BIOF Lunchsessie 20 december Resultaten B-project 2005 : Aandachtspunten uit het Vlaamse regeerakkoord m.b.t. de lokale bedrijfsfiscaliteit Stijn Goeminne Steunpunt Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen Fiscaal spoor Hogeschool Gent BIOF Lunchsessie – Brussel
BIOF Lunchsessie 20 december Overzicht 1. Diversiteit van de lokale bedrijfsbelastingen 2. Hoe hinderlijkheid zijn de lokale bedrijfsbelastingen? -Gemeenten - Ondernemingen 3. Welke is de impact van de afschaffing van de lokale bedrijfsbelastingen?
BIOF Lunchsessie 20 december Diversiteit van de lokale bedrijfsbelastingen
BIOF Lunchsessie 20 december Gemeentelijke ontvangsten Gemeentelijke ontvangsten (2002) Absoluut (in euro) in % totale ontvangsten in % belasting- ontvangsten Totale ontvangsten ,08-- Totale belastingontvangsten ,9848,81%- Totale aanvullende belastingen ,3340,96%83,91% Totale gemeentebelastingen ,657,85%16,09% Totale PHB ontvangsten ,003,24%6,65%
BIOF Lunchsessie 20 december Lokale bedrijfsbelastingen Startpunt : lijst MvG met 45 lokale belastingen Kenmerken : –Bedrijfsbelastingen –Onderscheid tussen bedrijfsbelastingen met : Substantiële opbrengsten : 4+2 Marginale opbrengsten : 21 Overige : 18 –Administratieve belasting voor belastingplichtige –Administratieve belasting voor gemeente
BIOF Lunchsessie 20 december Lokale bedrijfsbelastingen Substantiële bedrijfsbelastingen : 4 belastingen die samen +70% van de geconsolideerde ontvangsten opbrengen : –drijfkracht –milieu –plaatsrecht op markten –nijverheidsvuil/grof vuilnis –aangevuld met Belasting op verspreiding reclame Belasting op uithangborden/lichtreclames Marginale opbrengsten : 21 belastingen die max. 10% van de belastingontvangsten opbrengen, zowel op geconsolideerd als lokaal niveau
BIOF Lunchsessie 20 december Diversiteit PHB Gemiddeld aantal PHB = 5,92; mediaan = 6 Frequentie aantal PHBfrequentie Aantal PHB Aantal gemeenten
BIOF Lunchsessie 20 december Diversiteit PHB Volgens aantal inwoners
BIOF Lunchsessie 20 december Diversiteit PHB Volgens socio-economische kenmerken (Dessoy-clustering)
BIOF Lunchsessie 20 december Hinderlijkheid van de lokale bedrijfsbelastingen
BIOF Lunchsessie 20 december Toelichting onderzoeksopzet Doel? –In kaart brengen van de hinderlijkheid van bedrijfsbelastingen bij: De belastingheffende overheid (Gemeenten) »Gemeenteontvangers »Schepenen van financiën De belastingplichtigen (Bedrijven) Onderzoek bij de gemeenten: Wat? - Gedetailleerde bevraging per bedrijfsbelasting (S & O)
BIOF Lunchsessie 20 december Bevraging per bedrijfsbelasting Respons : –Schepenen van financiën (23,05%) –Ontvangers (73,1%) Aspecten van de bevraging –Administratieve druk = Communicatie, opzoekwerk, papierwerk, complexiteit van berekening, … –Billijkheid = S taat de heffing in verhouding tot de door de onderneming genoten diensten of veroorzaakte hinder –Efficiëntie = D ekt de belastingopbrengst de administratieve kost? –Belang in de financieringsmix –Kosten/Baten afweging –Toekomstperspectief
BIOF Lunchsessie 20 december Toelichting grafieken Administratieve druk –Het % van de ontvangers dat van oordeel is dat de belasting veel tot zeer veel administratieve druk veroorzaakt Billijkheid –Het % van de ontvangers dat van oordeel is dat de belasting billijk is Efficientie –Het % van de ontvangers dat van oordeel is dat de belasting efficiënt is Kosten/baten –Het % van de ontvangers dat van oordeel is dat de baten de kosten overtreffen
