Toepassing politieke economie op de actualiteit Duitsland en het separatisme in België Sociaal-economische agenda’s achter het nationalistische opbod Duitsland versus Frankrijk: vanwaar het verschil Kentering in UNCTAD jaarrapport 2010: verwerpen van ‘Washington consensus’ (neo-klassieke of neo-liberale economische theorie) op empirische gronden Unctad pleit voor: Lonen indexeren aan te verwachten prijsstijgingen én aan productiviteitswinst Betere arbeidsbescherming i.p.v. flexibiliteit Minimumlonen overal Minimum vennootschapsbelasting overal Meer investeren in publieke tewerkstelling

ouderen langer werken jonge werklozen iedere baan, ook als loon < CAO min.loon afpakken werkloosheidsuitkering na 1 jaar werkloosheid veralgemening interimarbeid en deeltijds werken leefloon: 350 euro/mnd + woontoelage + energietoelage afschaffing minimumloon nu: afpakken energietoelage Hartz-wetten (2003) activeringswetten 4 miljoen werknemers: loon < 5 euro/uur en 400 à 600 euro/mnd = working poor 1 op 5 Duitse werknemers: loon< 10 euro bruto per uur Duitsland op 5 jaar tijd: Armoede: +50% Werkloosheid :halveert

Wie leidt de dans in België? Wie staat achter de N-VA? -van taal-nationalisme over cultuur-nationalisme naar economisch nationalisme 2002: VOKA: fusie Vlaams Economisch Verbond (VEV) en VKK bedrijven in Vlaanderen en Brussel. Actief lobbywerk “onderneming & politiek”: > wekelijkse bedrijfsbezoeken voor parlementsleden > jaarlijkse bedrijfstages voor parlementsleden > stages voor bedrijfsleiders in Vlaams Parlement -Philippe Muyters (tewerkstelling & begroting) 2005: In De Warande / 2008: Vives aan de KUL

Bart De Wever: “Voka is mijn baas” De Nieuwe Vlaamse Armoede: een agressief neo-liberaal activeringsbeleid (‘dwangarbeid’) VOKAN-VA Afbouw brugpensioen e.a. W’loosheiduitk. beperken in tijd Afschaffen van de wachtuitkering Veralgemening interim Arbeidsuur op jaarbasis Loonmatiging dwingend maken Afschaffing leeftijdsgeb. loonv. Notionele interestaftrek Verlagen vennootschapsbelasting

Doel van ‘Europa van de regio’s’ waarbij de naties ‘verdampen ’ Nationale staten in Europa historisch gegroeide herverdelende welvaartstaten met belangrijke solidariteitsstromen en nationale structuren van sociale bescherming (sociale zekerheid)-> verzwakken, verdampen Concurrentie tussen regio’s↑↑↑: vennootschapsbelastingen ↓; lonen↓ en sociale ‘lasten’↓; arbeidsprotectie ↓~ flexibiliteit en activering↑; concurrentie tussen bedrijven, binnen eenzelfde bedrijf, tussen steden, tussen individuen volgens zeer nabijgelegen regio’s = spiraal van sociale afbraak

“Falling wages and falling disposable income is due to the increasing flexibility of the labor market”

Frankrijk en Duitsland waren in 1999 goed vergelijkbaar Alhoewel in Frankrijk de lonen sterker stegen dan in Duitsland, werden er meer nieuwe jobs gecreëerd. Frankrijk: investeringen  BNP  vergeleken met Duitsland Loonbeperking in Duitsland: export  => deflatie spiraal en druk op andere Europese landen 

Waarde arbeidskracht Variabel kapitaal (V) Meerwaarde (M) LoonWinst 4 uur Meerwaardevoet Uitbuitingsgraad arbeidsdag Mv = M/V = 4/4 = 100% Vb. 8 stoelen: 4 loon, 4 winst meerwaarde meerarbeidonbetaalde arbeid waarde arbeidskrachtnoodzakelijke arbeidbetaalde arbeid ==

Variabel kapitaal (V) Meerwaarde (M) LoonWinst 2 uur6 uur Met hoeveel stijgt de meerwaardevoet of uitbuitingsgraad? arbeidsdag M Verdubbeling van de productiviteit Welke eisen opdat Mv of uitbuitingsgraad niet zou stijgen?  Arbeidsduurvermindering met de helft zonder loonverlies of Verdubbeling van loon 6/2 = 300% = X3 8 - > 16 stoelen: 4 loon, 12 winst

Inzet discussie: meerwaardevoet M (winst) kapitaal V (loon) arbeid = Eerst de mensen, niet de winst Uitbuitingsgraad mens winst ˄ ˅

Duitsland: Stijle daling Frankrijk: Vlakke curve Aandeel van de lonen in het nationaal inkomen

Sociale gevolgen: inkomensongelijkheid en armoede Gini coëfic. 0= tot.gelijk 1= één iemand heeft alles Frankrijk0,28 Duitsland0,270,30 % armen < 6O% mediaan inkomen Frankrijk14,714,1 Duitsland14,117,2

Frankrijk versus Duitsland: vanwaar andere politiek? Door andere politieke partijen aan de macht? Nee, want in Frankrijk aan de macht: de agressieve neo-liberalen Chiraque en Sarkozy; terwijl Duitsland de sociaal-democratische Schröder en christen- democratische Merkel Door de sociale strijd? Ja, verschil Frankrijk: hevige sociale strijd, sterke communistische vakbond CGT; terwijl Duitsland: sterk ‘overlegmodel’ met vakbonden die meedoen aan ‘medebeheer’

Jongeren in Frankrijk: ‘Pensioen op 60 betekent meer jobs voor ons’

De visie dat arbeidsbescherming en sociale zekerheid verantwoordelijk zijn voor hogere werkloosheid is empirisch niet onderbouwd. De verdeling van de winst in productiviteit tussen arbeid en kapitaal volgens een constante verhouding in de verdeling van de inkomens zal nieuwe jobs creeëren… … en mogelijk jobverlies in firma’s waar de productiviteit het sterkst is gestegen compenseren.

Gedurende de ‘gouden periode van het kapitalisme’ was de werkloosheid historisch laag, alhoewel de arbeidsmarkt toen meer gereguleerd was dan vandaag. Winst in productiviteit moet zo verdeeld worden dat het inkomen uit arbeid aan hetzelfde ritme groeit als de productiviteit.

Inflatie kan onder controle worden gehouden als de inkomens uit arbeid ongeveer even snel stijgen als de productiveit stijgt. Minimum lonen en publieke tewerkstelling kunnen belangrijke instrumenten zijn voor een inkomenspolitiek. Publieke tewerkstellingsschema’s kunnen succesvol worden toegepast, zelfs in lage inkomenslanden.

Landen moeten een neerwaartse concurrentiespiraal in fiscale stimuli voor buitenlandse investeringen vermijden. Niet alle landen kunnen tegelijkertijd hun internationale competiviteit verbeteren. Hoge winsten van multinationals gebaseerd op lage loonkosten zouden voldoende sterk moeten belast worden om banden te creëren tussen een succesvolle exportsector en de rest van de economie.