De honours community: een stimulans voor excellentie? VOR Sirius donderdag 20 oktober 2011 15.15 – 16.15 uur Workshop De honours community: een stimulans voor excellentie? Pierre van Eijl (p.j.vaneijl@uu.nl) Stan van Ginkel (s.o.vanginkel@uu.nl) Albert Pilot (a.pilot@uu.nl) Onderwijsadvies en Training (O&T) Universiteit Utrecht

Workshopprogramma Welkom en introductie honours communities: kenmerken, functies en strategieën (20 min.) Casus ‘Communityvorming in een interdisciplinair honoursprogramma’: individueel/tweetallen (10 min.) Terugrapportage en plenaire discussie (25 min) Afronding (5 min.) Onderwijsadvies&Training, UU

Aanleiding onderzoek Studenten blijken binnen honoursprogramma’s vaak intensieve contactennetwerken op te bouwen. Ze vinden dat die een belangrijke bijdrage leveren aan hun talentontwikkeling. Deze netwerken worden honours communities genoemd. Uit interviews met docenten en studenten van honoursprogramma’s in de VS komt naar voren dat zij honours communities een essentieel onderdeel vinden. Uit onderzoek in Nederland komen opvallende positieve ervaringen met honours communities naar voren. Daarom deden we een studie naar kenmerken, functies en strategieën van honours communities. Onderwijsadvies&Training, UU

Werkwijze onderzoek Verzameling van gegevens: Literatuuronderzoek Interviews met Amerikaanse site visitors van honoursprogramma's Rapportages over Nederlandse honoursprogramma’s Enquêtes bij een selectieve ‘honours’ masteropleiding Analyse van gegevens naar kenmerken, functies en strategieën Onderwijsadvies&Training, UU

Vijf basiskenmerken van een honours community (1) Netwerk met intensieve onderlinge contacten van studenten van een honoursprogramma; ook honoursdocenten, talentcoaches en externen kunnen hierbij betrokken zijn. Deels informeel karakter (2) Studenten voelen zich betrokken bij het honoursprogramma en zijn missie, hebben een passie voor de daaraan verbonden activiteiten gericht op talentontwikkeling en excellentie. (3) Studenten hebben het gevoel bij elkaar te horen: ‘sense of community’, (4) Studenten hebben aansluiting bij een bijbehorende cultuur van excellentie (d.w.z. acties, houdingen en ‘mentaliteit’ van de deelnemers zijn gericht op talentontwikkeling en excellentie). (5) De studenten (en docenten) ontwikkelen een repertoire van interactiemogelijkheden gericht op talentontwikkeling en excellentie. Productieve interactie kan deels in het programma en deels erbuiten op eigen initiatief plaatsvinden (zowel F2F als online). Onderwijsadvies&Training, UU

Additionele kenmerken Bijvoorbeeld: veiligheid voor talentontwikkeling, gezamenlijke locatie (fysiek en virtueel), budget en gedeeld eigenaarschap Per community contextspecifieke kenmerken want: Honours communities krijgen ook specifieke kenmerken door het bijbehorende honoursprogramma. Variatie in betrokkenheid deelnemers: kerngroep, actieve leden en periferie; de betrokkenheid varieert in de tijd. Per community ook persoonsspecifieke kenmerken Onderwijsadvies&Training, UU

Meerwaarde van de honours community voor de studenten? Leerfunctie: verdieping van de leerervaring, ontdekken nieuwe eigen mogelijkheden, leren organiseren en leidinggeven, leren functioneren in een excellentiecultuur, ‘flow’ in samenwerking ervaren. Sociale functie: interactie met gemotiveerde medestudenten, anderen leren kennen en gekend worden met dezelfde soort passie, elkaar stimuleren en steunen bij de studie en de realisatie van nieuwe initiatieven. Opvallend: grote diversiteit per programma en per student op concreet niveau, sterke overeenkomsten op meta-niveau. Onderwijsadvies&Training, UU

