen Nier Maagdarm Lever Hypertensie .. Pijnstillers :paracetamol, tramadol … Voedingssupplementen zoals glucosamines hebben geen nut bij RA !

Cortisone Inspuiting : 1 of enkele pijnlijke gewrichten Medrol ® : brugtherapie Om ontsteking snel te onderdrukken Nevenwerkingen bespreken en voorkomen Vaak tijdelijke therapie

Fysiotherapie

Fysiotherapie Terugbetaling mogelijk voor RA patiënten E pathologie 1-2 / week 3 x 30 minuten per week extra beweging is voldoende

Biologicals Anti-TNF therapie : Ander werkingsmechanisme : 3 ≠ / IV 5 verschillende SC of IV Ander werkingsmechanisme : 3 ≠ / IV Mabthera Roactemra Orencia

Nieuwe therapieën Enorme evolutie in levenskwaliteit voor de patiënten Re-integratie in de maatschappij Weg uit sociaal isolement Genezing is nog niet mogelijk

VRAGEN ZIJN WELKOM WWW.REUMAINSTITUUT.BE WWW.KBVR.BE WWW.REUMANET.BE www.worldarthritisday.org