Samenwerking en overdracht bij ondervoeding Parallelsessie 2.11 - 3.11 Anja Evers Hinke Kruizenga Stuurgroep Ondervoeding Noordwijkerhout, 8 april 2011

Programma 2.11 & 3.11 Inleiding Inventarisatie knelpunten What if ……: ga eens op elkaars stoel zitten Formulier voor overdracht

Visie aanpak ondervoeding  Klachten & symptomen Interventie Herstelfase Voedingstoestand Aandacht voor samenwerking met de tweede lijn (transmurale zorg op niveau diëtist) Opname Tijd 

Prevalentie ondervoeding LPZ 2010 31,5 25,2 Conclusie Prevalentie daalt licht en gestaag

Hoe wordt er gescreend op ondervoeding? Daling van het percentage gescreende cliënten bij de thuiszorg van 21% in 2009 naar 16% in 2010 LPZ, 2010

Bijkomende aspecten bij verschillende screeninginstrumenten Afkapwaarden Conclusie SNAQ Verminderde eetlust afgelopen maand 1 punt MUST* Is de patiënt ernstig ziek en (kans op) > 5 dagen geen voedselinname 2 punten SNAQrc Hulp nodig bij eten oranje SNAQ65+ Verminderde eetlust afgelopen week én trap niet op- en aflopen zonder te rusten ‘SNAQ 65-’ ** - *Alleen in klinische situatie ** Gebaseerd op de MUST

Casus de heer O SNAQ: 2 punten SNAQ: 1 punt SNAQRC: oranje Geboortedatum: 28-10-1934 (76 jaar) Gehuwd, echtpaar woont zelfstandig, partner is niet goed ter been 2006 Gewichtsverlies (80 kg → 76 kg < 1 maand, lengte 1.81 m) Diagnose: colitis ulcerosa, medicatie,voedingsadvies (regelmaat) Vervolgens jaarlijks coloscopie 2008 Opname in ziekenhuis i.v.m. klachten colon Gewicht 73 kg Slechte eetlust (“het eten smaakt niet meer”) 2009 Februari : opname in ziekenhuis i.v.m. heupfractuur Gewicht 67 kg Maart: opname in verpleeghuis, gewicht 67 kg 2010 Augustus: met vage klachten naar huisarts, o.a. verwardheid Gewicht 63 kg, BO: 24 cm SNAQ: 2 punten SNAQ: 1 punt SNAQRC: oranje SNAQ65+: rood

Conclusie behandeling door diëtist Niet alle ondervoede patiënten/cliënten worden behandeld door de diëtist …. Conclusie behandeling door diëtist 2 op de 3 ondervoede patiënten in het ziekenhuis 1 op de 2 ondervoede cliënten in het WZW 1 op de 4 ondervoede cliënten in de thuiszorg Verbeterprogramma’s laten betere resultaten zien Meten van de effectiviteit van een maatregel: Acute zorg: 42,8% WZW 42,3% Thuiszorg: 15.6%

Van wie is ‘voedingszorg’? Voedingszorg is onderdeel van de medische behandeling en hoort derhalve in de verwijzing/overdracht van de behandelende artsen De diëtist is de expert op het gebied van voedingszorg en neemt de overdracht op zich Diëtist draagt over naar collega diëtist Thuis Ziekenhuis Verpleeghuis Huisarts Verpleegkundige/POH Diëtist Specialist Verzorgende Diëtist Specialist Verpleegkundige Diëtist

What if ….. Als ik op de stoel van de diëtist van het ziekenhuis de thuiszorg het verpleeg- en verzorgingshuis zou zitten, dan zou ik m.b.t. de overdracht van ondervoede patiënten ….. En ik zou gebruik willen maken van de deskundigheid op het gebied van …..

1e inventarisatie ideeën Maak een sociale kaart Wie werkt waar en wanneer? Hoe is de bereikbaarheid voor cliënten en collega’s? Maak gebruik van digitale mogelijkheden (beveiligde overdracht van cliëntgegevens) Zorg ook voor foto’s Investeer in de kennismaking Organiseer een activiteit met de nadruk op bijscholing Wissel de verschillende werkwijzen uit Maak afspraken naar aanleiding van concrete casuïstiek bijv. t.a.v. de overdracht (baken af, maak het concreet en stel bij als er meer ervaring is opgedaan) Neem bij vragen en opmerkingen of bij twijfel over specifieke kennis contact op met elkaar Maak gebruik van elders ontwikkelde producten

Aandachtspunten overleg Inzicht in stand van zaken m.b.t. ondervoeding en screening in de drie sectoren Eigenaarschap voedingszorg algemeen en ondervoeding in het bijzonder Bekendheid met werkwijze Wensen t.a.v. overdracht van ondervoede patiënten / cliënten Beschikbaarheid van en bekendheid met specifieke deskundigheden Toolkits www.stuurgroepondervoeding.nl Ziekenhuizen Verpleeg- en verzorgingshuizen Eerstelijnszorg en thuiszorg

TODU - Utrecht

Overdrachtformulier Algemene gegevens Cliëntgegevens Behandelaars Medische gegevens Diëtistisch onderzoek Voedingstoestand Inname vs behoefte Diëtistische diagnose Doelstelling behandeling Behandelplan Dieetadvies Evaluatie Vervolg en reden overdracht Overig

Instrumenten ziekenhuizen

Instrumenten eerstelijnszorg en thuiszorg

Acute ondervoeding (gewichtsverlies) Instrument Afkapwaarden Conclusie SNAQ > 3 kg afgelopen maand > 6 kg afgelopen 6 maanden 3 punten MUST < 5% afgelopen 3-6 maanden 5-10% afgelopen 3-6 maanden >10 % afgelopen 3-6 maanden 0 punten 1 punt 2 punten SNAQrc rood SNAQ65+ > 4 kg afgelopen 6 maanden ‘SNAQ 65- ‘ < 5% afgelopen 6 maanden* 5-10% afgelopen 6 maanden* >10 % afgelopen 6 maanden* groen oranje *Alternatief: kg

Chronische ondervoeding (BMI/bovenarmomtrek) Instrument Afkapwaarden Conclusie SNAQ Afgelopen maand drink- of sondevoeding gebruikt 1 punt MUST BMI > 20 BMI 18,5 – 20 BMI < 18,5 0 punten 2 punten SNAQrc BMI < 20 BMI 20 - 22 rood oranje SNAQ65+ Bovenarmomtrek < 25 cm ‘SNAQ 65- ‘ BMI > 20* BMI 18,5 – 20* BMI < 18,5* groen *Alternatief: bovenarmomtrek

Behandelbeleid Instrument Behandelbeleid SNAQ ≤1 punt: geen actie 2 punten: 3 x per dag TTV* ≥ 3 punten: 3 x per dag TTV en verwijzing diëtist MUST* 0 punten: herhaal regelmatig screening 1 punt: verbeter eiwit- en energie-inname ≥ 2 punten: verbeter eiwit- en energie-inname en verwijs naar diëtist SNAQrc Groen: geen actie Oranje: 2-3 x per dag TTV Rood: 2-3 x per dag TTV, inschakelen diëtist SNAQ65+ Groen: geen actie** Oranje: geef informatie en advies, evt. overleg Rood: geef informatie en verwijzing diëtist ‘SNAQ 65- ‘ *TTV: tussentijdse verstrekking ** weeg- en screeningsbeleid