EFS Seminar Discriminatie van pensioen- en beleggingsfondsen Ronald Wijs Loyens & Loeff N.V. 27 Mei 2008

Inhoud: Heffing van dividendbelasting binnen de EU ten laste van pensioen- en beleggingsfondsen Vrijheid van kapitaalverkeer: - Toegang - Vergelijkbaarheid - Discriminatie / belemmering? FBI / Afdrachtvermindering Rechten veilig stellen / Aanpak

Omvang Europees pensioenvermogen (bn EURO) 2nd pillar savings Pension Funds Group-insurance Book reserves 2005 2006 2005 2006 2005 2006 2005 2006 Austria 21,92 23,32 11,50 12,56 1,24 1,30 9,18 9,46 Belgium 45,80 47,17 13,80 14,21 32,00 32,96 Denmark 149,60 165,70 55,80 59,70 93,80 106,00 Finland 9,91 10,33 5,25 5,53 4,66 4,80 France 140,00 150,00 Germany 401,50 413,55 90,60 93,32 45,40 46,76 265,50 273,47 Hungary 2,60 2,70 2,60 2,70 Ireland 77,83 87,70 70,09 78,93 7,74 8,77 Italy 50,05 51,48 43,01 43,29 3,70 3,64 3,34 4,55 Netherlands 722,38 780,00 635,00 690,00 87,38 90,00 Portugal 7,78 8,69 7,78 8,69 Spain 95,14 98,34 52,72 55,80 30,12 31,02 12,30 11,50 Sweden 155,80 160,47 12,10 12,46 129,20 133,08 14,50 14,94 UK 1496,00 1557,00 1366,00 1423,00 130,00 134,00 Total (EU) 3376,32 3551,32 2366,25 2500,19 565,24 592,33 304,82 313,90 Iceland 1,42 1,62 1,42 1,62 Norway 93,19 98,00 20,37 23,00 72,82 75,00 Switzerland 533,73 549,74 345,49 355,85 188,24 193,89 Total 4004,65 4200,68 2733,53 2880,66 826,30 861,22 304,82 313,90 Data marked in red: estimate calculated as 200(X+1) = 200X*1,03 – Data marked in blue: staff estimates Source: Annual Report EFRP 2007

Vermogensallocatie pensioenfondsen Source: Annual Report EFRP 2007

Dividendbelasting binnen de EU en pensioen- en beleggingsfondsen (1) Pensioenfondsen en beleggingsfondsen hebben posities in Europese aandelen (meestal belangen <5%) EU Pensioenfondsen meestal vrijgesteld van winstbelasting In binnenlandse situatie is er meestal geen heffing van bronbelasting, cq recht op teruggave van bronbelasting Crossborder: wel inhouding bronbelasting op dividenden

Dividendbelasting binnen de EU en pensioen- en beleggingsfondsen (2) In zijn algemeenheid geen credit in bronstaat voor Europese pensioen- en beleggingsfondsen. In de woonstaat meestal geen credit of een beperkte credit (want vrijgesteld) De bronbelasting vormt dus een kostenpost uiteindelijk gedragen door de pensioengerechtigde, resp. de belegger

Heffing van dividendbelasting binnen de EU ten laste van pensioen- en beleggingsfondsen (3) Land A Land B Pensioen- of beleggingsfonds Pensioen- of beleggingsfonds Vrijstelling of teruggaaf Geen credit & geen teruggaaf Dus: nadelige positie! Bronheffing Bronheffing Vermoeden discriminatie / belemmering Vennootschap

Vermoeden van strijdigheid met EG recht Toetsing aan EG recht: Vermoeden van indirecte discriminatie naar nationaliteit?  Ja Toegang verdragsvrijheid Vergelijkbaarheid Discriminatie / belemmering Rechtvaardiging

Toegang vrijheid van kapitaalverkeer Artikel 56 EG: Vrijheid van kapitaal Vereist: grensoverschrijdende kapitaalbeweging HvJ EG Verkooijen  dividenduitkering = kapitaalverkeer Zie bijvoorbeeld ook Amurta en Orange European Small cap Fund