BIOF Lunchsessie 20 december Globale administratieve druk
BIOF Lunchsessie 20 december Billijkheid
BIOF Lunchsessie 20 december Efficiëntie
BIOF Lunchsessie 20 december Kosten < Baten
BIOF Lunchsessie 20 december Conclusies Administratieve druk –Meestal laag, uitgezonderd verspreiding van reclame –Belastingen met grootste opbrengst ook meestal hoge administratieve druk Billijkheid –Genuanceerd –Belastingen op activiteiten met hoge belasting gemeentelijke infrastructuur worden billijker ingeschat De baten overheersen de kosten Besluit : Niet verantwoord om onverwijld bedrijfsbelastingen af te schaffen
BIOF Lunchsessie 20 december Bevraging bedrijven 11 bedrijven = conceptverkenning & knelpunteninventarisatie Keuze bedrijven = VOKA Hinderlijke aspecten van lokale bedrijfsbelastingen –Transparante belastingreglementen noodzakelijk –Communicatie wordt positief beoordeeld –Diversiteit van reglementen voor ondernemingen met verschillende exploitatiezetels : harmonisering! –Doorlooptijden = OK –Noodzaak aan 1 loket als aanspreekpunt –Continuïteit –Sterk concurrentieverstorend
BIOF Lunchsessie 20 december Bevraging bedrijven Aanvaarding van lokale bedrijfsbelastingen –Keuze van de grondslag –Welke is de doelstelling van de belasting? Louter financiering = weerstand! –Lokale bedrijfsbelastingen mogen niet in conflict zijn met het beleid van hogere overheden –Fiscale druk moet zoveel mogelijk gespreid worden over alle ondernemingen
BIOF Lunchsessie 20 december Impact van de afschaffing van de lokale bedrijfsbelastingen
BIOF Lunchsessie 20 december Projectie Regeerakkoord Vlaamse regering stelt expliciet om “een aantal kleinere belastingen die veel papierwerk met zich brengen en die moeilijk kunnen verantwoord worden af te schaffen”. Vraag = welke is de mogelijke impact op de inkomstenzijde van de gemeenten? Benadering 1 = macro-economische schatting Benadering 2 = validiteitstoets + individueel
BIOF Lunchsessie 20 december Projectie : benadering 1 Probleem: geen gegevens : –Evolutie belastingreglement (cfr. political business cycle : 2006 = verkiezingsjaar) –Evolutie belastbare massa –Rekeningdata
BIOF Lunchsessie 20 december Projectie : benadering 1 Oplossingen : –Belastingreglement Assumptie : ceteris paribus –Belastbare massa ontvangsten PHB n correleren sterk (r=0,94) met bedrijfsinvesteringen n-1 (uit BBP) Geen correlatie met aantal inwoners/aantal ondernemingen Assumptie : aandeel Vlaamse investeringen blijft constant –Rekeningdata Opvragen rekeningdata 2003 bij gemeenten (304/308) Opvragen begrotingsdata bij gemeenten (304/308) Correctie voor afwijking begroting vs. rekening
BIOF Lunchsessie 20 december Projectie : benadering 1 regressie PHB=f(bedrijfsinvesteringen) PHB n = α bedrijfsinvesteringen n-1 + c PHB n = ,18 * BI n ,68 BI 2005 = 38,27 miljard (Fed. Planbureau) Geschatte PHB 2006 = ,49 Op basis van Vlaamse geconsolideerde jaarlijkse PHB!
BIOF Lunchsessie 20 december Projectie : benadering 2 Op basis van historische reeks Vlaamse geconsolideerde ontvangsten per individuele PHB Verschillende optimalisaties van de tijdreeksen leidt tot range ,01 – ,89 euro (op basis van alle 45 belastingen) Onderscheid mogelijk : –Substantiële (4+2 belastingen) : ,52 euro –Marginale (21 belastingen) : euro Dus : afschaffing van de PHB met marginale opbrengsten (+/- de helft van verschillende soorten PHB) noodzaakt “slechts” compensatie van euro Bemerk : grote diversiteit tussen gemeenten!