Ook indicaties voor meerwaarde van een honours community voor docenten Belangrijke functies die een honours community voor een docent mogelijk kan hebben: 1) Stimulerende functie (nieuwe uitdaging, meedenken met studenten bij nieuwe projecten en studie-onderwerpen) 2) Professionaliseringfunctie (hoe getalenteerde studenten uit te dagen?) 3) Sociale functie (grotere betrokkenheid bij studenten, docenten en externen) Onderwijsadvies&Training, UU

Variaties in honours communities Duur: één tot drie jaar afhankelijk van het honoursprogramma Omvang: tien tot honderden studenten Intensiteit wisselend (aantal contactmomenten per week medeafhankelijk van programma) Interactie zowel binnen programma-onderdelen als daarbuiten (extra-curriculair, residentiële setting) Groepsidentiteit: naam, vereniging of website; maar binnen community ook subcommunities Disciplinair of multi/interdisciplinair Bachelor/master Mate van effectiviteit in vervulling van genoemde functies Onderwijsadvies&Training, UU

Hoe een honours community bevorderen? Zeven strategieën: (1) Matchen van studenten specifiek gericht op het bouwen van een honours community (2) Programmeren van uitdagende activiteiten (focal events) in een honoursprogramma die samenwerking vereisen (3) Faciliteren van initiatieven van studenten (4) Realiseren van een intensieve periode voor verdieping van onderlinge contacten (5) Organiseren van een reeks interactieve activiteiten die de community tijdens het gehele honoursprogramma stimuleren (communitylijn in het programma) (6) Optreden docent als rolmodel voor talentontwikkeling en community building (7) Betrekken van community-activiteiten bij de (tussentijdse) beoordeling in het honoursprogramma Dilemma: organiseert de docent de community of doen studenten dat? Onderwijsadvies&Training, UU

Ontwikkelingstadia honourscommunity? Startfase: contact en samenwerking gestimuleerd door docenten maar ook door individuele studenten die elkaar vinden. Vervolg: ontwikkeling van een netwerk van onderlinge contacten & gezamenlijk denk- en werkkader Nieuwe initiatieven komen naar voren; sommige krijgen steun van medestudenten en docenten Uitwerking initiatieven en presentatie resultaten Feedback intern/extern op community en cultuur ervan organiseren, conflicten leren hanteren, institutionaliseren werkwijzen en structuren Meewerken aan voorlichting, inwerken nieuwe studenten, externe presentaties Verschuiving aandacht naar andere activiteiten bijv. buitenlandstudie, individueel project Eindpresentaties, afronding, plannen voor voortzetting contacten

Kennismaken met de strategieën d. m. v Kennismaken met de strategieën d.m.v. casus: ‘Interdisciplinair honoursprogramma’ Duur: één jaar Omvang: 12 ECTS Studenten vanuit verschillende opleidingen doen dit honoursprogramma bovenop hun reguliere programma Programma: serie interactieve presentaties van gastsprekers, workshops en een project met coaching dat studenten in multidisciplinaire groepjes doen. Daarnaast is er in het kader van dit programma ruimte voor het opdoen van ervaring in een internationale context. Rooster: programma-activiteiten na 17.30 uur en in enkele weekenden. Onderwijsadvies&Training, UU

Vervolg casus De organisatoren van het honoursprogramma vragen zich af hoe community vorming in dit programma te stimuleren is. Ze hebben twee vragen daarover. Vraag 1 Welke maatregelen zijn geschikt om een goed functionerende honours community tot stand te brengen? Vraag 2 Wat dragen de strategieën bij aan je advies? Werk individueel of met buurman/vrouw aan de antwoorden (10 minuten) Onderwijsadvies&Training, UU

Plenaire uitwisseling 1) Welke maatregelen voor het bevorderen van een community stel je voor? 2) Wat droegen de strategieën daaraan bij? Onderwijsadvies&Training, UU

Afronding workshop Opvallende punten in de discussie? Generalisatie en trends Welke kennis ontbreekt en is aanleiding voor verder onderzoek? We zoeken nog een paar reviewers voor ons concept artikel (TvHO) Wil je op de hoogte gehouden worden? Geef ons dan je naam en e-mail adres en we mailen je ons onderzoeksrapport. Onderwijsadvies&Training, UU