Vergelijkbaarheid ≠ Vergelijkbaar ≠ identiek Schumacker Fokus Bank Centro di Musicologia Walter Stauffer Amurta Aberdeen (pre-jud. vraag) Het gaat om vergelijkbaarheid op hoofdpunten

Discriminatie / belemmering van het vrije verkeer Bronstaat HvJ EG: Bouanich Fokus Bank Centro di Musicologia Walter Stauffer Denkavit Internationaal Amurta HR: Hoge Raad 30 november 2007 Formeel verzoek om informatie behandeling pensioenfondsen door Europese Commissie (eerste stap infractie procedure). Mede naar aanleiding van klacht namens EFRP

Discriminatie / belemmering van het vrije verkeer Woonstaat HvJ EG: Verkooijen Lenz Manninen Kerckhaert - Morres Orange European Small Cap Fund (artikel 6 BBI)

Aanpassing Nederlandse wetgeving Art. 10, lid 1 (eerste volzin) en 10, lid 3 div. bel.: NL vrijgesteld en EU vrijgesteld (niet zijnde FBI / VBI of vergelijkbaar) Art. 10, lid 1 (2e volzin) en 11a div. bel.: Afdrachtvermindering

Afdrachtvermindering EG-proof? Pensioenfonds Aandeelhouders Art. 10.1 en 11a div. bel FBI Dividenden

Afdrachtvermindering Is de nieuwe Afdrachtvermindering EG-proof ? Twee hoofdvragen: - beperking pensioenfonds en buitenlandse bronbelasting - beperking buitenlandse aandeelhouders met verdragsverlaging

Invloed van tax credits Niet van belang voor pensioenfondsen Per country approach versus overall approach Fokus Bank Denkavit Internationaal Amurta Nog steeds onzekerheid…….

Derdelanden Artikel 57 EG – Standstill bepaling Directe investering Beperking vóór 31 december 1993 Pensioen- en beleggingsfondsen hebben “beleggingen” Uit KPN Golden Shares en Orange European Small Cap Fund volgt dat beleggingen geen directe investeringen zijn Rechtvaardiging?

Wat te doen? Onze aanpak: Onderzoek Europees wijd naar discriminatie / belemmering van pensioen- en beleggingsfondsen Vier jaar geleden begonnen Onderzoek is verricht door Europees netwerk van EG recht specialisten Resulterend in …

Uitkomst onderzoek beleggingsfondsen NL FR SP IT UK BEL LUX Home state restriction possibly not likely Source state restriction         

Rechten veilig stellen (1) Uitkomst onderzoek schokkend: belemmeringen en discriminaties in de meeste landen Waar is de “gemeenschappelijke markt” ?! Rechten veilig stellen door verzoeken om teruggaaf in te dienen in bronstaat Alternatief: verzoeken om verrekening in woonstaat ?? Rechtsingang / Rewe doctrine

Rechten veilig stellen (2) In het Rewe arrest (33/76) heeft het HvJ EG aangegeven dat (i) voor grensoverschrijdende situaties dezelfde formele regels dienen te gelden als voor binnenlandse situaties; en (ii) het voor een belastingplichtige niet uiterst moeilijk mag worden gemaakt om een beroep te doen op EG recht Aansluiting zoeken bij nationale formele regels; vaak mogelijkheid om drie jaar terug te gaan. Namens diverse Europese pensioenfondsen, beleggingsfondsen, insurance companies, banken en corporate shareholders hebben wij in verscheidene Europese lidstaten teruggave verzoeken ingediend en procedures opgestart

Procederende klanten in:

Bronlanden

Rechten veilig stellen: aanpak (3) Ruim drie jaar geleden begonnen met claims indienen Selectie van bronlanden aan de hand van: - analyse kans succes; - financiële belangen (bedrag bronbelasting). Proces-efficiëncy: “Meeliften” / aanhouden. In meeste gevallen procederen wij voor een fonds in meerdere landen (multi-jurisdictie). Uniforme wijze van inhoudelijk procederen / kruisbestuiving EG experts uit genoemde landen.